<365r>

Scholium generale.

Hypothesis Vorticum multis premitur difficultatibus. Vt Planeta unusquisque radio ad Solem ducto areas describat tempori proportionales, tempora periodica partium Vorticis deberent esse in duplicata ratione distantiarum a Sole. Vt periodica Planetarum tempora sint in proportione sesquiplicata distantiarum a Sole, tempora periodica partium Vorticis deberent esse in eadem distantiarum proportione. Vt Vortices minores circum Saturnum Iovem et alios Planetas gyrati, conserventur & tranquille natent in Vortice Solis, tempora periodica partium Vorticis solaris deberent esse æqualia. Revolutiones Solis et Planetarum circum axes suos, ab omnibus hisce proportionibus discrepant. Motus Cometarum sunt summe regulares, & easdem leges cum Planetarum motibus observant, et per Vortices explicari nequeunt. Feruntur Cometæ motibus valde excentricis in omnes c{œ}{æ}lorum partes, quod fieri non potest nisi Vortices tollantur.

Projectilia in aere nostro solam aeris resistentiam sentiunt. Sublato aere ut fit in vacuo Boyliano, resistentia cessat, siquidem pluma tenuis & aurum solidum æquali cum velocitate in hoc vacuo cadunt. Et par est ratio spatiorum cœlestium quæ sunt supra Atmosphæram Terræ. Corpora omnia in his spatijs liberrime moveri debent, & propterea Planetæ et Cometæ in orbibus specie et positione datis secundum leges supra expositas perpetuo revolvi. Perseverabunt quidem in orbibus suis per leges gravitatis, sed regularem orbium situm primitus acquirere per leges hasce minime potuerunt.

Planetæ sex principales revolvuntur circum Solem in circulis Soli concentricis eadem motus directione in eadem plano quamproxime. Lunæ decem revolvuntur circum Terram Iovem et Saturnum in circulis concentricis eodem motus directione in planis Orbium Planetarum quamproxime. Et hi omnes motus regulares originem non habent ex causis mechanicis, siquidem Cometæ in Orbibus valde excentricis et in omnes cœlorum partes libere feruntur. Consilio et dominio solo Entis intelligentis, elegantissima hæcce Solis et Planetarum compages oriri potuit. Et si stellæ fixæ sint centra similium systematum, hæc omnia simili consilio constructa suberunt Vnius dominio: præsertim &c

Hic omnia regit non ut anima mundi sed ut universorum Dominus et propter dominium suum Dominus Deus παντκράτωρ dici solet. Nam Deus est vox relativa et ad servos refertur, et Deitas est dominatio Dei non in corpus prop. sed in servos. Deus summus est Ens æternum infinitum absolute perfectum, sed Ens utcunque perfectum sine dominio non est dominus Deus. Dicimus enim Deus meus, Deus noster, Deus vester, Deus Israelis{:}{;} sed non dicimus Æternus meus, Æternus noster, æternus vester, Æternus Israelis; Infinitus meus, Infinitus noster Infinitus vester, Infinitus Israelis; Perfectus meus, Perfectus noster, Perfectus vester Perfectus Israelis. Hæ appellationes relationem non habent ad servos. Dominatio Entis spiritualis Deum constituit, vera verum, summa summum, ficta fictum. Et ex dominatione vera, sequitur Deum verum esse vivus intelligentem & potentem; ex reliquis perfectionibus, esse summu{s}{m} vel summe perfectu{s}{m} . Æternus est et infinitus, id est, durat ab æterno in æternum et adest ab infinito in infinitum. Cum unaquæque spatij particula sit <365v> semper, et unumquodque durationis momentum ubique, certe rerum omnium Fabricator ac Dominus non erit nunquam nusquam. Omnipræsens est non per virtutem solam, sed etiam per substantiam: nam virtus sine substantia subsistere non potest. In ipso a[1] continentur et moventur universa, sed absque mutua passione. Deus nihil patitur ex corporum motibus: illa nullam sentiunt resistentiam ex omnipræsentia Dei. Deum summum necessario existere in confesso est, et eadem necessitate semper est et ubique. Vnde etiam totus est sui similis, totus oculus, totus auris, totus cerebrum, totus brachium, totus vis sentiendi intelligendi & agendi, sed more minime humano, more minime corporeo, more nobis prorsus incognito. Vt cæcus ideam non habet colorum, sic nos ideam non habemus modorum quibus Deus sentit et intelligit omnia. Corpore omni et figura corporea prorsus destituitur, ideoque videri non potest nec audiri nec tangi; nec sub specie rei alicujus corporei coli debet. Ideas habemus attributorum ejus, sed quid sit rei alicujus substantia minime cognoscimus. Videmus tantum corporum figuras & colores, audimus tantum sonos, tangimus tantum superficies internas, olfacimus odores solos & gustamus sapores; intimas substantias nullo sensu, nulla actione reflexa cognoscimus: & multo minus ideam habemus substantiæ Dei. Hunc cognoscimus solummodo per ejus proprietates & attributa et per elegantes & opt{imas} rerum structuras et causas finales.

Hactenus phænomena cœlorum et maris nostri per vim gravitatis exposui, sed causam gravitatis nondum assignavi. Oritur utique hæc vis a causa aliqua quæ penetrat ad usque centra Solis et Planetarum sine virtutis diminutione; quæque agit non pro quantitate superficierum particularum in quas agit (ut solent causæ mechanicæ,) sed pro quantitate materiæ solidæ, et cujus actio in immensas distantias undique extenditur decrescendo semper in duplicata ratione distantiarum. Gravitas in Solem componitur ex gravitatibus in singulas Solis particulas, & recedendo a Sole decresci accurate in duplicata ratione distantiarum ad usque orbem Saturni, ut ex quiete Apheliorum Planetarum manifestum est; & ad usque ultima Cometarum Aphelia, si modo Aphelia illa quiescant. Causam vero harum gravitatis proprietatum ex phænomenis nondum potui deducere, & hypotheses seu mechanicas seu qualitatum occultarum non sequor. Satis est quod gravitas revera existat, et agat secundum leges a nobis expositas, & ad corporum cœlestium et maris nostri motus omnes sufficiat.

[1] a Ita sentiebant Veteres, Act. 17.27, 28. Deut 4.39, & 10.14. 1 King. 8.27. Iob 22.12. Psal. 139.7. Ier. 23.23, 24.

© 2024 The Newton Project

Professor Rob Iliffe
Director, AHRC Newton Papers Project

Scott Mandelbrote,
Fellow & Perne librarian, Peterhouse, Cambridge

Faculty of History, George Street, Oxford, OX1 2RL - newtonproject@history.ox.ac.uk

Privacy Statement

  • University of Oxford
  • Arts and Humanities Research Council
  • JISC