Notes and drafts relating to 'Theologiæ Gentilis Origines Philosophicæ'

Mose {sic} came out of Egypt in y^e reign of Amosis the Egyptian & Inachus of Argus. The flood of Ogiges happed {sic} in in {sic} the time of Phoroneus the son of Inachus & so did the kingdom of Sicyon under Ægialeus, & the kingdom of Cres in crete Clem. Strom. l. 1 p 321.

Annus Cadmi erat annorum octo. Apollodor l. 3 c 4.

Ericthonius the son of Vulcan born in y^e days of Pandrosios y^e daughter of Cecrops

In y^e reign of Pandion, Ceres & Bacchus came into Attica Apollod l 3 c 13. 57. Pandion warred w^th Labdacus ib

Menelaus domum redit octavo anno post captam Trojam. Higyn fab 118.

Hercules Podarci infanti regnum Trojæ dedit. Hygyn fab. 89.

Laius Labdaci filius Chrysippum Pelopis filium nothum Nemææ ludis rapuit Hygin. Fab. 85.

Liber cum Althea concubuit ex qua nata est Deianira Hygin. Fab 129.

Prometheus 30 annis ligatus ad m. Caucasum Hyg. Fab 54 & 144.

Minerva Eric\h/thonium dedit in cista servandum Aglauro Pandros. & Hersæ Cecropis filiabus. Fab. 167.

Midas Liberi patri coetaneus Fab 191.

Liberum Orpheus a gigantibus dixit esse discerptum. Servius in Virgil Geor. 1. p 67.

Tithonus frater Laomedontis fuit quem prœliantem Aurora dilexit & rapuit Servius in Geor 3. p 121. & Æn 1. p 214

Io Inachi filia in Isin versa Serv. Geor. 3. & Æn. 7 p. 492.

Memnon Vulcani armis usus est. Serv. in Æn. 2|1|. p 233.

Æneas septimo anno post Trojam expugnatam in Africam venit Æn. 1. p 231.

Atlantes tres. Maurus maximus, Italicus pater Electræ, unde natus est Dardanus, et Arcadicus pater Maiæ. Serv Æn. 8

Saturnus rex fuit Cretæ quem Iupiter fil. bello pepulit. Hic fugiens a Iano est susceptus. Serv. Æn 8.

Venus uxor fuit Vulcani anteq cum Anchisa concubuit. Serv. Æn 8 p 514.

Caræ insulani populi fuerunt piratica famosi, victi a Minoe. Serv Æn 9 p 535.

Cephalus filius Creusæ Erecthei filiæ Hygin. Fab 160. Procridis maritus. Procris filia Erecthei.

^[1]When Iason sailed to Colchos, Hypsipyle the daughter of Thoas the son of Bacchus & Ariadne was Queen of Lemnos

^[2]When Menelaus enterteined Paris, Atreus died, & Menelaus sailed to Crete to divide his goods & left Paris at home.

Iupiter bellorum author Homer apud Iustin. Martyr.

Æschylus Areopagum (Martis collem) dicit quod Amazones cum regnante Theseo arcem obsiderent (munirent) in eo castra sua ponentes Marti sacrificarent: Eustathius \& Etymologici author/ quod {illeg} Martis essent filiæ & castra ibi ponerent. Notæ ad Chron marm /p. 108\ In hoc colle erat Ara Minervæ Ariæ ab Oreste consecrata Agamemnonis filio. Pausan. in Att. In hoc judicio Cephalus regnante Erectheo ob occisam uxorem Procridem & Dædalus regnante Ægeo ob cædem Tali condemnati fuerunt. Apollodor l. 3. Scholiast. Eurip. ad Orestem.

Cranaus {illeg} ex uxore Pediade suscepit filium Rharum (qui Triptolemi aut pater aut avus fuit, et Eleusine regnavit et campo Rhario nomen dedit) & duas filias qua Cranaen & Cranecmen quarum unam Amphictyoni Deucalionis filio in uxorem dedit & ab illo regno pellitur cum regnasset annos novem. Notæ in marm. p 116. Amphictyonis filia Rharo nupta \mater Triptolemi/ p. 121.

Dædalus was in his vigor whe {sic} Oedipus reigned at Thebes Pausan. l 10. c 18

Ion Xuthi filius in bello Attica habitavit et in bello {con} adversum Eleusinios Atheniensium Dux fuit. Pausan. l. 1. c. 31 \& l. 2. c 14/ In eo bello hinc Erectheus illinc Eumolpi filius Immaradus ceciderunt. ib

Amazones Pausan. Att. p. 100, 188, 356

Lelex Pausan. Att. p 95, 106, 260, 280

Phoroneus dispersos homines in jus civitatis compulit &c Pausan l 2. c 16. p. 145

Prope forum Argivorum conditum ferunt Medusæ Gorgonis caput. Filia erat Phorci & patre mortuo acceptum ab illo regnum tenuit eorum populorum qui Tritonidem paludem accolunt. Pausan l 2 c 21 p 159, 160.

Ardalus Vulcani filius tibiam invenit & cellam fecit Musarum in quat {sic} Pittheus artem dicendi docuit. Pausan l. 2. p 184

Minerva As {sic}ia et ejus templa

Pausan p 283, 284 Perseus contemporary to Æolus & Gorgophone to Cretheus. ii.

Æolus cognomento Neptunus Pausan. p. 283.

Polyxenus tempore belli Trojani – Amphimachus Polyxeno a Troja reduci natus, – Eleus. Oxylus A|E|leo synchronus filius Hæmonis filij Thoantis qui bello Trojano interfuit. Ab Oxylo descendit Iphitus qui Ludos Olympicos restituit & Lycurgo Legislatori æqualis erat p. 378, 9, 10, 11, 12, 13.

Dij Libyci Ammonia Iuno et Parammon seu mercurius ib. p 416

Achilles & Memnon at Troy. ib 424 in a painting of Eumelus Corinthius an exceeding old Painter. See p. 287

Memnon at Troy in a painting of Lycius y^e son of Myro p 435.

Signum Mechanei Iovis (i.e. Vulcani) ib p 161.

Thasij Phœnicum colonia ib p 445.

Herculi Idæo templa erecta a Tyrijs et Erythræos in Ionia et Tyrios erexisse Pausan p 763

Dædalus eadem ætate qua Thebis regnavit Oedipus Pausan p 837.

^{[Editorial Note 1]}

Cyniras {illeg} Hesiodo Phœnix \Adonidis pater/, Panysi Thoas Assyriorum Rex \Apollodor l. 3. c 13/, Antonio Liberali Theias Beli f (c. 33) natus in Cilicia juxta & inde migravit in Cyprum \& Paphum condit/ Apollodor l. 3 c. 13 His daughter Smyrna the mother of Adonis {illeg} was born in Libanus (Anton. Lib. ib) & therefore he was a Phœnician.

Proteus Ægyptius vates tempore belli Trojani Conon Narrat. 8.

Paris antequam Hellenam rapuit filium habuit Corythum per uxorem priorem Oenonem, qui Hellenam sollicitavit, Conon narrat 23. \Hector had two sons grow up &c Conon Narrat. 45./ Proteus came with Cadmus out of Egypt fearing the tyranny of Busiris & married Chrysonone the daughter of Clytus king of a region in Thrace & together w^th Clitus made war upon \the/ Bilsaltes & expelling them reigned over their country. Conon Narrat. 32.

Cecrops Terræ filius. Anton. Lib. c. 6.

<1v>

Acrisius Larissam condidit sic dictam a Larissa Pelasgi filia {illeg} Hellanicus

Phalaris filius Alconis filij Erectheos. Calliope sorr {sic} Phalari

Delus Ortygia dicta a Sorore Latonæ.

Asia sic dicta ab Asia matre Promethei et Atlantis

Pelasgi a Pelasgo Inachi filio.

Lemnij primi fecerunt arma bellica

Electra Atlantis filia peperit Dardanum, Eëtion or Iarion & Harmoniam uxorem Cadmi. Ab Electra portæ Thebarum Electricæ dictæ

Venus being loved by Bacchus lay with him & when he went into India she lay with Adonis & in his return met him with a crown.

Dij duodecim Iupiter, Iuno Neptune, Ceres, Mercury, Vulcan, Apollo Diana Vesta Mars Venus Minerva

Deucalion Promethei filius duodecim Dijs altare statuit (Hellanicus) regnavit in Thessalia

Aliqui dicunt Endymionem invenisse periodos & numeros Lunæ. Vnde Arcades dicti Proselenes. Arcas enim erat Endymion. Aliqui vero a Typhone ab Atlante verò {illeg} Xenagoras dixit.

Thessalia olim Pelasgia dicta a Pelasgo regnavit regnante.

Sesonchosis Ægypti totius rex post Orum Isidis et Osiridis filium, subvertit omnem Asiam & magnam partem Europæ. a Theopompo Sesostris vocatur. Legem tulit neminem relinquere artem paternam.

Antæus et Busiris filij Neptuni.

Eurypylus Neptuni filius et celæneos filia Atlantis, rex Cyrenes, frater Lycaonis

Ædipus – Polynices – Thersander – Tesamenus – Autesion – Theras. Nomen dedit insulæ Theræ. Hujus {illeg} Hunc secuti sunt in insulam Theram Lemnij \quidam/ a Tyrrhenis ejecti ex Lemno.

Argo {illeg} prima navis longa (a Græcis scilicet constructa) Nam Danaus ab Ægypto fratre pulsus primam construxit, unde Danais dicta fuit.

Dipolis est Lemnus habens Hephæstiam et Myrinam sic dictam a Myrina Crethei filia Thoantis uxore.

Oenomaus filius Martis et Harpin Æsopi filiæ vel Eurythoæ Danai filiæ filiam habuit Hippodamiam Pelopis uxorem. Myrtilus filius erat Mercurij & Phaethusa filiæ Danai vel Myrtes filiæ Amazonis.

Bacchus et Iupiter Dij Cabyri

Idæi Dactyli Phryges erant et primi repererunt artes Vulcani in ferro. So called from the Ida & Dicte two mountains in Crete.

Ægæon a Neptuno victus, idem cum Briareo, \mare inhabitavit et/ contra Titanes pugnavit

Chalybes gens scythicum ubi ferrum nascitur

Phineus vates filius Phœnicis (filij Cadmi) et Cassiopææ filiæ Arabi, fratres habuit Cilicem et Dorylum. Ejus filij ex Cleopatra Oruithus et Crambos

Phryxus ex Chalciope Æetæ filia liberos genuit.

Dionysius (l. 2) dicit Amazones \Asiam habitantes/ Libyam \olim/ habitasse, \belligerantes autem/ venisse in Europas \us/ & urbes multas cepisse, \genus fuisse Martis/ & ipsis subjectos fuisse Atlantios

Nilus fl. sic dictus a Nilo filio Cyclopis filio|j| Tantali ibi regnante, ut Hermippus dicit.

Apollonius Æan dicit a temporibus Sesonchosidis stabilem mansisse, et eorum posteros ejus incolas et {sic} eorum posteros ab us qui a Sesonch{os}ide fuerunt incoluisse. Erant enim Chochi Ægyptiorum coloni.

Chiron centaurus erat Astronomus.

Arcisius {sic} ex Euridice Lacedæmonis filia Danaem Persei matrem genuit.

Draco qui servavit Hesperidum hortos centum habuit capita et voces omnimodas.

Minerva caput Medusæ a Perseo accepit & in clypeo posuit.

<2r>

Genus Agricolarum et {Venatorum et Agricolarum qui} ab Agro et Agricola descendunt sunt Ægyptij et {Arabes} vel Ægyptij. {illeg} Hi patrem pri Vtri genus Agricolis N{oe} \pater Primus/ est Agricola His Pater primus nomine Agricolæ {comm} celebratur illis nomine venatoris Agri seu Venatoris agrivagi. Vtro nom Vtri patrem primum sibi similem esse voluerunt et Ægyptij quidem verè. Nam Noe \verè/ fuit Agrigcola et Agricolarum omnium pater. Porrò ex Agricol {illeg} Agricolæ \{hujus}/ elogio quod sit Deus princeps, ex ejus {illeg} loco {illeg} decimo in {illeg} ordine genealogiæ. ex \ex ejus ordine in genealogijs quod sit decimus a creatione mundi/ ex ejus filio Amyno qu id est Amon seu Ham et nepote Misor id est Masor seu Misraim liquet hunc esse Noe. Porro Ex M et Ex Mercurio \autem/ annexo liquet Amynum esse Iovem Amonem et Misor{illeg}\um/ esse Osirim. Agru et propterea Osirim esse pater Ager it|a| qui Agricolæ synchronus est {illeg} erit \ponitur est/ etiam Noe, et ejus filius Magus est Cham sic dictus ab Orientalibus quod esset Magorum id est Philosophorum qui philosophiam ad {illeg} qui ab quod esset Philosophorum pater. Sed {illeg} Dein Sed p Magi autem filius Sydyc erit Chus et {ejus} {illeg} Chus erit Chaldæorum Iupiter \(fundator Imperij {Chald} Chaldaici ut mox ostendam)/ et Chus erit Chaldæorum Iupiter nam filij ejus {illeg} hic dicuntur Dioscuri {illeg} Διὸς κοῦροι Iovis filij. Cur autem {illeg} Quod verum esse Xenophon sic patefecit Cujus rei rationem Xenophon patefecit in Æquivocis patefecit. Quod sc Saturni, ait, dicuntur – – – – – – Noe autem Hypsurarius \& Chus pro Iove/ usurparentur adeo ut Chami liberi Neptunus Pluto Venus ex Saturno nati dicerentur et nepotes Neptunus Apo Mercurius Apollo Diana ex Iove, Dijs omnibus ad Stemma Arabicum relatis. Apud Assyrios verò cum Belus esset Iupiter, Chus fuit Saturnus et Cham Cœlus, Noachus autem Hypsuranius. Et hæc sententia licet cæteris recentior tamen latius cum cultu Iovis Beli propa Et ha Et hæc tertia sententia licet cæteris recentior tamen latissimè per Orientem cum cultu Iovis Beli propagata fuit. {illeg} dij {illeg} Eandem Sanchoniatho post explicat ut in sequentibus dicetur. I

Igitur {illeg} quo minus Mercu Apollo, Diana & Mercurius sint Osiridis liberi nihil obstant quod ab a Chaldæis et eorum sequacibus dicantur filij Iovis. Dianam et Apollinem et Dianam esse Orum et Bubastem et hos ex Osiride et Iside natos fuisse \Herodotus/ Diodorus |&| Plutarchus abunde satis confirmant. {illeg} Mercurium ex Chamo et ejus nepti Maia natum esse non est verisimile Ex Ex Misraim natum esse Sanchonitho {sic} \ex monumentis Ægyptiorum docet./ {affirmat et est} Et Anubin qui idem est Mercurius est, ex Misraim et Typhonis uxore natum esse docet            Malim Verisimilius est quod ex Misraim et Typhonis filia nata maxima Maia genitus sit. Nam \Typho/ Typho Atlas |est| Maiæ pater Typho est \Atlas/, ut in sequentibus osten{illeg}|d|etur, Mercurium vero Anubin esse {illeg} confirmant suadent manifestum est. Vter |a| patre {illeg} Ægyptio et Matre Afra illegitimè genitus Osiridi et Isidi adhæsit. Pingitur Mar Aub Anubis canino semper capite ei sacer est canis et canis teste

^{[Editorial Note 2]}

Arabes pastores erant et idcirco gregum alendorum rationes Mago acceptas \hic/ referunt nec immeritò id meritò. / Igitur Mag Igitur Magi filius Sydyc \Chus (Imperij Chaldaici/ conditor ut in sequentibus explicabitur) est Igitur Beli pater \et Chami {illeg}/ Chus est \Magi filius/ Sydyc & Chaldæorum Iupiter. Nam liberi {ejus \Sydic/} /ejus\ hic dicuntur Dioscuri Διὸς κοῦροι Iovis filij

<2v>

– junior. Nam Saturnus {illeg}nior nullus est. {Co}lumnas autem Babylonijs illic imperantibus erectas fu{isse credo} ideo Chamum dictum esse Saturnum natu minimum. {illeg} Porro Diodorus \lib. 1 {illeg}/ scribit quod Misraim sit {illeg} Osiris sit filius Iovis \Ammonis/ qui in Ægypto regnavit \&/ quem {illeg} Ammonem vocant. {illeg} Et Sanchoniatho (scriptor longe antiquissimus et curiosus originum historicarum investigator) tradit quod Isiris (trium literarum inventor) sit frater illius Χνᾶ Ch{illeg}|na| qui primus – – – {illeg} Χνάος. Igitur Osiris est frater Chanaan et propterea filius Chami. Quod {illeg} \erat/ probare. Chanaan מנען ex כנע \Chana/ humili{illeg} (ob maledictionem \prophetiam/ quod foret servus servorum) dici volunt et literam נ heemanticam et adjectione literæ heemantiæ e et literam ultimam u Vt ex Ham formatur Hamon sic ex Cana{æ} formatur Chanaan adjecta litera heemantica נ. Contractione t Vox autem primitiva Chana Sunt autem Chana et Chna Litera ultima {illeg}n hemantica est et negligi potest

Chanaan pro Chn qui littera ultima abs te si terminatio heemantica {illeg} \seu/ redundans negligetur est Chana et contra Nam \vocis Chanaan/ terminatio ultima ut {illeg} \perinde {illeg} ut/ voce|i|s Hamon) heemantica est et negligi potest. Nomen primitivum est Chana humilis (q. d. Servus Servorum) et contracte Chna |T{illeg} Vox Chanaan perinde ut vox Hamon terminatione heemantica redundat. Vox primitiva est Chana humilis (q.d. \{illeg}/ servus servorum \Gen 9./) et contractè Chna.| Igitur Osiris est frater Chanaan et propterea filius Chami. Quod erat indicandum. Quod erat indicandum.

{Est} Quæ hactenus exposita sunt firmiora reddentur ex ijs quæ confirmabimu{illeg}|s| adhuc ex Sanchoniathone. Is a Diluvio generationes decem perinde ut generationes recensens et singulis generationibus nomina bina vel terna ponens Is generationes Deorum a principio mundi recensens et singulis generationibus Deos binos vel ternos nominans, generatione decima |vice d{illeg} Xisuthri {Babylonem} vel Noe Mosi in qui Chaldeis et Mosi decimus est| ponit Agrum et Agricolam, dicit Agricolam in veterum libris, Deorum maximum elogio plane singulari nominari, et ab his duobus Agricolarum et Venatorum genus prog|p|agatum esse. Quod filios reliquere Amynum et Magum – – – – nominarunt. Ex Agricolæ nomine, elogio, et nepo \loco decimo, filio Amyno seu Αμὺν/ et nepote Misor id est Masor vel Misraim liquet hunc \ipsum ipsum/ esse Noe ed|t| {illeg} \ex/ Mercurio adjuncto liquet Amyn esse Iovem Amonem Amonem et Misor esse Osirim. cui Mercurius semper adhæsit. Agricola est {illeg} Vt Noe dec in genealogia Mosaica et Xisuthrus in Chaldaica decimus est a creatione mundi sic etiam Agricola in Phœnicia: Vt Noe pater fuit Agricolarum sit Agricolarum genus ab \istoc/ Agricola istoc derivantur. derivari dicit Sanchoniatho |Nam| {illeg} Et Hamon \{illeg} pastorem fuisse liquet partim qd tum qd/ ob inventas gregum alend{illeg}|o|rum rationes cornibus arietinis semper pingitur & Ericthoneus (nam Græcus ille sed primus \verus/ {illeg} \g/regarum inventor {illeg} Neptunus) [{illeg}] Iovis quem {illeg} abstulerat in tergo gerit. {illeg}tum quod tum quod & Ericthonius (non Græcus ille sed verus aurigarum inventor \Neptunus/) hircum et h Io{nes} \[Hammonis scilicet/ et hædum quos \Iovi Hammoni/ abstulerat, in tergo g adhuc gerit. Ager et {illeg} Agricola Cur Cur nomina Sanchoniatho pro varietate nominum valde auxit numerum Deorum {illeg} ideo pro uno Noe ponit nomina duo Agrùm et Agricolam et pro uno Chamo nomina duo Amynum et Magum. Sed {illeg} {illeg} docet Mercurium esse {illeg} \cur {illeg} g dicat/ Dioscuros id est filius Iovis & Διος κυρους filios Iovis esse filios Sydic \{illeg} nepotes Amyni jam explicandum est/ jam dicendum est. Sed quomodo Mercurius et Dioscuri id est Διος κουροι Iovis filij sint nepotes Amyni Amyni jam dicendum est. Deorum autem \singulorum {illeg}/ nomina bina Agrum et A singulis ætatibus recenset quod Chronologiam suam partim ex Ægyptiorum et Chaldæorum \{illeg}/ monumentis inter se collatis \id/ composuerat. E desumpserat. |Nam nomini illa quantum| Conci Vnde et stemmata Deorum secundum gentis utrius Philosopiam {sic} descripserat Nam {illeg} \Deorū/ stemma alterum nominibus \nominibus/ Agri, Magi, Sydic, et Dioscurorum ex scilicet |Deorū| Agricolæ, Amyni, Masor et Mercurij ex Ægyptiorum monumentis descriptum desumptum videtur, {illeg} alterum vero \illud/ Deorum Agri, Magi, Sydyc et Dioscurorū ex Chaldacis.

Desumpta sunt hacce \istæc/ partim ex Ægypticis partim ex Chaldaicis monumentis. et {illeg} ideo duplex deorum stemma describitur, a|A|lterum Ægyptiacum Deo{rū} Agrig|c|olæ, Amyni, Misor et Mercurij, alterum Chaldaicum Deorum Agri, Magi, Sydyc, Dioscurorum, Ag{illeg} A primis duobus Agro et Agricolæ dicuntur pater dicuntur genus Agricolarum et {illeg} venatorum id est Ægyptiorum et Arabum descendere {sic} id est genus Ægyptiorum et Arabum, genus Alo Horum primus sive Ager dicatur sive Agricola cum

^{[Editorial Note 3]} <3v>

– Sed prius exponendæ sunt ætates quatuor. A {sic}

Abydenus qui ex Medorum et Persarum monumentis historiam texuit postquam structuram et eversonem {sic} turris Babylonicæ et hominum dispersionem descripserat, subjungit; Homines quorum ad id tempus una eadem lingua fuerat, multiplicem ac discrepantem ex eo vocem emisisse ac postmodum Saturnum inter ac Titana bellum esse conflatum. Hinc liquet memoriam primorum temporum in Chaldæorum archivis diutissime conservatam fuisse. His verbis attin \distinguuntur/ delineantur {illeg} \delineantur/ ætatum illarum intervalla \quadam/ cum ætas prima duraret ad us divisionem terræ et secunda ad bell initium belli Titanum {illeg} \tertia autem duobus Titanum bellis {interea et}/ Sed audiamus quomodæ ætates ille {illeg} Eas{illeg} \omnes/ Ovidius sic distinctius describit in hunc modum.       Aurea prima sata est ætas |Hinc liquet memoriam primorum temporum a Gentibus {illeg} orientalibus diutissime conservatam fuisse.|

Distinctionem vero temporum illorum in ætates Ovidius sic describit.

<4r>

Sed prius præmittenda sunt quo{illeg} de {illeg} est. |prius exponendæ sunt ætates {quattuor} exponendæ sunt.|

Eas ovidius sic describit

Ad eundem fere modum Virgilius

Sic etiam Hesiodus

Sic etiam Virgilius et Hesiodus

Sic etiam Virgilius

Cœpit igitur agentea {sic}

De aureo sæculo similia habet Virgilius

Cœpit igitur aureum sæculum cum genere humano. sic enim Hesiodus

Duravit autem us

Argenteum autem cœpit cum divisione terræ et agricultura \quam veteres tradunt in Ægypto ab Osiride \et Iside/ inventam/ /inventione frumenti\. Hesiodus {illeg} \etiam \hic// in ha|o|c ætate sæculo \In hoc {etiam} sæculo Hesiodus/ miram descripsit hominum longævitatem ut centum annos puer apud matrem nutriretur donec adolesceret. In T Aenea|o|m sæculo cum belli|a| primum {illeg}endum est \initium inciperet:/ /incipit gesta sunt\ O adeo præcessit Imperium Assyriorum. Nam \Nam/ Afri et Ægyptij, inquit Hyginus, primum fustibus dimicaverunt, postea Belus Neptuni filius gladio belligeratus est. Hoc sæculo ut etiam cecinit Hesiodus.

[Præcessit \Antecessit/ igitur hæc ætas imperium Assyrium. Nam Hyginus {illeg} Afri et Ægypti, inquit Hyginus, primum fustibus dimicaverunt, postea Belus Neptuni filius gladio belligeratus est. |De| Hac ætate \plura addit/ v|V|irgilius {illeg} \Astronomiam/ artem nauticam, Astronomiam, & ferarum \& venationes cœpisse {illeg} docet/ volucrum et piscium.

Igitur \tertia/ hac ætate Osiris et Isis frumentum invenerunt & Mercurius constellationes delineavit et nomina indidit Planetis, at Nimrod {illeg} cum \&/ socijs sese certe ven{illeg} {illeg} venatione {illeg} ferarum exercuit|er|unt{illeg} Vulcanus \item/ {illeg}|r|a{illeg}|t|es et linum piscatorum et retia invenit. Et tum demum {gladio} bella {gladio} ferro gesta cum /bellis ferreis cœpit\ \bella gladio {ferreo} gesta initium dederunt/ æta{illeg}|ti| quartæ. cœperunt /dederunt.\

<4v>

Astræa Isis est quæ post cædem suorum in primis illis Titanum bellis patratam \fæmina justissima et Ægyptiorum Legislatrix, quæ in principio regni Assyriorum post cædem filij sui Ori /sui Ori\ \post \Ori et Bubastis interitum/ cædem {illeg} /filij Ori et filiæ Bubastis\// furore quodam correpta ^a[3] e conspectu hominum \subito/ evanuisse dicitur. Ætates igitur sic ab invicem distingui intellige ut cum novis regibus et novis imperijs nova ætas semper incipiat. Quamdiu mortales omnes un homines universi sub imperio Noachi in Babylonia degebant, duravit ætas aurea. Cum divisione terræ et imperio Chami in Ægypto cœpit ætas argenta {sic}. Filijs Chami in terras diversas sibi postea a patre concessas secedentibus et regna nova seorsim inchoantibus cœpit ætas ænea. Quarto loco regnavit Belus Chami nepos, imperio \novo/ /imperium\ Assyriorum \imperio/ per vim et sanguinem condites condidit.

Quæ post /Has ætates\ \Abydenus/ qui ex Medorum et Persarum monumentis historiam texuit|sse| \dicitur,/ postquam structuram et eversionem Turris Babylonicæ et hominum dispersionem descripserat subjungit: Homines quorum ad id tempus una eadem lingua fuerat multiplicem ac discrepantem vocem ex eo vocem emississe ac postmodum Saturnum inter ac Titana bellum esse conflatum.

Cognitis ætatibus

|Iam| Igitur \cum/ ætas aurea sit omnium prima, necesse est ut Saturnus qui ex {illeg} tunc regnavit sit Noachus. ut filius ejus Iupiter qui ætate argentea regnavit sit Et Et cum Noacho quidem optime conveniunt quæ gentes de Saturno prædicant. I{illeg} Confirmatur ex ijs quæ Gentes de Saturno prædicant.

Iam cum ætas aurea

Iam cùm genus humanum ab ætate aurea

Iam \Igitur/ cum ætas aurea sit sæculorum initium, necesse est Saturnus qui tunc regnavit sit Noachus. Id Bochartus in Geographia sua abunde | fuse satis probavit | explicuit. Idem etiam de Iano \verum est/. Tradebant Ægyptij Deorum antiquissimos annis mille et ducentis et posteriores non infra trecentos annos regnasse. {illeg} \Vnde/ Saturnus \constitutus est/ Deus {erat} temporis. Is in Orphicis dicitur \etiam/ παγΓενέτωρ – – – Oenotria. Præterea Saturnus Præterea cum Gentes tradant Noachus {illeg} etiam in his delineatur qd Gentes describant Saturnum Ad Noachum etiam spectat, quod \Porro cùm/ Saturnum|s| lata lege sancivisse \dicicite {sic} {illeg}dant/ nequis Deos nudos impunè contempletur, {illeg} \alludendo scilicet/ ad impietatem Chami{illeg}: quod in Saturnalibus Domini servirent servis æqualis esset Dominorum et Servorum dignitas et potestas cum No \honor in {manu}/ Noachi regnum \regnum/ Tyrannide varet, quod in & Saturnus quod Saturnus ^c[4] Tantæ erat justiciæ ut ne sub eo servieret quisquam ne quicquam privatæ rei habuerit (unde Dominorum et Servorum in Saturnalibus omnia erant communia et omnium erat {illeg} æqualis dignitas et honor,) et quod Saturnus ^d[5] homines sui temporis ex agresti vita ad humaniorem cultum transtulit & propterea magnos honores consecutus \est/: multa\/ orbis loca peragravit et omnes ad justiciam et animi simplicitatem induxit. Alius erat Saturnus improbis vir moribus & Ie gr liberorum heluo

Alius erat Saturnus improbis vir moribus et liberorum heluo de quo posthæc.

Iupiter \qui argenteo sæculo regnavit/ cum sit filius Noachi et a Saturni et ab Ægyptijs in honore summo constitu{tus}|itur|, erit fuit necessariò erit \eorum pater/ Chamus. Herodotus in Euterpe –

– Ammon

<5r>

Ægyptij studio astrorum addictissimi

Ex astrorum studio \cognosci primum/ celebrari cœperunt hæc corpora et sub nomine Deorum \{illeg}/ apud vulgus tandem \in honorem scientiæ/ proponi. \Ægyptij {illeg}/ Ægyptij {illeg} huic studio addicitissimi statuebant /et his {illeg} erant \inventa/ {illeg} sua inventa sua hieroglyphici designantes compo\ {illeg} Ægyptijs \Dij {illeg}/ autem huic \T{illeg}/ studio addictissimis, \in honorem Artis componebant/ chronologiam mythologicam, componebant ^a[6] statue{bant}|ndo| \ut ait Africanus/ periodos et annorum myriades secundum Astronomiam suam. Et in |Et| primò{illeg} ^b[7] Deos septem secundum \pro/ numeros Planetarum \duodecim (Vulcanum, Solem, Saturnum &c Agathodæmona, Saturnum &c)/ dein semideos regnasse docebant: hoc pacto sub nomine personarum proponentes \Regum/ cœlestia corpora seu Deos adoranda proponentes. Vnde \Vnde Dicit/ Herodotus ait Ægyptios, ait, primos duodecim deorum [id est magnorum illorum qui magnarum gentium Dij appellati sunt] n|c|ognomina in usu habuisse et ab illis Græcos fuisse mutuatos: item primos Dijs et aras et simulachra et delubra statuisse. Et paulo post: Omnia fere, inquit, Deorum nomina ex Ægypto in Græciam pervenerunt id ego ex Barbaris sciscitatus, ita rem habere comperio, ac reor ex Ægypto præcipuè venisse.// [[Antiquitas autem {hujus} \Colligitur antiquitas/ Theologiæ {illeg} Astronomicæ ex cultu suorum ante tempora Mosis in Gentes |{illeg} Viguisse autem Theologiam illam astronomicam in Ægypto longe ante memoriam Græcorum colligitur, qua colligitur ex cultu siderum qui| ante tempora Mosis in gentes {illeg} propagatum prope viginta \{illeg}/ colligitur. Nam cum \vigere cœperat in usu esse cœperat./ Custodite, inquit Moses, sollicitè animas vestras – ne forte oculis elevatis ad cœlum videas solem et Lunam et omnia astra cœli, et errore deceptus adores ea et colas quæ creavit Dominus Deus tuus in ministerium cunctis gentibus quæ sub cœlo sunt. Et rursus: Cumq reperti fuerint transgrediuntur pactum illius ut vadant et serviant Dijs alienis & adorent eos, solem et Lunam & omnem militiam cœli &c.]// Diodorus^[8] \autem/ scribit \Author est/, Mercurium cujus consilio Osiris maxime usus erat, primum omnium astrorum ordinem observasse \literas invenisse &c et cui inventio literarum \ab Ægyptijs/ tribuitir,/ Deorum cultum et sacrificia ordinasse et primum \omnium/ observasse astrorum ordinem. {illeg} Id quod verisimile est cum \Astron/ Ægyptij mense{illeg}\m/ \suum/ prim{illeg}um \omni mensem/ a Mercurio nominarunt annum in menses duodecim distribuentes mensem primum a Mercurio nominarint Thoth. Nam Thoth Ægyptijs dicitur quem nos Mer Ægyptijs dicitur quem nos appellamus Mercurium. Nam Mercurius|m| Ægyptijs vocaba{illeg}\n/t{illeg} Thoth. Hunc autem Marshamus \in Canone/ secundum Ægypti regem constituit, in Canone Eratosthenis Athothes dictum. \Nam Thoth Ægyptijs nomen est Mercurij./ Priamus et Hunc autem Marshamus \in Canone/ secundū Ægypti regem constituit. Consensu chronologo Menem fuisse primum Re Ægypti regem \primum/ consen consensu chronologoru consensiunt omnes. In canone Eratostheni|e|s {illeg} secundus|m| ponitur Athothem Menis{illeg} filium, ὁ {illeg} ερμηνεύεται ἑρμογενυὴς, quod exponitur Mercurio genitus & \et/ Eusebius^[9] {illeg} \{autem} {illeg} confirmat/ Athothim eundem esse cum \Thouth vel/ Thoth quem Græci Mercurium {illeg} Hermetem \Ηρμην Mercurium/ vocant. Rex tricesimus quintus Eratosthen \Eratathim/ Siphoas d{ocetur} \enumeratur/ /dicitur\ ὁ καὶ Ἡρμης Ἡὸς Ηφάιστου, qui et Mercurius \dictus est/ Vulcani filius. Ita Eratosthenes. H Est et alius Hermes quem Mercurius quem \Moeris successor & Ægypti Rex Th tricessimus quintus, qui/ a Manethone & Siphoas dictus |est| & {illeg} Rex Tho {illeg} Ægypti Rex trice {illeg} et Mercurius Trismegistus. Tati Pater Hujus filium Tatum Eusebius paulo {illeg} post Mosem collocante paulò juniorem facit. \sub mortem Iosuæ collocat./ Mantho {sic} \autem/ Mercuri{illeg}|os| utr{illeg}|os| \sic/ distinguit; qui ad Ptolomæum Ph de inter ad Ptolomæum Philadelphum de interpretatione librorum Mercurij secundi (ut a Ex stelis, inquit, in terra Seriadica positis, sacra dialecto et hieroglyphicis literis a Thoth Mercurio primo exaratis, Secundus Mercurius Agathodæmonis filius, Tati pater, ex sacra illa lingua transtulit literis hieroglyphicis in libros quos in adytis Templorum Ægyptiorum reposuit. Hæc Manetho, ad Ptolomæum Philadelphum de interpretatione librorum Mercurij secundi. Spectasse autem hos libros |appro {apprimi}| ad Astrorum leges et theologiam hieroglyphicam cultum hieroglyphicum haud obscurè colligitur ex ijs quæ Clemens Alexandrinus de {illeg} ijsdem commemorat. Ægyptij, inquit, in hunc modum commemorat.

Ægyptij inquit peculiarem quandam philosophiam exercent. &c

^{[Editorial Note 4]} <6v>

Astrorum studio scientiam {illeg} \pr primitus/ cum religione Gentili ex Ægypto olim \primitus/ propag f profectam esse et longe late \una/ per Orbem propagatam testantur Deorum nomina. Sunt enim Saturnus Iuppiter, Mars, Venus \Luna, Diana,/ Mercurius, \Luna, Diana/ Sol, Apollo, ου{illeg}στία κ{illeg} {seu Vesta &} Vulcanus Solis pater & \solis pater/ & Ceres |majores Gentium| Dij \Gentium/ Deæ Ægyptij \ex Ægypto profec{illeg}ti. Spectant vero ad Astronomiam/ & astronomiam spectant. Vulcanus {illeg} \ut/ solis pater et Ceres ut Ceres est Isis Ægyptia per q Canem sidus \Ægyptij/ designabatu|nt|r. Sunt enim \Nam/ Saturnus, Iupiter, Mars, Venus, Mercurius, Luna, Diana, Sol, Apollo, \(Ægyptijs O{rus})/ Vulcanus Solis pater & Ceres seu Isis (per quam Canis sidus designabatur,) majores \erant/ Gentium Dij Deæ ex Ægypto profecti \derivati/ & ad Astronomiam apertè spectaba{illeg}nt. Babylonios Astronomiam B Chaldæos Astronomiam De Chaldæis Diodorus, ex Ægyptiorum traditione, Dicunt, ait, Chaldæos \refert/ in Babylone Colonos esse Ægyptiorum & ab Ægyptijs sacerdotibus edoctos ad Astrologiæ famam pervenisse tradit. Idem \quo/ ex anno {illeg} Chaldæorum confirmatur, cujus \uti/ eadem erat forma cum anno Ægypti{illeg}.^[10] A Chaldæis ad Per \A Chaldæis autem ad Per/sas Ammianus scientias derivat. Scientiæ ait multa ex Chaldæorum arcanis Bactrianus addidit Zoroastres, deinde Hystaspes rex prudentissimus Darij pater. Iam verò Græcos^[11] Vide \Sic et/ Clemens |ait| Alexandrinus Ægypti{illeg}\os/ primos, ait, astrologiam inter homines intulissent; similiter et Chaldæos.^[12] \affirmat Sic \{illeg}/ {Ammianus in picta} \autem/ semper fuit./ |Cum| Astrologia{m seu} Astrorum abs astronomia {illeg} astrorum scientia exercebat {illeg} A Chaldæis autem ad Persas Ammianus Scientias derivat, {illeg} \sic et Ammianus \Hisce et Et Ammianus/ scientias a Chaldæis derivat \venisse/ ad Persas.^[13] Ab Ægyptijs/ |autem ad| Græcos autem ab Ægyptijs edoctos fuisse multa extant indicia |manasse| Astronomiam \una/ cum cultu deorum ab Ægyptijs accepisse \[testatur Herodotus, qui et/ luce clarius {illeg} haud levibus indicijs colligitur. {illeg} Herodotus^[14] \in confesso est/. Duodecim {illeg} \{illeg}/ Deorum nomina primos Ægyptios existimasse at Græcos ab illis cœpisse, eos primos aras et imagines et Templa Dijs sibi erexisse dicit, at per d|D|eos duodecim intelligens Deos magnos, magnarum Gend|t|ium dictos, e quorum numero erant \Dij Astronomici/ Iupiter, Mars, Mercutrius, I|V|ulcanus, Apollo, Iuno, Vesta, Ceres, Venus,] Diana. Vnde] author {illeg}|Sic| Plato:^[15] Quoniam, inquit, magis quam Barbari ab æstiva serenitate distamus, horum numinum (sic enim Planetas nominat) ordinem tardius intelleximus. Verum quicquid Græci a b|B|arbaris accepere, melius reddidere. Et rursus: Antiqua regio illos aluit qui propter æstivi temporis serenitatem primi hæc inspexerunt. Talis Ægyptus et Syria fuit, ubi stellæ semper omnes, ut ita dixerim, clarè cernuntur. Herodotus^[16] ex {illeg} inventionem anni itidem inventionem anni & distinctiones itidem Ægyptios omnium hominum primos annum comperisse \invenisse,/ distinguentes eum in duodecim temporum menses; et hæc comperisse ex astris commemorat. Sed et Geometriam inde ortam in Græciam {illeg} transcendisse. Nam polum, inquit, et gnomonem & duodecim diei partes a Babylonijs Græci didicerunt. Ita \Herodotus hoc modo disputans,/ scientias mathematicas ex Ægyptij|o| ad Babylonios \prius/ migrasse pro concesso habebat. Herodotus. Lucianus^[17] [περὶ ἀστρολογίης] scribit, Æthiopes primos ad cœlestes motus attendisse: Ad Ægyptios postea transcendisse rerum studium cœlestium studium: Græcos non ab Ægyptijs aut Babylonijs sed inventam accepisse sed ab Orpheo Oeagri et Calliopes filio, qui primus in Græcia confusè et involucris fabularum ac mysteriorum tecta quædam tradidit. De Æthiopibus \haud difficulter/ assentior Luciano \cum Clephones/ cum Poetæ antiqui \hanc gentem tantopere laudent at/ annuum Deorum conventum \et fidem convivium/ in Æthiopia tanquam pe \tanquam in solo nativo/ collocent: Herodotus autem Æthiopas æque ac Ægyptios circumcisos esse \scribat/ et Diodorus gentem utram institutis plurimis inter se convenire et, quod maximum est, \sacras/ Ægyptiorum literas quibus soli sacerdotes \in mysterijs/ utebantur esse vulgares literas Æthiopum. Sed et Cepheus \Æthiopum/ Rex antiquissimus ob studium siderum cum uxore et filia in cœlum relatus est. {illeg} Græcos porro ab Orpheo Astronomiam accepisse non diffiteor. Nam quamvis{illeg} fratres consentatio \{illeg}/ \didicisse testantur/ |confirmant| Fabulæ in Asterismis descriptæ. Nam {illeg} Fabula Argonautarum cujus author Orpheus perhibetur, ibi accurate integra depingitur integra. In capite signorum duodecim occurrit Aries quem Phryxeum et ^a[18] chrysomallum appellant, <6r> dein Taurus ignivomus auratis cornibus, t{um} \et/ Argonautæ Gemini Castor et Pollux. {For} \{illeg}/ |Tum| Hydra \adjicitur/ quem interfectum esse Corvus cadaveri insistens denotat|;|, et \{Alcibator}/ /&\ Poculum ille Medeæ cujus pharmoco {sic} interfectus est, {illeg} & Argo navis, at Iasonis magister \præceptor/ Chy|i|ron centaurus. Adest etiam Hercules Argonauta, et Lyra Orphei, et ni fallor Orpheus ipse. Asterismorū {sic} enim qui jam Hercules \{Engonasis} et Serpentarius/ dicuntur nomina ante tempora Arati e memoria hominum exciderabnt, {illeg} {illeg} Serpentarius \autem/ cum Hercule, {Engonasis} {illeg} Asterismus pejor alter genibus flexis et manibus super humeros more precantis \(uti olim depingebatur)/ elevatis cum Orpheo Deos supplicante melius congruit. Orpheus enim vir pius ac Deorum præ cæteris Argonautis cultor in fabula illa depingitur. Porro a|A|d Herculis \insuper/ historiam pertinent Asterismi Cancri, Leonis, sagittæ et Vulturis. Vnde liquet bene magnam As Asterismorum partem ex Orphei schola prodijsse. Nam et Perseus cum signis \Asterismis/ ad \ejus/ historiam ejus spectantibus nimirum Pegaso, monstro maximo, C{l}|e|pheo, Cassiopeia et Andromeda sub idem tempu eadem tempora in Nam et Perseum cum Asterismis ad ejus historiam spectantibus sub{illeg} idem tempus in cœlos relatum fuisse verisimile est. Interea verò Lucianus haud ex eo quod Orpheus Græcos \Gentiles suos/ Astronomiam docuit, haud recte concludit {Gentiles} \Græcos/ eam ab Aegyptijs aut Babylonijs minime pro accepisse Nam Orpheum ipsū {sic}, ut alij non paucis ut {illeg} ex Græcorum sapientibus, ut Pythagoras, Thales in Ægypto eruditum \fuit/ {illeg} {illeg} \fuisse/ Diodorum|s| ex Ægyptiorum traditione commemoratum docet. \confirmat./ Orpheus, inquit, in Ægyptum profectus multa ibi didicit, ita ut tam initationibus et Theologia quam Poesi et Melodia esset Græcorum præstantissimus. [Inde asportavit] pleros mysteriorum ritus et Orgia Bacchi et mythologiam de inferis. Initia enim Osiridis eadem sunt quæ Bacchi, et Isidis simillima sunt istis Cereris: nominibus tantum differentibus. Intulit igitur Didicit igitur Orpheus disciplinas Ægyptius et una cum Theologia Gentili intulit {abtulit} \asportavit/ studium astrorum in Græciam. {illeg} Scribit Herodotus,^[19] Ægyptos primos duodecim deorum \[id est magnorum illorum qui magnarum Gentium Dij appellati sunt]/ cognomina in usu habuisse & ab illis Græcos fuisse mutuatos: item primos Dijs et aras et simulachra et delubra statuisse. Dij illi duodecim erant Per Deos {illeg} duodecim intellige primos illos qui magnarum Gentium Dij nominabantur. Sed et omnia fere Deorū {sic} nomina ex Ægypto in Græciam pervenisse subjunget Herodotus se id ex Barbaris sciscitatum ita rem habere comperisse Et paulo post: Omnia fere, ait, deorum cognomina nomina ex Ægypto in Græciam pervenerunt. Id ego ex Barbaris sciscitatus ita rem habere comperio ac reor ex Ægypto præcipue venisse. \Hæc ille./ Deos autem hosce ad sapientiam Astronomorum \maxima/ spectasse supra diximus astrorum scientias \Astrorum {illeg} studium maxima saltem ex parte/ astrorum scientiam philosopiam {sic} spectasse {illeg} maxima saltem ex parte) spectasse jam ante

<7r>

quod contracte {illeg} pro Mesoraim dicitur haud multum differt. Et {illeg} Chima forte per densatam aspirationem ex {illeg} Ham derivatur. Hæc frigoris constellatio constituitur, fortasse in memoriam occisi Osiridis. Nam Osiris (ut postea dicetur) erat Pluto sub initio. Chimah forte per densatam aspirationem pro Chamah dicitur Benigna et et delicias{illeg} \affert hæc/ Constellatio est hæc perinde ut Stella Iovis. Chusil fortasse pro Chus-el Chus Dominus, dicitur \et ab interpretibus aliquando pro Arcturo aliquando pro Orione accipitur/. {illeg} Hash \Iob 9/ vel Haish Iob 38 vel Haish aut Gaish עיש Haish vel Gait|s|h (forte pro עוש Iob Gush) Iob 38 affine est \videtur/ Orionis nomini arabico Geuze, \vel/ Algeuze. Chadar est turbinum constellatio australis et Iob 37.9 et alludere videtur ad populum Arabic \pater populum/ patrem populi Arabiæ desertæ quam Hebræi Cedar nominabant. Verum de nominibus viderint orientalium linguarum periti.

Mars et Venus {semper} ut amore sic etiam cultū {sic} conjungi solebant. Et Ex Martis nominibus Bel, Molech, et Artimos \vel Melichartes et Amamelech respondent Veneris/ & dicta fecit \nomina/ Nomina Beltis, Melitta & Astarte, \et Anaitis/ {illeg} et his nominibus per Orientem totam culta, Arabes pro Melitta dixerunt Alitta propterea ita ut Baal et Venus {illeg} ab \una cum Belo tanquam Regina ejus/ His nominibus Mars \Baal/ et Venus tan{illeg}|qu|am rex et Regina per orientem totam colebantur. Ex consorte |autem| Venere innotescit Belum fuisse Martem. Arabes pro Belo Melitta dixerunt Alitta, prop id adeo quia \Nam/ |cùm| Ala Arabibus Deum vel Deam significat uti Baal Syris et Chaldæis. Astartes ab Ast stella \splendore/ et Arte p{illeg} præ valida martis epitheto derivari {illeg} volunt \{illeg} videntur/. [Hebræi pro Astarte dixerunt Asteroth, id ni fallor a Martis nomine Thuros vel Thuroth. Nam quemadmodum Latinorum Benoth est Venus est Babyloniorum Benoth sic sic ve 2 Reg. 17.30 sic verisimile est nomen Nam quemadmodum Latini pro Benoth 2 Reg Babyloniorum Dea Benoth dixerunt Venus sic verisimile |est| Thuros pro Thuroth a Græcis \et Latinis/ scribi. Melyttam verò et Astartem esse Venerem in confesso est. ‡ < insertion from lower down f 7r > ‡ \De Astarte/ Ex Sanchuniathone Philo Byblius ex Philone Eusebius: Astartem Phœnices Venerem esse prædicant. Suidas: Astarte quæ Græcis dicitur Venus. Procopius Gazæus {illeg} Idem {illeg} tradit Procopius Gazæus in 1 Reg. 7 & alibi. De Melytta \verò/ |et Artemidorus lib. 1 Oneirocris c 9. Pisces edunt omnes præter illos Syrorum qui Astartem colunt. Quippe piscis Veneri sacer est.| Herodotus l. 1. < text from higher up f 7r resumes > Herodotus lib: 1; Venerem, \ait/, vocant Assyrij Mylittam et rursus: Persæ, inquit, sacra faciunt soli ac Lunæ et Terræ, Igni Aquæ ac Ventis. His sacra faciunt jam ab initio. Postea didicerunt sacrificare etiam Vraniæ et |ab| Assyrijs edocti et Arabibus. Vocant autem \Assyrij/ Venerem Mylittam, Arabes Alittam, Persæ Mithram. Est Colebant etiam Persæ Deum Solem sub nomine Mithras et propterea ve versis scilicet Dijs Assyrijs Belo et Belti in cultu Martis scilicet in cultum Solis mutato. Nam et Assyrij id prius fecerant in cultu Beli. Sic etiam nomine {illeg} Vrani{illeg} et Vraniæ (malim dicere Vran) {illeg} gentes orientales {tam Et} numen geminum colebant, Martem scilicet et Venerem pro quibus etiam Solem et Lunam plerun substituere. Agathias \lib 2/ (ex veteribus) dicit {illeg} Cœlum seu Vran esse Belum. Pausanias in Atticis ait: Non longe, \ait,/ abest Cœlestis Veneris delub Vraniæ Veneris Delubrum; quam primi omnium Assyrij coluere: a quibus Paphij in Cypro acceptum sacrorum ritum, cum Phœnicibus qui in Palæstina Ascalonem urbem incolunt Phœnices cum Cytherijs communicarunt. Athenis verò eam religionem induxit Ægæus &c Cœpit ergo cultus Veneris in Imperio Assiriorum una cum cultu amasij Beli. Nam Agathias l 2 (ex veteribus                               dicit Cœlum seu Vranū {sic} esse Belum. Et Hesychius: Βῆλος, Οὐρανος καὶ Ζεὺς Belus est Vranus et Iupiter. Iovem verò Persæ (ut hab inquit Herodotus) omnem cœli gyrum appellant. Et quo sensu \Nimrod est/ Belus dicitur \Belus et/ Iupiter, eodem |Beli uxor dicta fuit Belis et Dione et Iuno Ηρα seu Iuno.| Venus dicitur \diceba/ Iuno. Vnde Plutarchus in Crasso de Dea Hieropolitana dicit quod Venerem aliqui, Iunonem alij existimant. {illeg} Et Sanchoniathon dicit Baaltidem esse Iuno Dionem id est Iunonem. Venus autem Orpheo in Argonauticis dicitur Dio Διονάια Αφροδίτη. Et Ηρακλης qui Mars est exponitur της Ηρας κλεὸς Iunonis gloria. Ipsum quo Iunonis nomen Ηρα quæ dominam significat {illeg} respondet Martis nominibus Belo, Melech, Adonidi. Nam Sanchoniathon \describendo quomodo/ |ubi| ubi {illeg} Cœlum dixisset a {illeg} filio Saturno de regno expulsum dixisset, per ea Saturnum ab sub t per Saturnum intelligens actiones Beli Cham Belum uti Chamum et Belum successive i addit \sorores/ Astarten et Dioniam soro subbmiss summissas esse a Cœlo \patre/ ut Saturnum tollerent, at utram amore Bel Saturni captam eidem nupsisse,

<8r>

|Herodotus item quod Hercules Ægyptijs sit unus de Dijs duodecim. Vnde et apud Diodorum {illeg} præf{illeg}icitus|etur| exercitui in Ægypto Osiridis in Ægypto.| Herculis stella. Id quod etiam ex historia Osiridis historia apud Diodorum liquet. Nam Osiris peregre profecturus reliquit {illeg}tum \præfe reliquit/ Herculem \consanguineum {illeg}/ {illeg} ducem exercitus in Ægypto præfecit Herculem \consanguineum/ exercitui in Ægypto, Ideo Hercules Ægyptius erat e numero deorum primorum nec Mars ab Hercule diversus in historia illa occurrit. Erat igitur Hercules \Ægyptius/ Osiridi coætaneus et propterea filius Chami de numero Deorum primorum et filius Chami \Nec Mars ab Hercule diversus in historia illa occurrit/. Porro Melicartem seu Herculem Phœnicum eundem esse cum Marte mani patet ex nominibus. Nam Melicarte \ex/ Melica{illeg}rtes omittendo denominationem Regis obit in Græco fit Αρης Αρης \Artes Artes/ unde \Græco|è|rum/ Αρης Mars et Latinorum M{illeg} Ma - a- fes, {illeg} Mart|s|em, Martis {illeg} contractius Mars. Latine erant \enim/ a Phrygibus descendebant et \tam/ Phryges præponebant |Mars et Latinorum Marvors {illeg} et contracte Mar Ma artis & contracte fortis vel Mars fortis {illeg}|&| Mavors Mavortis vel Ma-artes, Ma-artis & contracte Mars {illeg} Martis. Nam Phryges præponebant| particulam Ma, ut in Μαζευς {illeg} \magnus/ Iupiter, {illeg} cum affine est Mars & |Hesychius: {illeg} ζεὺς in Μαζεὺς & ὁ Ζευς παρὰ Φρυξι| Latine|i| a Phrygibus descendentes idem factitabant ut in Mavorso Mavorte in voce Martis ut ex \voce/ veteri Mavorte liquetur liquet in voce Martis f factitassse {sic} liquet cum Artes latinis {illeg} sit fortis et \factitabant in {illeg} Marte antiquo/ in Mavorte factitabant per factitasse videntur. Idem igitur sunt Belus, Molec, Melicas est Mars cum {Oriente Hercule} Hercule seu Melic-arte et propterea idem cum Molec et Belo. Id quod etiam liquet {illeg} ex similitudine sacrorum. {illeg} Sævus belli et cædis Deus placatur sacrificijs humanis apud ^a[20] Gallos, ^b[21] Getas, ^c[22] Incolas Scandinaviæ                 Et similibus sacrificijs placatos fuisse Moloch & Baal passim legitur\tos fuisse Baal et Molech/ ex sacris literis ma\nifestum est/ Vide 2 Reg. 21.2|3|, 6. \2 Paralip. 28.2, 3./ Ier 19.5 & 32.35. Porrò Martem Molech esse Martem liquet ex nomine Veneris nomine Me|y|litta vel Melissa per orientem Hoc enim ex {illeg} Moloch derivari videtur et Reginam significare. Cum Ve Erat autem Venus Dea Mylitta Dea Babyloniorum ubi Bel colebatur et propterea eam habebit relationem a

Adonidem et Venerem Cyprij et alij tanti –

Adonis et Venus a nonnullis pro Osiride et Iside culti {sunt.} \fuerunt./ At \cùm/ Venus non es|si|t Isis, Adonis non erit Osiris. {illeg} Synonyma sunt {sic} Adonis et Bel {illeg}{era} {illeg} uter Dij t et ex amatoria Venere dignoscitur Adonis {ven} & uter vena et ne verisimile quod Phœnices et ejusd et uter Deus Phœnicum ne verismile est quod Phœnices qui Belum apprimè colebant nominarent nominarent aliq|u|m quemvis Adonis est Deus Syrorum ubi Belus maxime colebatur et idem significat cum Belo. Venator erat ut Belus Nimrod et ex Amas amasia Venere dignoscitur esse Mars.

[Hesychius: Αρταῖοι, ὁι Ἥρωες παρὰ Πέρσαις; Artæi, Heroes apud Persas. Idem Αρειοι apud Græcos. Quo vox illa respexerit] Diodorus L l. 2. patefecit, {ubi} Ninum qui secundum Babyloniorum rex \dicit{illeg} quod Ninus Ninus imperij/ Assyriorum regem primum contracta virorum |rex primus Ninus primus {ex} funda{illeg} {impium} {illeg} in principio gestorum contracta virorum| fortissimorum manu, socium belli adscivit Αριαῖος Ariæum regem Arabiæ quæ per ea tempora viris strenuis abundabat, at hujus auxilio imperium f{illeg} inchoavit Quo Est igitur {illeg} Nimrod Græcis Ariæus. Hic regnum inchoavit \fundavit/ in Babylonia Dein Assur seu Ninus hujus fretus auxilijs longius perrexit in Assyriam, Gen |et \urbem/ Ninivem condidit|        unde factum est quod multi regnum Assyriorum {illeg}a Nino incipiant derivent. Nimrod igitur Græcis est Αρ{illeg}|ι|αῖος id est {illeg} Martia{illeg} Martius. {illeg} Nam Αριαῖος et Ἀρήιος vel Ἀρειος parum differunt. O Vnde etiam nomen Ἀρήι Ἀρείων Arion vel Orion quod Heroem ipso Marte fortiorem significat, {illeg} allusione manifesta ad Nimrodum qui adeo dede Nimrodo aptissime dicitur qu tribuitur, \ut/ qui patrem Martem virtute superavit. Chron. Al Chronicon Alexandrinum: Chus genuit Nimrod Gigantem, Babyloniæ conditorem, quem Persæ aiunt in Deos relatum {illeg} in astris constitutum apellant Oriona. Hunc |Idem legitur in fastis Siculis. Orionem verò| natum dicunt ex Iove Mercurio et Neptuno sine Matre quod \Belus/ copias ^a[23] tam ex {illeg} eorum familijs contraxit quam ex propria contraxit. Vnde |{illeg} \^b[24] apud/| Pausanias|am| dicitur/ur\ \Belum fu {sic}/ homo Ægyptius Libiæ filius. Natum autem \volunt/ {illeg} ex pelle bubula in domo Hirci quod \Belus/ ex gente Pastorum oriretur.^[25] Bellatorem fuisse constat ex gladio et fuste et stella in humero lævo quæ us nunc bellatrix, & Venatorem insignem dicitur. \Vnde |et| ab Astronomis \Vir/ Audax, Furiosus, Gigas Bellator fortissimus et a Latinis Iugulæ nuncupatur./ Canes vero et Lepus Bellatorem insignem de venatorem insignem demonstrant \qualis erat Nimrod/ et asterismi claritas \indicat/ virum omnium per sæcula prima clarissimum et eo{illeg} nomine fundatorem Imperij Babylonici. Constella <8v> tiones Orionis cum canibus cum canibus et \eam Bootis/ Arabum cum plaustro a sæculis primis celeberrimas fuisse, constat tum ex libro Iobi cap 9 et 38, tum etiam ex Poetis antiquissimis Homero et Hesiodo. Ratio est [Dubium enim non est quin Constellation Ass clarissimi homines clarissimis asterismis sub initio depicti sunt. Ægyptij Deum sum maximum Osirim non solus tantum per solem, sed etiam per stellam canis quæ omnium maxima est \designabant/ et par est ratio {illeg} Dei Beli apud Chaldæos. Non Vbi {illeg} Osiris erit \erat {terminum}/ jam cernitur conste asterismus canis Orionis {illeg} Loco Osiridis jam cernitur canis Orionis, et propterea signum \asterismus/ non est Ægyptius sed Chaldaicus, et propterea ad Deum Chaldaicum spectat. Sic etiam Bootem cum plaustro se esse Deum chaldaicum puto. Nam Constellationes Orionis et Bootis a sæculis primis celeberrimas fue|i|sset constat tum ex libro Iobi cap 9 & 38 tum etiam ex Poetis antiquissimis Homero et Hesiodo. et celebritas tanta vix aliunde oriri potuit quàm ex Vnde nec Græci constellationes hasce mutassent \videntur/ præterquam quod loco plaustri Bootis ^p          substituit Vrsam. Theologi Signa omnia cœlestia ad theologiam gentilem spectabat et propterea Dij sunt quotquot in cœlo / Et Si \Nam cum/ stella {illeg} Sirij seu Osiridis in ore canis Orionis \jam cernatur/ manifestum est quod Asterismus non sit Ægyptius sed sed Cha ex sphæra Chaldaica desumptus. adeo ad Imperium Assyriorum spectat. [Et dubium \enim/ non est quin Chald homini \Regi {illeg}/ omnium clarissimo quem Oriens totus pro Deo coluit, Chaldæi Asterismum omnium clarissimum concederent. Et contra, ex celebritate Asterismi colligitur celebritas hominis depicti. Sed et nomen convenire videtur. Nam Dicitur eum Algui Sed et Idem confirmetur ex nominibus Orionis. Dicitur enim A{illeg} \in libro Iobi/ Ches-il & Arabice in libro Iobi et ^a[26] {illeg} Gueze, El-geuze in libro Arabibus, ut {illeg} (ut est in Bayero,) Quod Elgæ Quæ nomina sonare hoc est (ni fallor{)} Chus-El, Chus, et El-Chus. Adjectione particulæ el quæ Dominum vel {maxim} inclytum significat, distingui videtur {illeg} filius a Patre. Cum nomine Orionis congruit Herculis nomen Ægyptium Patrem vero in Asterismo Bootis depingi suspicor te puto. Nam \constellationes/ Orionis et Bootis Asteris a sæculis primis celeberrimas \fuisse/ constat tum ex libro Iobi, cap 9 et 38 tum etiam ex Poetis antiquissimis Homero et Hesiodo. Nam cum] Martem verò \{illeg}/ in hoc Asterismo designari colligo ex He Herculis nomine Ægyptio. Nam {illeg} \in/ Hermapionis interpretando {illeg} inscriptionem Obelisci majoris quem Constantius Romam detulit|er|at, vocat c appellat Vulcanum patrem {illeg} Deorum \patrem/ adeo sequitur Chronologiam Deorum Ægyptiam Deorum et Semideorum quam Eusebius ex Eratasthenes apud Euseb Eusebius in Chronico \suo/ ex Eratasthene descripsit. Ibi \In hoc Chronico/ Apollo constituitur filius Herculis, et si in ab Hermapione vero D|d|icitur filius \Ηρωνος/ Heronis et propterea Heron vel Hero erat Herculis nomen Ægyptium. Inde Græcorum Heron Heron autem et {illeg} Arion parum differunt. Hic est Herculis filius. Patrem in Boote pingi suspicor. Nam \asterismi/ Orionis et Bootis pr a prim a primis temporibus {illeg} celeberrimi extitere. Id ex libro Iobi cap 9 & 38 et ex poetis antiquissimis Homero et Hesiodo manifestum est. Vnde factum est ut cum Græci asterismos ferè omnes immutarent, hi salvi ad minimè mutarentur. Piaculum fuisset imagines Deorum eluere quos Orbis fere totus per ea tempora colebat. Hercules ex clavo dignoscitur et [in æ|A|sterismus uter us hodie cum clavo definetur delineatur \et {illeg} ex clavo dignoscitur Hercules./ Plinius (Nat. hist. l 18, c 28) Duo, inquit, sunt genera cœlestis injuriæ Vnum quod tempestates vocamus, in quibus grandines, procellæ cætera similia intelliguntur, quæ cum acciderint, vis major appellatur. Hæc ab horridis sideribus exeunt, ut sæpius diximus, veluti Arcturo, Orione, Hædis. Ita scilicet sentiebat vulgus ut Philosophi \qui/ ponebant hæc symbola, sunt philosophicè intelligendi. Tempestates non magis pro exeunt ab his asterismis quam ab alijs quibuscun, sed Philosophi hæc docuerunt ut in ob {illeg} tempestates bellorum quas homines Orien \homines/ Arcturus Orion et Auriga aliquando exitaverant {sic}. Nam grando & procellæ \passim/ in sacris literis pro bellis ponuntur. Igitur homines bellicosi ibi delineantur, Et ex li ij de genere Pastorum, ut ex \hædis et/ nomine Bootis et hædis Aurigæ manifestum |est|. Orion autem et Bootes cum clavibus pingun us hodie pinguntur \cum clavibus/ et ex clava dignoscitur Hercules. Belus primus omnium pugnabat cum ense et propterea Orion{illeg} cum ense et fuste, Bootes cum fuste sine ense delineatur. In libro Iobi memorantur Asterismi quatuor \quin/ celebriores: {illeg} \Chim  / Chesil \Mazaroth et Chadar Has/ Has, Chemah, et Mazaroth \et Chimah/ qui. Et \et Chadar./ Mazaroth (qui et Mazarim Iob 37.9)

<9r>

|Vt Misraim fuit Ægypti totius \rex et/ pater sic Mercurius sub Osiride res administrabat Ægypti totius et S \ut ex/ Sanchoniathone jam dictum est.| & Osirim \quo/ {illeg} |et| Isim Ægyptij tanquam communes Ægypti totius parentes Ægyptij omnes & {soli} quam religiosissime colebant. \Testis est/ Herodotus l. 2 Ægyptij, \ait,/ non colunt similiter \Deos/ eosdem Deos præter Isim et Osirim. Extra Ægyptum et vicinam Æthiopiam hæc nomina perrarò colebantur. {illeg} Sepulchra eorum Quam late diffusa fuit Posteritas Misraim tam late propagatus fuit horum nominum cultus et vix ultra. Sepulcha {sic} eorum ostende religiose con/as\servabantur et O{illeg} \rerum gestarum ab inpsis gestarum ostendebantur loca. Vrbes quædam \antiquissimas/ ab ipsis conditas dicebit /esse tradebant.\/ In memoriam inventionis frugum & rete et aratri invocabant semper Isidem tempore messis, et in festo Isidis vascula tritici et hordei circumferebant. et Imaginem \Capiti/ Serapidis cum Modium imponebant Serapis etiam semper gestabat modium \frumenti/ in Capite et I Boves \quibus terra colebatur/ tam Isidi quam Osiridi magna cum solennitate consecrabantur. At has consuetudines ab antal tales tales constitutiones a multis retro annis constantissime servatas fuisse testis est \erat/ consent|s|us Ægypti totius in hoc cultu. Vnde cùm fruges inventio f frugum \fruges inventæ dicuntur/ in {sic}ventio ascribatur argenteæ ætati \ætate argentea, inventæ dicantur/, consequens est ut Osiris et Isis tunc vixerint et propterea sit ipse Misraim, Vt mensis primus Thoth nomen habuit a Mercurio sic ultimus Mesori a Misraim vel potius a {illeg} Nomen Masor Nam Quod Ab eo enim ut gentes totius Patre Ægyptus \olim/ dicta fuit Mizraim |præsertim cum \si verum si/ Ægyptus a morte primorum parentum in varia regna pro more aliarum antiquissimarum gentium distracta fuisse credatur fuerit \abierit/ ut aliquorum est opinio.|                 & Masor Notandum tamen est quod Misraim sit nomen duale & non {illeg} \tam/ patrem gentis significat \populi/ quàm populum ipsúm, eum dupli significet, nempe duplicem Ægyptum, hanc inferiorem ubi Pastores aliquando regnaverant, illam superiorem quæ Thebais dicitur. Nomen singu A nomine singulari \mensis ultimus Ægyptius dictus fuit Mesori et regionis totius regionis totius/ Metropolis Alexandria us hodie a Saracenis vocatur Meser. & Mensis etiam ultimus Ægyptius \olim erat/ Mesori e Vnde Et Ægyptus \etiam/ olim tam Misraim qu Masor \dicebatur/ 2 Reg 19.24, Isa 19.6 Mich 7.12 quam Mizraim Gen 13.1 Exod 1.8 &c            \ejus Metropolis Alexandria a Saracenis us hodie a Saracenis vocatur Mess{er}/ Iam vero Masor vel Mesor esse Osirim Sanchoniatho (scriptor bello Trojano antiquior et {rerum} Originum historicarum investigator curiosus) sic dele docet. Masor \autem/ seu מצור autem locum angust munitum vel angustum significat a primitivo צור{illeg} Sor coarctare unde צר Sar locus angustus vel angustia. Ægyptus enim rupibus et fluvio Nilo {illeg} undi muniebatur \undi/ et quoad latitudinem \valde/ angusta erat. in austrū et Aquilonem excursus. Hinc gentis pater Masor Ægyptijs dicebatur \Sor/ Sar, unde Sar-apis Stella Syrius Osiri Nili pars aliqua {illeg} dicebatur Siris & Hinc Ægyptij pro Masor dicebant Sor vel Sar, ut in Nili parte quadam quæ nominabatur Siris, in Stella Sirio, in Deo Sarapide. Siris et Sirius si terminationem Græcam omittis ferunt Siri vel Sir {illeg} Si Nilus et Stella Sirij{illeg} erat|n|t Osiridi sacri, et propterea ab Osiride dicti Siris et Sirius id est, si terminationes a Græcis adjectæ omittantur, {Siri vel} Sir. \Vnde Nilus (Ios 2|1|3.3 et Ier. 2.18) dicitur Sior ab Hebræis dicitur Sihor./ Serapis autem erat {illeg} Is bos {Isidi} Osiridi sacer quem alias Apin nominabant et voce composita Sar-Apin {illeg} \vel Ser Apin/ id est bovem Osiridis. Vnde \etiam/ Nomen Idoli Sarapis. Vnde liquet Osiridis \igitur/ nomen Ægyptium fuisse \erat/ Sar vel Sor vel Ser pro quo Græci (\vel/ articulum ὁ, ut opinor, præponendo \vel potius {illeg} \solennem \{illeg}/ {illeg}/ Ægyptiorum lamentationem funebrem אוי צר Oh Sar &c audiendo)/) {sic} dixerunt Osiris & hinc \{illeg}/ Plutarchus \enim/ in Iside conquæritur nomen Osiris non esse Ægyptium sed Se sed \sed a Græcis formatum: at/ nomen Sarapis pro Ægyptio agnoscit. Quod si Sar vel Sor sit Osiridis nomen Ægyptij|u|m sit Sar vel Sor et hoc nomen idem (ut jam dictum est ostensum est) idem sit cum Masor, erit Osiris {illeg} nomen idem cum Masor vel Misraim. Porro Osirim esse Masor sic \insuper/ confirmamus. Sanchu Diodorus – – – Chami. Rursus Diodorus lib. 1 scribit quod in columnis Isidi et Osiridi {illeg} \in Ægypto/ erectis Isis et Osiris dicuntur filij f Saturnis natu minimus eo dicitur dicitur pater Isidis et Osiridis et Isis Mater Ori. Saturnus natu minimus est Cham patre {illeg} et fratribus omnibus junior. Colu Columnas \autem/ a Babylonijs illic imperantibus erectas fuisse credo. His adde quod Sanchuniatho – – – nominarunt. Misor igitur est Hic Misor est vel Masor \scribitur/ pro Osiri et H|A|amyn pro H|A|amon seu Ham ut ex M] Ex Mercurio annexo liquet Amyn hic seu Αμυν hic scribi pro Amon seu Ham et Misor pro seu Masor pro Osiri. Quomodo Masor sit pater Mercurij posthac ostendam. Deni Sanchuniathon scribit quod Isiris (trium literarum inventor) sit frater illius Χνα Chna qui primus postea Phœnix vocatus est. Chus cum Septuaginta interpretes pro Chanaan substituunt Phœnicen adeo et \et propterea/ Phœnice {illeg} et terra Canaan |sunt| voces voces sunt ejusdem significationis. {illeg} Vnde primus Phœnix \ille primus/ est Canaan hic contractè dictus Chna. Nam et terra Chanaan per similem contr vocis contractionem, olim dicta fuit \dicebatur/ Chna \et populus Chnaus incolæ Chnai/ Stephanus Byzantius in libro de urbibus: Χνὰ, οὐτως ἡ Φοινίκη ἐκαλεῖτο et paulo post, τὸ ἐθνικὸν τάυτης Χνάος

<10r>

Saturnum esse Noachum Bochartus in Geographia sacra abunde satis probavit. Ide quod Idem etiam de Iano \v{illeg}|e|tustissimo/ Italorum Deo intelligendum \est/. Saturnus Deus erat temporis – – – patre. Vt {illeg} et Tradebant ^d[27] Ægyptij Deorum antiquissimos \annis/ mille et ducento|i|s et posteriores non infra trecentos annos regnasse. Tantam \autem/ longævitatem solus Noachus cum filijs et Nepotibus attigit. In memoriam diluvij Saturnus et Rhea cum Dijs reliquis contemporaneis a philosophis et poetis ex Oceano orti dicuntur. Vnde et Ægyptij pingebant Deos suos in navi super aquas. Et nummus \olim/ cudebatur in Italia cum Iani vultu effigie bifronte \vultu gemino/ ex uno latere et effigie navis ex altero \Spectant hæc aperte ad diluvium/. Vt Noe primus \{illeg} fuit agricola, et/ vineam plantavit & |&| agriculturam docuit at inebriatus fuit, ita Saturnus omnium primus agriculturam docuit (unde falce donatus est) et ebritati præfuit eo nomine colebatur in Saturnalibus (unde Saturnalia:) et Ianus itidem autem quo nomen habuit a {illeg}ו יינ jain vino et dictus fuit Consivius {illeg} et Ianus pariter {nomen} dictus fuit Consivius a conserendo et nomen Iani \suum/ habuit a יינ jain vino, et \Vnde etiam/ p Italiæ regio pare|s|s aliqua dic appe nomen Oenotriæ (a Græcorum ut opinor Colonijs) {illeg} nomen priscum Oenotriæ appellata fuit Oenotria, vini terra

Xenophon de æquivocis: Saturni, inquit, dicuntur – – fuit Assyrijs Iupiter.

Osirin et Isin \Ægyptij/ tanquam communes Ægypti totius \Gentis totius \Ægypti totius// parentes Ægyptijs \omnes omnes \omnes et soli// colebant |quam| religiosissime colebant. Ne Horum nomina apud alias gentes vix culta In reliquorum |Deorū| cultu minùs unanimes fuerunt, de \in/ horum cultu Gentes aliæ vene Herodotus l. 2 {illeg} \ait:/ Vniversi Ægyptij non colunt similiter deos eosdem præter Isin et Osirin.

Postquam

Orbe inter Saturni filios diviso Iuppiter jam imperio paterno exsolutus est & reg Iupiter cum suo \in æ {illeg} in hæreditatem/ in regionem cœli secedit{illeg} regnare incipit {illeg} re \Iupiter secedit accipit regnum cœlestem/ regnum {sic} accipit & incipit jam ætas argentea \jam incipit./. {sic} Et quemadmodum aurea durabat us ad divisionem Terræ \totius/ inter Saturni filios, sic argentea durabit us ad divisionem Terræ \Regni/ Chami regni Iovis. & Nam {ex} Hanc divisionem D{illeg}|io|dorus sic \imperfecte/ describit \in hunc modum/: Osiris rebus Ægypti constitutis et totius regni administratione Isidi uxori in manus tradita consiliarium ei Mercurium adjungit adjuxit quod prudentia cæteros antestaret omnes. Imperatorem vero ditioni suæ reliquit Herculem genere propinquum cunctis ob fortitudinem et corporis robur suspiciendum at tractibus qui {illeg}|ad| Phœniciam inclinant & locis maritimis Busirin, Æthiopiæ et Lyibyæ Antæum curatores dedit. Tum ipse iter suscepit fratre comitatus quem Græci Apollinem vocant. Intellige In his corrigendus est Diodorus Intellige Apollinem fuisse Intellige Chamum \jam/ distribuisse terras suas inter filios et dedisse /præfecisse\ B{usiridem} Osiridem Ægyptum et t Busiridem Phœnicia|æ|m, Antæum Libya|æ|m et \partibus/ Aethiopiæ partes ad occidentem, Osiridi Ægyptum et Æthiopiæ partes ad austrum, et Herculem dein Osiridem \una cum filio suo Apolline/ suscepto id|t|inere colonias deduxisse |Rectius dicendum est quod horum parter {sic} communis Hammon Hic terras inter filios distribuit et præfecit Busirin Phœniciæ, Libyam Antæo, & Isidem Ægypto &c. Nam Hammon erat horum omnium terrarum| in partes Æg|t|hiopiæ quæ ipsis obtigerat|n|t. Nam Apolli|o|nem (quem Ægyptij {illeg} Horum vocant) erat filius Hori Osiridis, ut Diodorus alibi cæteri \et alij/ scriptores testantur docent. Et Osiridis nullum erat imperium in Phœniciam et Libyam non erat Osiridis sed Chami. \Chamum verò quem Diodorus reticet,/ Sanchuniathon qui doc (apud Euseb Præp. Evang. l) \hanc terrarum divisionem/ dicit quod Saturnus \attingens supplet. Saturnus, ait,/ cum in Meridiem venisset Taautum Deum Ægypti universæ regem creavit. Duos \Plures/ autem facit Saturnos et Per Saturnum hic intelligendus est Cham. Duos autem \paulo ante nominaverat/ facit nominavit Saturnos patrem et filium et hic intelligit juniorem \filium/ qui Chamus est. Accepit igitur Taautum regnum Æg Taautus autem \seu Thoth/ non tam Rex constitutus erat, quam Regni administrator sub {Isiride} Iside Nam Mercurius sel|m|per habebatur Deorum minister & {servus} et propterea ab Etruscis \et Samothracibus/ dicebatur Camillus {quoqu &} \et Casmillus/ hoc est servus {illeg} \minister/ De{illeg}orum et a Pœnis {illeg} {ורוד} Sumes hoc est servus, &c |Vnde| in Dialogo Luciani in quo sunt collocutores Mercurius et Maia, quæritur \is profitetur/ se in multa ministeria distractum esse ac Dijs serviendo omnibus servire, se talem esse quæritur quales ij qui duram in terris servitutem serviunt.^[28] Igitur cum Chamus {illeg} Sunt igitur <10v> |Hercules,| Osiris, \Antæus et/ Busiris, Antæus et Hercules /ijdem cum Chami\ filijs quatuor Chami {sic} \nempe Chus, Misraim, Put et Canaan. Gen. 10/, et Osiris est \Masor seu/ Misraim, Busiris est Canaan, Antæus est Phut & Hercules |est| Chus. Nam Ægyptum passim in Sacris literis dicitur Misraim et Masor Masor & Misraim \obtigisse Masoro seu Misraimo/ & Phœni\ci/am obtigisse Canaano \obtigisse/ notissimum est Phut sedem \autem/ in Africa et Chus in Arabia sede{m}|s| habuisse Bochartus fusè {illeg}|d|ocuit. Quoniam Hercules paulo post pro Iside contra Typhonem militavit, hic {illeg} jam {consentuntur} \fingitur/ Dux exercitus Osiridis: nec regio aliqua extra dominium Osiridis ipsi assignatur. {Ait Hero} c|C|um \autem/ Cham sit Iupiter Hercules erit ejus filius et propterea idem cum Chus. Hercules enim ab omnibus statuitur filius Iovis. Xenophon in Æquivocis: Saturni, ait, dicuntur familiarum nobilium regum, qui urbes condiderunt serenissimi. Primogeniti eorum Ioves et Iunones. Hercules verò nepotes eorum fortissimi. Patres Saturnorum Cœli, Vxores Rheæ & Cœlorum Vestæ. Quot ergo Saturni tot Cœli, Vestæ, Rheæ, Iunones, Hercules. Idem quo qui unis populis est Hercules alteris est Iupiter. Nam Ninus qui Chaldæis {illeg} \extitit/ Hercules fuit Assyrijs Iupiter Chaldæi igitur, dum Ninum pro Hercule haberent, per Iovem intellexerunt C{hus} Nini patrem Chus, & per Saturnum Chamum Nini avum \Nini/ et propterea, ne \Noachus omitteretur dederunt/ Satuno {sic} Deorum Ægyptiorum primo dederunt patrem Cœlum et matrem terram Vnde factum est ut p{illeg}p in Oriente, qua patuit Chaldæorum philosophia, pro Cœlum|s| Noachum pro Noacho et Saturnus pro Chamo usup usurparentur. Id quod etiam ex Sanchuniathone mani manifestum est. Hic enim, Phœnix | Syrus cum esset, passim describit actiones Noachi et Chami sub nominibus Cœli et Saturni, per Saturnum \semper/ intelligens Chamum præterquam ubi de Ægyptiorum philosophia {illeg} |disserit{illeg}| Dicit enim Saturnum patri Cœlo bellum intulisse et consiliarios habuisse Mercurium et Minervam eum in Æ eum per (ut modo dictum est) præfecisse Mercurium Ægypto toti: quæ omnia de Chamo se Noacho \Cœlo/ et Chamo \Saturno/ intelligenda sunt. Io At Ægyptijs qui per Iovem semper intellexerunt Hammonem, Hercules erit filius Hammonis, et propterea Herculis æquales Osiris, Busiris et Antæus et quale qui Terris {illeg} Terrarum Domini jam constitu\eb/antur erunt Hammonis etiam filij.

He De Osiride

Osiris Isis et Typhon

Osirin et Isin Diodorus dici

Diodorus dicit Saturnum genuisse, ut fabulantur quidam, Osirin et Isidem, ut verò plurimi asserunt Iovem et Iunonem & ex his natos Osirin Isidem et Typhona. {illeg} Scilicet Chaldæis qui per Saturnum intelligunt Cham Hamonem Saturnus est pater Osiridis et Isidis, at at Osiris et Isis sunt filij Saturni \cæteris sunt filij Iovis/ at adeo omnium consensu sunt filij Hammonis Chami. Sanchuniathon (scriptor bello Trojano antiquior et curiosus origini rerum philosophicarum \originum historicarum/ investigator) dicit quod quod Amyno Amyno et ^✝[29] Mago villarum gregum alendorum rationes feruntur acceptæ. Ex istis nati Misor et Syd{illeg}|y|c, Misor filium Taautum habuit primorum in scribendo elementorum inventorem quem Ægyptij Thoor Alexandrini Thoyth Græci Mercurium \Hermetem/ nominarunt. Misor igitur est \Masor vel/ Mizraim et \ejus pater/ Amyn seu Αμυν H \{illeg}|se|u Αμυν est/ Amon seu Ham. Æ \Etenim/ Misraim est nomen duale et non tam {illeg} patrem populi quam popu{illeg}lum ipsum significat: nempe Ægyptum duplicem, {inf & Theb} \alter hanc/ inferiorem quam pastores {illeg} \ubi/ Pastores aliquando occupaverant \regnabant,/ et \illam/ superiorem al quæ Thebais dicitur. An Nomen \Nomen/ Singulare est Masor et ab hoc nomine inde mensis primus \ultimus/ Ægyptius dicitur Mesori, et Ægyptus ipsa tam Masor dicitur \nominatur/ (                     quam Misraim. {illeg}                 Cum nomine singulari \satis/ congruit Misor & Mercurius adjunctus probat Amyn esse Amon seu Cham & propterea Misor filium ejus Misor esse vel Masor esse Osirim. Idem confirmatur ex a Porro Sanchoniatho dicit e Hoc ita esse Sanchuniatho alias confirmat dicendo quod Isiris, trium literarum inventor sit frater frater illius Χνᾶ Chna qui primus postea Phœnix vocatus est. Iste Chna cum sit Phœnicum pater idem est cum / Cananei qui \in Bellis Iosuæ/ ex omni \{illeg}/ {illeg}/ Phœnicia \terra Chanaan/ in Africam migraverant dixerunt sese Pœnos id{illeg} est Phœnices nominabant

<11r>

Quod si Ammon \Iam verò si/ Iupiter sit Ham, Saturnus erit Noe. Ianus {illeg} ex gemina facie noscitur esse Saturnus Ægyptius. Priscum item |Priscus Italorum Deus Ianus (a quo mensis) Deus ^a[30] erat anni et Temporis et a Septimo apud Terentianum Maurum nominatur \(primus nominatur)/ rerum Sator et principium De{orum} et præterea cum gemina facie {illeg} ad instar Saturni Ægyptij pingebatur: unde liquet hunc esse Saturnum| Italiæ nomen Oenotria a {illeg} idem sonat cum I (ex authore Gentis proculdubio desumptum) indicare videtur quod \nomina/ Ianus, ex Οινς idem sit nomen ex \vinum & Οινη vitis vinum, vitis vinum, vitis,/ ex eadem sint radice. Οι Οι Vinum Οινος \Vinum/ Hebraicè יינ jain. Vtrum nominum hæc est \radix fuerit/ Noe Agricola primo qui \Noe/ primus vineam plantavit, viderint {illeg} alijs Vtrum nominum illorum radix sit Noe viderint alij. |et Ianus dictus fuit b^[31] Consivius id est {illeg} a conserendo Vtrum nomina illa ex Noe per \solitum/ literarum² transpositionem¹ veteribus usitatum formata sint viderint alij| Hic enim primus vineam plantavit, et literas {illeg} transpositionem in formationem nominium, a \{illeg}/ veteribus frequenter transpositas fuisse jamdudum annotatunt Critici observarunt Critici.

Ex Iove et Iunore {sic}

Iam verò si Iupiter sit Ham; Saturnus erit Noe. Priscus Italorum Deus Ianus (a quo mensis Ianuarius) Deus erat ^a[32] anni et temporis et a Septimio apud Terentianum Maurum nominatur rerum Sator et principium Deorum, sed et cum gemina facie \pingebatur/ ad instar Saturni Ægyptij: pingebatur \unde liquet hunc esse Saturnum./ Priscum item Italiæ nomen Oenotria (ex authore gentis proculdup|b|io desumptum) indicare videtur quod Ianus, {illeg} \&/ Οινος, \vinum vel/ Οινη, vinum vitis ex eadem sint origine radice. Vinum Hebraicè יינ jain: et Ianus \{illeg}/ cognominatus ^b[33] Consivius a conserendo. Vtrum nomina illa ex Noe per literali li literarum tr syllabarum transpositionem for{illeg}|m|ata sint viderint docte alij. Hic enim Vineam primus plantavit. {illeg} et Literas \autem/ in formatione nominum, a veteribus frequenter transpositas fuisse jamdudum observarunt critici.

Ab eo etiam Ægyptus tota dicta Mizraim

Ex Osiride et Ty

Ex Iove et Iunone nat{illeg}|i|cisse \sunt/ ^a[34] Osiris, Isis, et Typho\n/ne |Vulcanus et Mars & Vulcanus Mars et Vulcanus| refert Diodorus. Ex ijsdem nata Ex \ijsdem/ natos etiam {illeg} Vulcanum et Martem tradunt alij Proinde interum {illeg} Chami fili{illeg} \totidem/ Misraim, Put, Canaan et Chus Osirin \adeo congruent congruent \quærendi sunt hic cum inter// adeo quærendi seu inter \congruent cum \quærendi sunt inter// Chami filij|o|s Misraim, Put, Chus et Canaan. Osirim|s| Æg præ{illeg} cæteris Ægyptij celebrant & regem constituuntu |celebratur ab Ægyptijs & Rex constituitur| Ægypti. \Fertur Thebas condidisse et Abydi in regno Thinitarum sepultus esse./ totius et propterea hic erit Misraim. M Ab hoc rege Ægyptus no Herodotus {illeg} ait, Vniversi Ægyptij non colunt similiter Deos eosdem, præter Osirin et Isin. Cultus universalis docet hos {illeg} \eos/ fuisse communes omnium patres parentes; Ad {illeg} præsertim cum \eorum/ nomina illa vix alibi quam im colerentur. \Fertur ^a[35] Thebas condidisse et ^b[36] Abydi {illeg} in regno Thinitarum prope Metropolin Thina sepultus esse./ Respondent igitur Osiris et Misraim sibi invicem. Nam Mesaim Misraim \fuisse/ communem p patrem Ægyptiorum in confesso est notissimum est. Ab eo Ægyptus di{illeg}|ci|tur {illeg} Misraim (               ) & Masor (2 Reg. 19.24. Isa. 19.6. Mica 7.12.    ) Misraim nomen duale est et populum duplicem \significat/ regnum duplex Ægyptium \Ægyptium/ tempore Mosis florens, nempe Thebanum et {illeg} Thebanum & alterum in Thebaide, alterum in Ægypto inferiore circa ostia Nili. Postquam regna illa in unum coalue in unum redacta sunt, Ægyptus sæpe dicitur \nominatur/ Masor. & Vnde Arabes metropolin ejus Alcairo hodie vocant Meser. Et {illeg} Nomen idem Mesere mensis {illeg} Mensis ultimi Ægyptij Mesori Nomen Mesori indicat hunc in Deos relatum fuisse Nec N Mensis ultimi Ægyptij nomen Mesori indicat aliquan hunc in Deos relatum fuisse. \Vossius. Osirim/ Ex Masor Mi{illeg}|s|raim Vossius per transpositionem literarum veteribus usitatem derivat Osirim Malim Osir ex Masor Nec nomen multum differt ab Osire et vox in Osirem \(vel Masor in Osir)/ per transpositionem literarum veteribus usitatam transit. facile transit. A quo Ægyptus nomen habuit, verisimile est fluvium {illeg} ejus \Nilum dico/ (toto orbe celeberrimum) denominatum fuisse. At hujus At hujus nomen Sihoro & o|O|siridi sacrum) denominatum fuisse. Nilum dico toto orbe celeberrimum & Osiridi dicatum. At nomen ejus Sior \Id/ ((Ies. 23.3) & Siris (uti \a/^[37] ab Ægthiopibus et Ægyptijs vocabatur) parum differt ab Osir vel Osiris.

<11v>

G{illeg} vaga

A Chus fit Chus-el, Ch Chus Deus et inde Chesil (Iob. 9.9           ) & Mensis Syro-Chaldæus Chaslu. Chels Chesil autem {illeg} \mundum/ Paraphastem {sic} Ionathan & Hieronymus & versionē Syriacam et Hieronymum) est Orion & vel (ut est in versio Syriaca) Gigas. juxta Septuaginta est Orion Chesil autem Iuxta Septuaginta (Iob 38.32) & Paraphrastem Chald. et versionem Hieronymi (Iob 9.9) est Orion & Amos 5.8) est Orion. Nam et {illeg} p|P|erantiquam et {longe} \enim et olim/ celeberrimam fuisse hanc constellationem ex Homero & et {sic} Hesiodo manifestum est. Quis autem fuerit Orion

<12r> < insertion from f 11v >

Mars in gente bellicoca {sic} quærendus est. Ex omnibus autem Hami filijs Chus gen{te}m fortissimam et maxime turbulentam genuit. \E{illeg}|am|dem Ammianus sic describit./ Saraceni, inquit|,| Ammianus, nec amici nobis unquam, nec hostes optandi, ultro citro discursantes, quicquid inveniri poterat, momento temporis{illeg} parvi vastabant, milvorum rapaci vitæ similes: qui si prædam despexerint celsius volatu rapiunt celeri, aut, si impetrarint, non immorantur. Omnes pari sorte sunt bellatores, seminudi, coloratis sagulis pube tenus amicti, equorum adiumento pernicium gracilium camelorum per diversa reptantes, in tranquillis vel turbidis rebus: nec eorum quisquam aliquando stivam apprehendit vel arborem colit, aut arva subigendo quæritat victum sed errant semper per spatia longe late distenta, sine lare, sine |sedibus fixis aut legib{illeg}|u|s.| < text from f 12r resumes > Victus universis caro ferina est et lactis abundans copia qua sustentantur & herbæ multiplices & siquæ alites capi per aucupium possint: & pleros nos vidimus frumenti usum et vini p{u}nitus {sic} ignorantes. Hactenus de natione perniciosa. Hæc Ammianus qui sub Romanis contra gentem illam militaverat. {illeg} Vnde t Ex hujusmodi Scalige Ipsos autem ab hujusmodi moribus Saracenos esse dictos contendit Scaliger cum Saraca in eorum lingua hominem rapacem & prædonem significat. At {illeg} autem \erant/ moribus incolas regionis illius ab initio præditos fuisse constat ex At tales extitit gens illa ab initio At tales extitere gentes \regionis/ illius incolæ ab initio, Nam Nibrod {sic} enim Nam Nibrod {sic} seu filius Chus {illeg} silvestri vita et captu fera{illeg}rum au audaciam et fortitudinem acuens |audaciam robur et fortitudinem ex vita silvestri et captu ferarum \semper/ acuentes, Vnde Nimrod filius Chus ut ex historia Nimrod manifestum filij Chus manifestum est. Hic enim cum robustus extitisset venator| primus omnium bellum /(post Orum)\ intulit \bella/ finitimis & regnum in Babylonia \regnum/ fundavit, quod quo longè omnium per sæcula multa celeberrimum. Stetit autem ^a[38] \(secundum/ annos mille et trecentos circiter. Interea Inter{illeg}|ea| Gentiles \Gentiles/ ejus qui in Arabia manserat|n|t ^b[39] Ægyptum quo invadebant et magna regionis parte potita regnum ibi fundabant quod durabat annos plus 259. Iosephus ex Manethone {illeg} ponit Manet Manetho ponit durationem totam annorum 511. Et ejusmodi ex his bellis {illeg} hujusmodi \hujus{illeg}|m|odi/ bellis conflatum est odium Ægyptiorum erga Pastores Gen 46.34. Nam Arabes, ut ex Ammiano jam citato constat, \liquet,/ ex lacte et \carne/ ferina viventes et agricultura {illeg} penitus ne \et/ agros aut arbores colentes {illeg} minimè colentes, {Id Ob} pastoriæ omninò Pastoriam vitam ducunt Vnde Reges eorum ab Ægyptijs nominabantur Hicsos id est ut Nam Arabes illi ab Ægyptijs Pastores nominabantur & eorum Reges Hic-sos id est (ut Manetho exponit) Reges-Pastores. Ex lacte enim \armentorum armentorum/ et carne ferina vivebant & ab \fugiebant/ agriculturam alicui erant, ut |ex| Ammiano jam dictum est. Postea ubi Gentes alc|j|æ Babylonici Domini semper Po Post Quid postea factum sit Diodorus (l 2) sic breviter describit. Gens Arabum, ait, libertatis perpetuò amans est nec unquam extraneum principem admittit. Ideo nec Pers{ar}um nec Macedonum postea \postea/ Reges quamvis potentissimi, nationem hanc subigere voluerunt. Sed et Romanis fortiter restiterunt, tandem reliqu Imperium Con occupata Imperij illius parte bene magna Imperium major ben nove maximum erexerunt quod idem \novum impetu admirando/ quod non novum uno quasi impetu erexerunt, \condiderunt/ vi et armis religionem suam per orbem totum prop longe late \per orbem fer {sic} totum/ propagantes. # < insertion from f 11v > # Iam vero ab Imperio suo Nimrodus dictus fuit Baal, Bel {illeg} Bel, Molech, Melicartes, Adrimelech, Adonis, Hercules, Heros

Iam vero imperanti Nimrodo dabant{illeg}|ur|{illeg} nomina regia, cujusmodi sunt Baal & contracte Bel, \Beelsamen,/ Melech seu Molech, Melicartes, Adrimelech, \Milcom,/ Adonis, Hercules, \Arion, Bacchus/ et similia, quæ nihil aliud quam Dominum {illeg} \&/ Regem et virum inclytum |&| forten fortem et inclytum \& filium Chus/ significant. Sic enim Græci, quo tempore \stante/ Persarum imperium|o|, stetit, per Regem semper intelligebant Regem Persarum. [Eundem esse Belum et M{e Me} Nimrodum in confesso est cum uter Babyloniam fundavit et ibi inchoavit imperium. Baal autem, inquit Suidas, in Assyriorum lingua, Martem bellorum præsidem significat. Verum est quod Baal sæpe De pro Iove et Sole \sæpenumerò/ accipitur, et inde a Phœnicibus nominatur Beelsamen |i.e.| dominus cœlo{illeg}rum, ut in sacris \in sacris/ |&| sacris|a| Ba Adonidis et Bachchi participant \{occurrunt}/ ritus Oside similes habent ritus quosdam cum Osiride partim ex Osiridis sacris \in quatenus \magna ex/ parte/ desumpta sunt. Erat enim Baal Deus maximus gentium orientalium et Gent|s|e omnis Deum patrium maximis semper honoribus apprimè honoravit et extulit ita ut nullus \fere/ sit \fuerit/ Deus Gentilis quin pro Iove et Sole nonnunquam accipitur legatum accipiatum accipi legatur. {illeg} Qualis autem Iupiter sit Belus, \acciperetur./ Hestiæo scriptori vetustissimo (apud Euseb. Præp. Evang. l. 9) Belus dicitur Ζεῦς ἐνυάλιος id est Iupiter Deus bellicus, seu Mars in solio Iovis. Nam ἐνυάλιος est Martis nomen. Sic et Suidas \in voce Θουρας/: Baal, inquit, in Assyriorum lingua Martem bellorū præsidem significat. Iam{illeg} vero Belus Baal \Baal/ vel Belum \Igitur Belus nec est Iupiter est nec Sol nisi quatenus Iupiter vel sol pro Deo belli accipitur. Belum autem/ esse Nimrod in confesso est cum uter Babylonem fundavit \condidit/ & ibi inchoavit imperium. \Et propterea {illeg}|Nimrod| est Assyriorum Mars./ Be{illeg}lum qui Dominū significat et Melech vel Molech qui regem significat eundem esse Deum liquet ex Ier 17.5 et |Ier.| 32.35 & 19.5 & 2 Reg 21.3, 6. \et {neutrum unum} esse Solem vel Iovem nec non ex Dei hujus nomine Malachbelo ex utro composito/ Levit. 18.21. Nam Et neutrum esse Iovem Solem vel Iovem liquet |ex| & sacrificijs humanis quibus uter placabatur. Talibus sacrificijs placabatur \quidem aliquando/ Saturnus liberorum {illeg} devorator \propriorum/ heluo, maximè verò Mars bellorum et cædum humanarum Deus \sævus &/ insatiabilis. Dij reliqui |mites erant & mites et benigni erant & a cædibus abhorrentes &| benigni erant & & sacrificijs congruis colebantur \mites erant et benigni/ (præsertim Iupiter, & Sol, & Venus \& Luna) benigni erant/ mites erant & bengni et /&\ |&| sacrificijs congruis colebantur. Dijs qui a cædibus abhorrebant mactare homines impietatem sonat, ne tale quid a Gentibus factum legi. Excludi etiam videtur Saturnus cum hujus cul hic minus coleretur in oriente & Moses (Levit 18.21 & 20.2) interdicendo sacrificia liberorum filiorum, solum nominavit Molec tanquam Deum \vel/ præcipuum vel potius unicum cui talia sacrificia pere ea tempora offerebantur. immolabantur.

Porro Molech esse Martem colligitur ex Dei hujus nominibus compositis. Adramelech, et Anamelech, Melicartes. Vt Romani D Ad Dij|eo|s Adramelech et Anamelech immolabantur homines eos|dem| esse cum Molech agnoscas ex humanis sacrificijs 2 Reg. 17. Adramelech vero Regem fortem significat ad\e/o Martis est titulus. \Sed et/ Melicartes erat est Phœnicum Deus et quo Regem fortis significat. Nam Rex fortis. < text from f 12r resumes > Martis va Nimrodum ab imperio \suo Baal et contracte/ Bel et Baal {illeg} id \est/ Dominum, a Chaldæis et Syris \gentibus orientalibus/ appellatum esse in confesso est. Baal |autem,| inquit ^a[40] Suidas, in Chaldæ in Assyriorum lingua Præsidem bellorum significat Martem significat bellorum præsidem significat. \& idem no/ Inde \vero/ Latinorum Bellum. Bel \{illeg}/ in Lingua Phœnica \Hebraicè etiam/ Melec {illeg}. Vnde \Rex, idem est cum/ Ammonitarum Rex \Deu|o|s/ Molech, \Ier. 19.5 & 32. & 35/ vel {illeg} (in plurali numero) Milcom, vel Tyrenum deus Herculis nomen Phœnicium Melicartus et \Vnde/ Phœnicum Deus perantiquus Melicartes id est Rex M{ars} \fortis./ Nam \Nam/ Artum esse Martis nomen prob Ætyptium et Syriacum probab|v|it Seldenus. et Nam עריצ et art vel artus prævalit \prævalidum & apud orientales/ fortem significant ut in Persarum nominibus Arto{illeg}-xerxes, Arta-banus et similibus Arits (& contractè Arts) {illeg} prævalidum significat & fortem significat {illeg} ut in Persarum nomin{illeg}|ibus| Arto-xerxes, Arta-banus & similibus. Melicartes autem (ut erat Phœnicum Hercules. Id affirmat Sanchuniathon et Hyginus fab. {illeg} 2 dicit \quod/ Hinc \Melicarti/ quinto quo anno ludo|i|s Gymnici{illeg} fuerat \fiunt/, qui appellantur ἴσθμια. Ludi illi fiebant Herculi Mac 2.4. 18, 19, et Hercules {illeg} \Gentium/ orientalium idem est cum Marte. Macrobius lib. 1. Saturn. cap. 12. Salios, inquit, Herculi, ubertate doctrinæ altioris adsignat Virgilius; quia is Deus et {idem} apud Pontifices, idem, qui et Mars, habetur. Et sane ita Menippea Varronis afirmat, quæ inscribitur Αλλὸς οὖτος Ηρακλὴς: in qua cum de Hercule multa loqueretur eundem esse et Martem probavit. Chaldæi quo stellam Herculis vocant, quam reliqui omnes Martis appellant. Hæc ille. At Aristoteles \in lib./ de Mundo, dicit quòd Stellam Martis multi stellam Mart Herculis vocabant. Et Achilles Tatius in Isagoge dicit quod stella Martis Ægyptijs sit Herculis stella. Id quod etiam ex Et Witichindus Chronici Saxonici lib. 1: sec cap. XXXVII {illeg}|quòd| Germano|i|s secundum errorem paternum sacra sua propria veneratione venerantur, nimirum Martem, effigie columnarum imitantes Herculem. Et Achilles Tatius in Isagoge dicit, quòd Stella Martis Ægyptijs sit

<12v> ^{[Editorial Note 5]}

Ab eodem Pathro Phathros desumptum etiam videtur commune subsequentium Regum nomen Pharaoh vel (ut Iosephus habet) Pharaothes desumptum videtur. In Obelisco Simandij jam \urbs/ Romæ ante ædem Lateranens\e/em duobus \{duorum}/ \majori duorum/ quos Constantius Romam asportari curavit, {illeg} & cujus instriptione\s/{illeg} \ab interpretationem ab/ Hermapione inter interpretatam \græcè editam/ Ammianus conservavit, Simandius \Ramesses/ Ægypti Rex qui Obeliscum struxerat \se/ passim vocat Apollinem Solis filium., Vnde liquet Apollinem id est Horum \filium/ Osi{illeg}ridis Ideo \Proinde/ Horus \Ægyptius/ non erat Solis fil Sol sed Solis filius cujus nomen seu Osiridis filius cujus nomen Ægyptij Reges affectabant. Quid in titulus ille a b Hor {illeg} seu Pathro Phathro Osiridis filio desumptus fuerit{illeg} Proinde Apollo Ægyptius non erat Sol sed Solis filius cujus nomen Ægyptij \Reges/ affectabant Quid ni hic sit Phathros filius Osiridis Quid in hic sit Pharaon|h| filius Osiridis – Quid ni Sol sit Osiris et Apollo filius ejus Phathr{illeg}|os| Si Sol sit Osiris et filius ejus Phathros {illeg} Et hinc verisimile est quod postquam nomina Osiridis & Isidis ad Solem et Lunam translata fuissent, et \sic/ Phathros sonaret filium solis, quod Reges subsequentes Reges {sed} Pathros \nomen {nomen intitulus} {illeg} a/ Phathros, {illeg} Pharo {illeg} Vide Horus ob s vel {illeg} Horus assumerent \Horus/ {Vnde} ob affinitatem Solis, \sese eo/ assumerent Vnde \tandem/ Pharaoh pro rege et Horus Pro pro filio Solis sese nominari voluerint. nomen \se/ Pathros ob affinitatem solis, ut Imperatores assum perinde ut Romani Imperator{es} appellarent D Si Noachus imperabat in Orbem totum Noachus imperabat in orbem totum, {illeg}|Ch|amus in Arabiam et Africam omnem Mizraim in Ægyptum et Æthiopiam omnem Ergo Proinde Apollo non erat Proinde Apollo Ægyptius non erat Sol sed Solis filius cujus nomen Ægyptij reges affectabant. \usurpabant./ Sed et Æthiopiæ Regibus qui Ægyptij \a Mizraim/ erant generis \oriundi/, idem persuasum. {illeg} Nam Regina Æthiopum (l 4. Heliodori) ita loquitur, Testis invocetur Sol nostri generis author & rursus lib 10. Sol author generis majorum meorum. Chochorum etiam qui ex Ægypto {illeg} \olim/ sunt profecti \sunt,/ Rex vetustus Æætes dicebatur esse Solis filius (Ammian l 17.) I [Genus igitur derivabant \Ægyptis reges/ ab aliquo cujus nomine Sol cultus fuit: sclilicet ab Osiride |et inde titulum filij {illeg} filij solis usurpabant apprime affectabant|. Osiris et Isis aliquando pro Nilum et Terram Ægypti, aliquando Stellas fixas Sirium et Canicularem maximè verò Solem et Lunam significant.] Si reges omnes Ægyptij generis Ægyptij se filios Solis nominabant \dici affectabant/ quidni Pharaoh id ipsum significet, sit Osiris Sol iste & Phathros \vel Pharos/ ejus filius Apollo idem quod Orus cum Pharoh, sit Osiris Sol iste & Phathros Apollo ejus fill filius. Apollo es Osiris {illeg} et Isis {illeg} licet aliquando Nilum & Terram Ægypti significant, aliquando Stellas fixas Sirium et Canicularem, maxime verò Solem et Lunam. Et quatenus Osir significant. at ita Apollo \seu Horus/ idem sit cum       P{illeg} Phathros vel Pharos vel Phathros {Api} Osi{illeg}|ri|dis filio? Imperavit Noah toti terræ \Orbi/, Chamus toti Africæ Ægypto et Arabiæ, Misraim toti Ægypto Æthipiæ Ægypto cum{} partibus \locis/ vicinis & Pathros tota|i| Ægypt{ida} Thebaidi. consideremus quod |Primus rex Thebanus strictè dictus erat Phathros. & propterea Reges subsequentes cum Ab eo populus Pathrusim (Gen 10.14   .) et regnum Terræ Pathros, et Pathros t Ezek. 30.14. Isa 11.11. & Terra Pathros Ier 44.1 Ezek 29.14. (Isa 11.11 Ier 44.1, 15. Ezek 29.14 et 30.14) et par est ratio nominis Regij: quod postquam divinum quiddam sonaret \Regem et filium Solis vulgariter sonaret/, {ad} a cæteris etiam Regibo|u|s Ægyptijs affectari potuit.|

Dij partem sunt Reges ut Saturnus, Iupiter, Sol, Horus & partim regno {illeg} destituuntur ut Mars, {illeg} Mercurius, Typhone Typhone {illeg} Vulcanus. Reges maxime spectant ad rec Astronomi Reges proprios ut regnan Astronomi maxime respexerunt ad imperia regum propriorum. Saturni et H {F} Astronomi maxime respexerunt ad imperia regum propiorum, ideo {illeg} e Hi sunt Astronomorum Dij regij Porro nomina horum Deorum recte/ Porro hæc omnia ita se habere rectè {illeg} colligi potest partim ex Deorum affinitate, et nuptijs \& rebus gestis/ Consanguinei statuuntur omnes & {illeg} \Saturnus sororem {illeg} Opim/ Iupiter sororem Iunonem at Osiris Sororem Isidem in uxores duxisse \dicuntur/ Quod Quæ omnia soli p nam nisi Vixerunt igitur primis \illis/ temporibus ubi mortales omnes erant consanguinei et fratres cum sororibus matrimonio jungebantur. {illeg} Et /ab\ Et quamvis id in Saturno verum s Cum {illeg} nulla fiat mentio filiarum Noach Noe possibile est \in arco {servatorum}/ ne filijs ejus geniti sint liberi ante Diluvium, possibile est ut filij quid ni per uxorem filiorum \Chami/ intelligantur \{illeg}/ {illeg} fratribus {illeg} \ejus soror instante/ Diluvio \fratribus/ desponsata? Sed Idem de \Eandem/ Noachi \& uxoris ejus affinitatem postea/ confingere in proclivi erat ex temporibus moribus illorum \moribus primorum/ temporum. Porrò Saturnus [dicitur esse {illeg} \Saturnus Chus solummodo/ ex omni Deorum numero \Saturnus/ solus{illeg} dicitur esse senex et \& {sic} ob senium & longævitatem pro/ symbolo{illeg} temporis constitut{us} usurpatur. {illeg}

^{[Editorial Note 6]} <13v>

Et par – – –

Quæ cum spectent ad Origines Astronomiæ visum est paulò fusius exponere. De qui Vnde Philo Byblius (apud Euseb. Præp. Evang l 1. c 9.)

De quibus \Vnde Philo Biblyus: {illeg} \vir {illeg}/ apud Eusebium l 1 l 1 Præp. Evang. c 9/ Sanchoniathone (author vetust bello Trojano antiquior) |Barbarorum, ait Philo Byblius,| antiquissimi – – – immortales Deos haberent. Hæc Philo \vir antiquius /ex Sanchonia\thone/ apud Euseb. Præp. Evang l 1 c 9. Spectat hoc \argumentum/ ad Origines Astronomiæ et propterea visum est dignum est quod hic fusius exponatur.

Saturnum cum filijs tribus Iovem, Neptunum et Plutonem esse Noachum cum cum {sic} filijs totidem Cham{illeg}, Sen Iaphet et Sem abunde satis probavit Bochartus in Geographia sacra abunde satis probabvit. Nam Saturnus in Orphicis dicitur παγγενέτωρ et γενάρχης et ejus uxor Rhea Μητὴρ μέντε θεων ηδὲ θνητων ανθρώπων. Per Ab ^a[41] Ægyptijs pingebatur ^a[42] cum oculis ant et post qua quasi res et ante diluvium et post vidisset. Dij a Philos Dij (quorum primus est Saturnus) per a Philosophis et Poetis ex Oceano orti dicuntur: Et unde Vnde et Ægyptij pingebant Deos in navi super aquas Nimirum in memoriam diluvij.

Saturnum esse Noachum abunde satis Bochartus in Geographia sacra abunde satis probavit. Id quod etiam \Idem/ de Iano, Italorum \vetustissimo Lanorum {sic}/ Deo, intelligendum est. Saturnus Deus erat temporis et in Orphicis pingebatur dicitur παγγενέτωρ et γενάρχης et ejus uxor Rhea Μητ{illeg}ὴρ μέντε θεων ἠδὲ θνητων ἀνθρώπων et ab Ægyptijs pingebatur cum oculis ante et post quasi res et ante diluvium et post vidisset. Ianus etiam (a quo mensis Ianuarius) Deus ^a[43]|[| erat anni et temporis et a Septimio apud Terentium Maurum nominatur rerum sator et principium Deorum, \{sed}/ et cum facie gemina pingebatur {illeg} N{illeg}|oah| pariter vir \{b}^[44] fingebatur pingebatur./ Quæ^c[45] omnia de Noacho solo \intelligi possunt/, morta viro admodum |præ cæteris mortalibus| longævo, \Deorum {illeg} Gentilium et/ mortalium omnium patre., et intelligi possunt {vero} Dij (quorum primus est Saturnus) /et mundi duplicis inspiratore.\ |Porro Saturnus et Rhea Dij reliqui contemporanei| a Philosophis et Poetis ex Oceano orti dicuntur Vnde et Ægyptij \semper/ pingebant Deos \suos/ in Navi super aquas \[{illeg} Postea/ {illeg} \subinde verò/ Saturnus primus omnium regna{vit}|sse| in in aureo sæculo \dicitur/ & a filio Iove tandem \at/ regno pulsus est, Ianus Iani item symbolum erat navis. Nam Vnde nummus olim in Italia ausus \cum/ faciem Iani ex una parte et imagine navis in altera cudebatur. Navem illam {illeg} \& postea dictus fuit Saturnus a {illeg} סתר satar latere, omnia latuit./ fugit in Italiam |fugisse et| a {illeg} latendo \cum ibi lateret/ dictus fuit Saturnus a voce סתר satar quod latere unde etiam Italiam nomen Chittim a \dicti sunt Chettis et \Cetij et Italia Chetima/ כתים/ latere latendo \chetim chetim occultus, latens,/ (ut a^[46] Bochartus fuse et exponit) & pro quibus{illeg} Italiæ proprio sermone dixerunt \Latinos et/ Latium. & {illeg} Latere Ianus \autem/ Saturnum in Italiam appellentem excepisse dicitur {illeg} adeo Ianus a Iani autem symbolum navis erat. Vnde nummus olim in Italia cum facie Iani \bifrontis/ ex una parte et imagine na effigie navis ex altera cudebatur. Et ef pliqui \pleri/ id fieri dicebant in honorem Saturni honorem qui \nave/ in Italiam trajecerat, et a Iano \rege (ut recentiores fabulati sunt)/ exceptus fuerat. Ianus igitur Saturno Saturno contemporaneus erat et vel prius degeba regnabat in Italia vel potius ipse erat Saturnus. \Navim autem (cum plures in Italiam {illeg} navi navigarint) Bochartus rectius ad diluvium refert./ Ad eundem modū Noe cum filijs ex aque|i|s quodammodo natus fuit \circa Babylonem regnavit/ et postquam reg regno {pœ familia} \posteri/ Chami regnum Babylonicum \ibi/ ille \filij sui duce Nimrodo regnum ibi/ occuparent, ratione consentaneum est quod aliquò fugeret. \profugeret./ His adde quod Saturnus omniū |Noe primus vineam plantavit & inebriatus fuit et similiter Saturnus omnium| primus agriculturam docuit (unde falce donatus est) |&| quod ebrietati præfuit et eo nomine cultus fuit in Saturnalibus. Ianus item \{illeg}/ dictus fuit |nomen suum \habuit/ a ייν vino et dictus fuit| Consivius a conserent|d|o & quem nominari Ianus a יינ jain vino & unde \unde et/ Italiæ olim Græcis Oenotria dicta et a rege Oenotro olim \olim/ dicebatur. Oenotria \pars aliqua olim nomen obtinuit Oenotriæ./ Præterea Saturnus|m| cum \&/ Noacho Noe in {illeg} esse Noachum ex sequentibus innotescet. \confirmatur./ Abyde Saturnus regnavit aureo sæculo quod fuit omnium primum Saturnus \Præterea Saturnus/ lata lege sancivit|ss|e \dicitur/ nequis Deos \nudos/ impune contempletur (scilicet {illeg} \Respicit autem hoc ad/ impietatem Chami.) quodet In Saturnalibus domini serviebant servis \Illud vero/ ({nempe} \factum videtur/ in memoriam maledictionis Chami). Saturnus regnavit rex erat orbis totius et regnabat toto aureo <13r> sæculo quod fuit omnium primum \et longe fælicissimum./ Multa orbis loca perag Sub ejus imperio pax summa nec ullus labor aut ærumna. Omnia erant communia et indivisa. Terra nondum limitibus partita. Tres genuit filios Tantæ erat justiciæ ut ne sub eo servierit quisquam ne quicquam privatæ rei habuerit. Terra nondum limitibus partita. \Quæ omnia de Noacho verissima sunt. Genuit autem Saturnu{s}/ T|t|res genuit filios Plutonem Neptunum et Iovem \natu minimum/ id {illeg} est Sem Iaphet et Ham natu minimum. Et orbem totum inter eosd tandem universum inter eosdem divisit, dedens \dedit dedit/ Iovis natu minimo Cœlum, id est Chamo natu minimo regionem ardenti{illeg} Soli propiorē Neptuno autem Mare, id est Iapeto, {illeg} insulas et regiones maritimas \et trans mare positas/ ab Orientalibus (Gen 10.5) dictas insulas Gentium, et Plutoni terram divitijs abundantem et id est Chamo natu minimo regionem ardenti Soli propiorem, Iapheto regiones maritimas et trans mare positas ab Orientalibus (Gen 10.5) dictas insulas maris Gentium, et {illeg} Plutoni ter Semo Asiam, \terram/ fertilem longe et late patentem. dedit ‡ < insertion from lower down f 13r > ‡ Neptuno, inquit Lactantius – regnaret. Post Post \Orbis/ divisionem Imperij contigerunt \gesta sunt/ bella duo {spacio} \insignia alterum/ in Ægypto inter filios Chami de quo posthac agetur: alterum in Chaldæa Babylonia quo Nimrod imperium ibi fundavit Et Nimb|r|odus \Chami nepos/ {illeg} vir \fortis et/ audax imperium imperium in Babylonia fundavit. Hoc bello est bellum illud quo gentiles dicunt Saturnum regno suo a fillio Iove expulsum fuisse. {Belo} Gestum Gerebatur \Mercurij/ enim consilijs Mercurij at adeo Iovis auspicijs gestum fuit. Nam copiæ ducebantur ex Ægypto et bellum consilijs Mercurij at adeo auspicijs Iovis gerebatur. Sed et Nim{b}rod dictus fuit Iupitur {sic}. Babylonicus \Diodorus \l. 1/ Titanes nepotibus Chami contemporaneos facit et/ Filias Saturni Babylonici qui Belus est, Sanchoniatho vir antiquus, Titanidas vocat, et propterea Belus est Titan seu Nimrod est Titan. Abydenus autem – – – – conflatum. Cum Noe hoc bello \jam/ de regno suo pelleretur, credendum est quod aliquo fugerit. |Et| Ix et fama perantiqua est quod in Italia subinde latuit. \Inde/ Nomen autem Saturni a סתר Satar latere. desumptum videtur et Italiæ nomen Cittim a כתים occultus latens (ut Bochartus Geog l 3 c 5 fusè exposuit) et latina sermone Latium Pro Cittim autem Latini proprio sermone dicunt Latium. |Quo tempore Saturnus ad Italiam appulit, Ianum volunt ibi regnasse: ideo Ianus aut Rex antiquior est aut verius Rex idem cum Saturno. Nam Ante Saturnum Deus penes vos memo est. Tertull. Apolog. c. 10.| Saturnus ab Orientalibus Chivan Chiun et Chiwan appellatus fuit, quæ nomina ab ιαν ({illeg} Iano non multum differunt. Ιαν vero Ianus est dialecto Latina Ianus est. < text from higher up f 13r resumes > Subsecutum est bellum illud inter auspitijs Iovis et consilijs Mercurij {illeg} a Nimrodo gestū cum Saturno gestum. Quod cùm a I Chami nepotem gestum Nimrodo gereretur, a Titane etiam \nepote{illeg}/ Nimrodo cæteris gereretur {illeg} a dictum fuit etiam bellum Titanu|is|m. Et sic ex uno bello Gentiles, af \propter/ diversitatem nomin allegoriarum, duplex \geminum/ fecerunt. Filias \{enim} septem/ quas Astarte quæ Venus est, Saturno Babylonico qui es seu Nimrod \Belo/ genuit Sanchoniathon (vir \scriptor/ bello Trojano antiquior) Titanides vocat et propterea \Tita/ Belus seu Nimrod est Titan. Abydenus autem qui ex Medorum et Persarum monumentis historiam texuit, postquam structuram et eversionem Turris Babylonicæ descripsera & hominum dispersionem descripserat, subjungit: Homines quorum ad id tempus una eadem lingua fuerat, multiplicem ac discrepantem ex eo vocem emisisse ac postmodum Saturnum inter ac Titana bellum esse conflatum. Certum est igitur Saturnum esse Noe. Hujus nomen Ianus seu ιαν non multum differt a Chiwan seu \et/ Chiun Hunc Orientales Chiun et Chivan appellarunt: quæ nomina ab ἴαν seu Iano non multum differunt.

<14r>

Deorum verò cultus in hunc modum pelle cœpisse videtur. Qua ratione \Homines in Asterismis \{illeg}/ depicti fuerunt &/ circum Iovialia Medicæa \in honorum et memoria benef. Medicea/ at alij nomina clarissimorum hominum \nuper/ transtulerunt in Lunam, eadem veteres nomina majorum suorum ad astra retu astris Planetis et Elementis imposuerunt. Sic Mercurio Planetæ impositum est nomen Regis Thoth a qu{illeg}|o| Ægyptij scientias acceperant. Iovi nomen Hammun seu Chamo \est/ inditum. Is est Chamus a quo Ægyptus olim Chamia dicta & a Cophtitis hodie Chemi; & Africa \item/ universa olim Ammone|i|a, Multæ per Arabiam et |Æg| Africam omnem urbes \loca/ denominata \sunt/, imprimis vero H \& in Ægypto vero/ No-Ammon qua{illeg} et Ammon-No |& quæ (Ier 46.25) dicitur Hammon de No a| a Noacho ut opinor, et Chamo conjunctim; quasi dicere|as| Hammon Noachi. ‡ < insertion from f 14v > ‡ ‡ Hoc mense Ægyptij lugebebant {sic} mortem Osiridis et propterea id erat mensis primus regni Phathros. Ab eodem Pathros com multis per Arabiam et Africam omnem \id ex interpretatione Eratasthenis {sic}. M/ & ut ab urbes \alias reliquas/ et loca per Arabiam et Africā ab ab Ammone communi gentium illarum patre denominata præteream, in Ægypto est a et loca quædam per Arabiam Africam et Arabiam a|A|mo|m|onia / et non Solun / Et (ut alia per Africam et Arabiam loca præteream) urbs Ægypti No-Ammon et Ammon No et

♄       ♃ Ammonis ♂       ♀       ☿ Thoth. Ignis       Aer Neith. Aqua Typhon. Apollo Phut. Ammon ♃. Thoth ☿. Neith Minerva. Pythius Apollo. Ptha       Cneph, Canobus. Osiris /Nilus\ Sol. Isis /Terra\ Luna {illeg}.

Ab Aristo Herodotus in Euterpe, Αμμουν \{illeg}/ Ægyptij Iovem vocant. Ab Aristole {sic} scribitur Αμμους. Hesychius: Αμμους {illeg} ο Ζεὺς, {illeg} Αριστοτέλης ^‡ < insertion from lower down f 14v > ‡ \{illeg} Ammonus \Hammus/ est Iupiter secundum Aristotelem./ Hic est Syrorum \deus/ Thamuz Ezek 8.14. Plato in Plato in Phædro disserens de Thoth; Erat, inquit, tunc totius Ægypti rex Thame|u|s in magna superioris regionis urbe quam Græci vocant Thebas Ægyptias ipsum appellant Deum Hammonem. Hunc esse Men vel Menem regem primum Ægyptium{illeg} jam statuunt chronologi. < text from higher up f 14v resumes > Ab eo et Noa|e|ch conjunctim Dispoc Diospolis urbs \olim olim regia/ {illeg} maxima Ægypti{illeg} Diospolis nominata No (Ezek 30.14, 15, 16) et No-Ammon (Nahum 3.8) & |H|A|a|mmon-No (Ezek 30.15) et Amon de No (Ier 46.25) quam Septuaginta Diospolin (urbem Iovis) interpretantur. Nomen idem qua patuit {illeg} Hame postes per omnes \in omnibus. per omnes/ Chamo concess{illeg}|as| terr{illeg}|as| {illeg} \notum/ celebratum fuisse \{illeg}/ docent \tum/ varia \per/ Africæ|a||m| et Arabiæ|a||m| \loca/ inde denominata, loci ut Ar E{illeg} ut tum Africa|æ| totius nomen antiquum ^a[47] Ammonia & \tum etiam/ Dei Ammonis cultus {illeg} Gentium illarum Deus communis Hammon. |Stephanus: Ammonia Africa mediterranea {sic}| Lucanus lib 9

A Iove et Iun

Diodorus \Porro/ Ex Iove et Iunone natos esse Osirim Isin et Typhonem refert Diodorus et Osirim esse Mis esse \ex/ Misraim vel Masor \{illeg} vel Masor/ (\per/ levem literarum mutationem) haud malè disputat \derivatum esse derivat/ Vossius. |Malim Busiride Osir {illeg} ex singulari Masor Male rejecta littera prima At {vi vel nuper} rectius prodeat. Hunc esse Osirim| M Nili Fluvij longe celeberrime Nomen Mesir Misraim numero duali non tam hominem quam populum significat, M Masor singularis et popu &c. Ægyptum duplicem. Masor \numero/ singulari et populum significat et forte f populi patrem. Hic enim fuit Chami filius & populi duplicis Ægyptiorum communis pater. Sed et mensis Ægyptij nomen Mesori indi|cat| {illeg} aliquem hujus nominis in Deos relatum fuisse. Fluvius item Nilus qui fuit longe celeberrimus Nilus etiam (fluvius longe celeberrimus \et Osiridi sacer/) nomen suum Sihor (Ies. 23.3) & Siris (ut ab Ægyptijs et Æthiopibus & Ægyptijs vocabatur, a quo et \unde etiam nomen/ stellæ Siri{illeg}|o|) a primo Ægypti rege perinde at {illeg} regio tota) {desump} desumpsisse videtur et \communi Ægyptiorum patre/ desumpsisse videtur verisimile est. videtur. Sior autem et Siris ab Osir & Osiris parum differunt.

Typhon Historiam Typhonis ab Oro \Osiridis et Isidis fi/ seu Apolline c

Orum fi

Ex Osiride et Iside Orum fuisse \vel Horum/ natum, et ab eo Typhonem occisum fuisse fuisse tradidere \docet tradebant/ Ægyptij. Græci autem \autem/ eadem referentes dicebant Pythonem serpentem \ingentis magnitudinis/ Draconem ab Apolline occisum \fuisse ab Apolline/ & inde Apollinem vocant Pythium. Vnde Typho per usitatam literarum transpositionem {illeg}idem erit cum Phut. Hic enim frater erat Mizraim ut Typho Oride Osiridis, & {illeg} sedem obtinuit in Africa quæ sola ex regionibus per ea tempora cognitis Dracones {illeg} ingentes aluit. Orus seu Apollo autem seu Apollo \(Ægyptijs Ηαρουηρις)/ quærendus erit inter filios {illeg} Misraim, {illeg} &, ni fallor, idem est cum Pathros, cum Ætyptus cujus \Hujus enim/ posteri Path{illeg} \{illeg}/ \cujus posteri Pathri/ Pathrusim \dicuntur/ Gen 10.14) \&/ in Thebaide sedem habuerunt {illeg} inde Terra Pathros dicta {illeg} ubi quæ ind{illeg} \quæ/ inde Terra Pathros dicta appellata et Thebais in Thebai{illeg}de quærendo est & primos Astronomos alius res \Nam Orus rex erat Ægypti &/ reges ibi quærendæ sunt ubi Philosophia \primùm/ floruit. Vt a{illeg} Chamu|o|m fit a|A|mon; et Men, et & Menes, et a Masar, Os Mesi Masa | or, Osir Osiris & Siris ita a Pathros \Phathros/ fit {illeg}{illeg}|O|thros, & {illeg}{illeg}|O|rus vel Arueris vel Phathros fit Hathros & Horus vel Harueris \& (ni fallor) mensis \etiam/ Ægyptius Hathur/. ‡ Inde \etiam/ commune Regum subsequentium nomen Pharaoh \vel (ut Iosephus habet) Pharaothes/ desumptum videtur: ut Pha{illeg} |Vnde| {illeg} Pharaoh idem sanct vel P idem {illeg} Ægyptijs Rege vel D idem erit ac Rex vel Dominus < text from f 14r resumes > Sic \{ex}/ nomi|e|ne Mesori (cujus popi posteritas Misraim seu Ægyptus dup mense|i| \ultimo/ Ægyptio impositum verisimile est qd Mesori (cujus posteritas indicare videtur quod Deorum aliquis a Mesori \Masor/ cujus pos denominatus fuit Misraim vel potius \vel potius Masor vel potius Masor/ filio Chami et patre Ægypti duplicis inferioris |quæ| Misraim a singulari Masor dicitur a {nome} no nomen mutuatus sit. Misraim est Ægyptus duplex inferior \vero/ ut Notat Bot|c|hartus nomen est populi cum nomen duale sit non hominem sed populum \hominis progeniem/ duplicem significat, nimirum M Ægyptum duplicem inferiorem a filio Chami oriundam. Nomen singulare est Masor. {illeg} Sic et Latini Vulcanum a Tubal-cano nominasse creduntur Postquam verò nomina humana Stellis et Elementis imposita sunt \nomina humana/ consequens erat ut historiæ hominum eorundem res gestæ {deos} tanquam sub nominibus stellarum scriberentur et postquam ut \1/ quod Saturnus (Noachum intellige) tres genuit filios Iovem \natu minimum/, Neptunum et Plutonem \quorum Iupiter fuit natu minimus/ id est Chamū \natu minimum (Gen 9.23)/ Iaphetum, et Semum. \2/ Quod Saturnus (ut in Orphicis est) f dicitur) fuit παγγενέτωρ & γένάρχης & ejus uxor Rhea Μητὴρ μέντε θεων ηδὲ θνητων ανθρώπων. Quod sub imperio Saturni pax summa nec ullus labor aut ærumna. Omnia fuisse communia et indivisa & unum cunctis p ne Terram limitibus divisam. \8/ Quod terram \orbem tandem/ omnem \universum/ inter tres filios diviserit & Iovi Cœlum id est \Chamo/ regionem \alt{illeg} /ardentem\/ Soli propiorem, Neptuno autem mare id est \Iapeto insulas et/ regiones maritimas quas \ab/ Orientalibus dictas Insulas maris, & Iap Plutoni Terram id est divitijs abundantem id est Semo Asiam fertilem, longe et latè patentem \{illeg} regionem/ & dederit. Quod |4 Quod Saturnus {illeg} omnium primus 4 Quod Saturnus omniū primus agriculturā docuit unde falce donatus est 5| agriculturam docuit, et quapropter falcem do gerit Quod \Ebrietati præfuit &|(|unde Saturnalia) & quod/ lege lata sancivit nequis Deos \nudos/ impunè contempletur, Quo nimirum of ob impietatem Chami. \& quod {illeg} in Saturnalibus Domini servirent servis scilicet in memoriam maledictionis Chami./ {illeg} /3\ Quod oculos haberet et ante et post (uti pingebatur ab Ægyptijs) & quod Dij ex Oceano nati sunt \geniti orti/ essent. Vnde Symbolum Saturni \apud Italos erat/ navis er erat |symbolum Saturni apud Italos navis erat| et Ægyptij pingebant Deos in navi super aquas. \et symbolum Saturni apud Italos erat navis/ Quæ omnia ad diluvium \etiamsi Itali/ spectare videntur. 6 \Quod primus agriculturam docuit, unde falce donatus est:/ Quod{illeg} multa orbis loca peragravit et omnes ad justiciam et animi simplicitatem induxit vitam humaniorem induxit Tantæ erat justiciæ ut ne sub eo servierit quisquam ne quicquam privatæ rei habuerit. |7| Quod is ætate omnium prima et felicissima ideo aurea dicta regnavit. Sub ejus imperio pax summa nec ullus labor aut ærumna. Omnia erant communia et indivisa: Terra nondum limitibus partita. 8 Quod terram tandem – – – 9. 9|E|t Quod Iupiter patrem de regno expulit: id est nempe ubi |per nepotem suum Nimrod (qui et {illeg} ipse Iupiter Belus & Baal-samim id est Dominus Cœlorum| Belus {illeg} Chamus & nepos (qui Syris et Chaldæis erat Cœli dominus Iupiter) ex Æg coloniam ex Ægypto in Babyloniam traduxit & ibi regnum condidi regnum fundavit. \De quibus omnibus Bochartum in Geographia sacra fuse{illeg} disputantem legas./ Et hujusmodi initijs orta videtur Theologia Siderea Nam pos \cum Gentes aliæ Ægyptiorum exemplo doctæ, suorum etiam Heroum nomina in astra transferrent./

Postquam autem superstitio Astrologica \stellis {illeg} vim et/ divinitatem quandam stellis indiderint \conciliasse {illeg}/, {illeg} animæ ascriptæ \attributæ sunt quibus cognoscerent res humanas & omnia/ una cum cognitione rerum humanarum et potentia \pro arbitrio regerent/ juvandi vel {illeg} nocendi. {illeg} Vnde damnum inferendi. Vnde Plotinus: Per animam suam, inquit, hic mundus fit Deus. Sed et Sol Deus est quia animatus & sic etiam sunt alia astra. Cultu autem astrorum indies vi talium Deorum \per hujusmodi opiniones {illeg} introducto et indies vigente/ indies vigente addita sunt et et memoria hominum crevit simul veneratio mortalium hominum quorum actione nomina sunt {illeg} \stellis/ indita et actiones \eorum/ interea e memoria hominum \paulatim/ elapsæ non {illeg} stellis ipsis \poeticè/ ascribi cœperunt Vnde duo evenere: ut mortui tandem colerentur, et Vnde tandem fit \factum est/ ut mortui colerentur et ut ipsis indita donec tandem his quo divinos honores participare{illeg}\nt/ et tum dei im{illeg}ere Et quo pro Semideis \quidam/ habiti \sunt/ quotquot recens actionum \historiarum/ memoria \in hominum numero/ inter {illeg} inter \inter/ homines conclusit: cæterorum actiones sunt Dijs semper cœlestibus \non rarò/ ascriptæ utplurimùm ascriptæ. Præterea Ægyptij Deos suos pro varijs eorum affectionibus per varia pingebant animalia, ut S \Solem &/ Vulcanum & Solem per Scarabæum, Solem quo per Vulturem \Accipitrem/, Lunam per Felem, Mercurium per Canem & Cynocephalum & Ibin avem, Iovem per Arietem hominem arietino capite Martem et Venerem per Cornices duos marem et feminam, Minervam per Vulturem volantem, Terram per bovem, Aquam per serpentem.

<14v>

Deorum vero cultus \Cultum|s| vero Deorum/ & Theologiam gentilem|is| in hunc modum cœpisse videtur \suspicor./ /videtur\. Vidimus \nuper/ quod Galilæus sidera Medicæa \Circum-Iovalia/ in honorem et memoriam benefactorū Medicea \suorum Medicea/ nominavit \Medicea/, quod alij nomina clarissimorum hominum nuper \ab alijs/ translata{illeg} sint in Lunam. et olim In Asterismis etiam memoriam quorundam hominorum conservatur conservari cernimus. Quo consilio Astronomi recentiores hæc fecerint, eodem et vetustissimi nomina majorum suorum stellis \imposuerunt/ et elementis. Sic Mercurio

<15r>

Cultum astrorum autem astrorum non a singulis gentibus seorsim excogitatum esse sed a commune \aliquo/ fonte per orbem propagatam & \ad gentes in omnes/ manasse & ad philosophiam {for}tasse docet |et consilio Philosophorum propagatam fuisse| discimus ex consensu religionum \consensu/ et sacerdotum \philosophantium/ disciplina. {illeg} |et Theologorum disciplinis philosophicis.| Sic enim Cæsar de Gallis; Deum, inquit, maxime colunt Mercurium colunt: hunc omnium inventorem artium ferunt, hunc viarum at itinerum ducem; hunc ad quæstus pecuniæ mercaturas habere vim maximam abritrantur. Post hunc Apollinem |&| Martem \&/ Iovem et Minervam. De his eandem fere, quam reliquæ gentes habent opinionem, Apollinem morbos depellere, Minervam operum at artificiorum initia tradere, Iovem imperium cœlestem {sic} tenere, Martem bella regere. Druides qui rebus divinis intersunt, sacrificia publica ac privata procurant, religiones interpretantur, magno sunt apud eos honore. Nam fere de omnibus controversijs publicis privatis constituunt, a bello abesse consueverunt, ne tributa una cum reliquis pendunt, militiæ vacationem, omnium rerum habent immunitatem. Tantis excitati præmijs & sua sponte, multi in disciplinam conveniunt, magnum ibi numerum versuum ediscere dicuntur. Ita nonnulli annos vicenos in disciplina permanent. Ne fas esse existimant ea literis mandare. Inprimis hoc volunt persuadere, non interire animas, sed ab alijs post mortem transire ad alios. Multa præterea de sideribus, at eorum motu, de mundi ac terrarum magnitudine, de deorum immortalium vi ac potestate disputant & juventuti tradunt. Disciplina in Britannia reperta at inde in Galliam translata esse existimatur: & nunc qui diligentius eam rem cognoscere volunt, plerum illò, discendi causa, proficiscuntur. Hæc Cæsar. Si spectes honorem et privilegia sacerdotum, si silentium discentium, si poesin et opiniones de animarum immortalitate et transmigratione animarum \de Mercurio omnium artium inventore/, si Astronomiam{illeg}, Geographiam, & Theologiam \reliquam:/ in his omnibus disciplinam Ægyptiam agnoscas. Sed et Mercurij /M{ercur}\ nomen Ægyptium \Ægyptium Mercurij nomen Theuth/ propemodum tenuere, hunc Teu{illeg}tatem nominantes. Galli, inquit Lactantius, Hesum et Teutatem, humano cruore placabant, id est Martem et Mercurium. Sic et Vnde Minutius in Octavio |ait,| Mercurio Gallos humanas, vel inhumanas, hostias cædere. Sed et in Hy|i|spania vicina tumulus juxta Carthaginem novam {reper}tus est qui (teste Livio (lib XXVI Mercurij Teutatis diceretur. Et Germ{i} deum suum primum (authore Tauta ^a[48] Thautem et Theutatem nominabant. Phœni{ces eun}dem Deum \Taautem colendo videntur originem sacrorum suorum ad Ægyptios referre./ Cecrops ex Ægypto profectus deos Ætyptios in Græciam primus intulisse dicitur. Eodem tempore \{illeg}/ floruit |ibi| Atlas Astronomus Græcus Postea Orpheus ab Ægyptijs eruditus et in Græcum redum sacra {illeg} in Græcia ad normam Ægypt reportavit & |sacra eorum sacra illa in Thraciam transtulit| tam Philosophus \insignis/ quam Theologorū {illeg} & extitit. {illeg} \pater extitens {sic}./ Lucianus per περὶ ἀστρολογίης scribit Æthiopes primos ad cœlestes motus attendisse. Ad Ægyptios postea transijsse rerum cœlestium studium. Græcos non ab Ægyptijs aut Babylonijs inventam accepisse sed ab Orpheo Oeagri et Calliopes filio qui primus in Græcia confusè et sub involucris fabularum ac mysteriorum tecta quædam tradidit. Et Græcos ab Orpheo Astronomiam edoctos esse docent Signa Oph Orphicæ fabulæ in {illeg} Asterismis delineatæ. ‡ < insertion from lower down f 15r > ‡ In sphæra Ægyptiaca ne Draco censetur, aut nominatur ne Vrsæ ne Cepheus; sed aliæ formæ alia nomina sunt indita simulachris. Ita etiam in Chaldeorum sphæ < text from higher up f 15r resumes > In Cepheo, Cassiopeia, Andromeda, Perseo, Pegaso, et {Cote} bellua marina legitur historia mythi Cephei Aethiopū regis ob Astronomiam celebrati. In Hercule, sagitta, Vulture, Cancro, |&| Leone, habetur Allegoria Herculis. Argonautam In Ariete chrysomallo, tauro ignivomo, Geminis Argonautis \Castore et Polluce/, in Hydra quem adjecto \pharmaco/ Medeæ poema \pharmaco/ interfectum esse \Poculum et/ corvus cadaveri insistens \et poculum/ denotat|n|t, in Argo navi et in Chirone Iasonis magistro tota Argonautarum fabula continetur. Argonautis intererant Hercules et Orpheus In Serpentario, Sagitta, vulture, Cancro et Leone habetur Allegoria Hercule|i|s in {illeg} Lyra et Signo Orphes \Lyra/ et signo adjuncto qui jam Hercules dicitur \Engonasi signo Engonasis/ depingi videtur Orpheus. Engonasi (qui nunc Hercules dici solet et cum clavo pingi) nomen ante tempora Arati exciderat. Pingebatur olim cum manibus ambabus ad modum supplici|an|\tium more/ ad humeros erectis. Genuflexio et manuū elevatio virum religiosum et supplicem denotat|n|t. Talis \autem /autem\/ Orpheus in Argonautarum fabula depingitur \delineatur/. Hercules in Serpentario ex serpente dignoscitur. <15v> Hoc docuit Achi Hoc dis A Hoc discimus ex \ut refert/ Achillis Statius |in| Isagoge ad Phænomena Arati. Vnde verisimile est Orpheum ab Ægyptiorum Sphæra conspecta edoctus asterismos novos \prædictos/ excogitasse, et|p|ropriam verò imaginem sine nomine pinxisse. Orpheum enim in Ægyptum navigasse et al et ibi a Sacerdotibus eruditum fuisse confirmat Diodorus et consensus Theologiæ Orphicæ cum Ægyptia \(ab alijs expositus)/ idem comprobat. Æthiopes vero quorum Rex Cepheus et quibus \quos/ Lucianus primos \omnium/ ad cœlestes motus attendisse dicit, Thebano|i|s esse videntur. qui jam Hi Æthiopibus hodiernis fui Horum regnum olim ab Ægypto diversum fuit et populis qui nunc Æthiopes dicuntur conterminum. Eustathius, diversa Ægypti nomina rescensens recitans; v|V|ocatur, inquit, \Aeria et Potamia et/ Æthiopia ab Æthiopibus qui ibi sunt; quorum pleri veterum meminere. Intellige Thebaida. Memnonem Th Regem Thebanum Hesiodus appellat Ἀιθιόπων βασιλῆα Regem Æthiopum. Damis (Apollonij Tyanei comes) vidit Memnonis T templum et ejus loquentem statuam in Æthiopia: id est in Thebaide, scilicet in Lybica Thebarum parte. Hanc Menelaus, apud Homerum, Telemachum sic alloquitur

ib Scilicet ex inferiore Ægypto, sive proprie dicta, in Thebaida. Nam Homerus disserte dicit Menelaum Thebes venisse. Hæc est Æthiopia illa in qua, ceu patria nativa \ceu patria |(ceu patria nativa)|/, Homerus^[49] alibi dicit Deos festum ano animatum \omnes (statis scilicet temporibus) undi/ convenire et convivium celebrare. Nam Thebani ob scientiam siderum præ cæteris Ægyptijs cælebrantur, et \Rex Thebanus fuit/ Theuth, cui artium \omnium/ inventionem \antiqui/ tribuebant, fuit Ægyptij tribuebant, fuit Rex Thebanus. Et propterea Thebais pro \Ca{illeg} a Thebais Rex/ Deorum conventus \convivia/ solennes in Thebaide, ceu patria nativa, {illeg} celebrari dicuntur solo nativum in Thebaide

Latinorum Deorū ex Ægyp

{D}eos Ægyptios ab Italis cole \cultos esse/ jam ante vidimus. Horum \verò/ ceremonias Numa Po{mpiliu}s maxime institut apprimè docuit, et is Philosophus insignis. Astronomiam ita tenuit ut annum in|ex| menses|ibus| 12 distingueret duodecim Lunares distingueret et constituere|i|t, et cum menses illi lunares essent, et dies 354 solummodo continerent, adde jusset ut secun|d|o {illeg} quo anno vicissimo per dies nunc viginti duo nunc viginti tres vicibus alternis adderentur: qui quarto quo anno dies conficiunt 45, quibus id est annis singulis dies 11 $\frac{1}{4}$ , Hic an ex quibus annus solaris Lunarem superat et una cum anno Hi autem una cum die anno Lunari dierum 3{illeg}|54| annum complent solarem q|d|ierum 365 $\frac{1}{4}$ quo nunc utimur. Hic etiam annum in dies fastos et nefastos distin|in|xit distinxit descripsit, ex \qua/ Astrologum fuisse et propterea Astrologiam calluit, cùm dies \istius deinde/ fasto distinctiones illa ex Planetarum Planetarum cum d|t|empora fausta et nefasta pro Dominio Planetarum dicerentur dici solerent. Imprimis autem, inquit Florus, focum Vestæ virginibus colendum dedit, ut ad similitudinem cœlestium siderum, custos imperij flamma vigilaret. Et \Et/ Sacra v|V|estæ esse symbolum astronomicum in confesso est: ut ex {illeg} Plato dicit Vestam solam, dijs cæteris vagantibus, manere solam in Templo Deorum id est in templo siderum.

<16r>

ut cum Dicunt \Dicebant/ \autem/ Belum esse Neptuni et Libyæ filium, et sic Neptunum cum Libya conjungendo docebant Typhonem esse Libycum. Et hinc est quod Neptunus qui ab Ægyptijs odio habetur, ab Afris quam maxime honoratur. Belum autem dicunt a Neptuno genitum non quod esset Neptuni filius naturalis sed quod {et bellis bello} bellis Neptuni |improbo Typonis {sic} exemplo bellum intulit conciperetur {nascerentur} ambitio audacia temeritas & bellorum studium parentibus.| pre{illeg}um essent et {illeg} occasio ambitiones tumultuum & bellorum {illeg} subsequentium quibus Nimrod {sic} \subinde/ factus \natus/ sit Belus seu Dominus Orientis Porro \Plutarchus in Iside affirmat quod/ plaustrum, {illeg} cujus loco jam ursa major conspicitur, consecratum erat Typhoni Porro Plutarchus ({illeg}in Iside) affirmat quod Vrsam \esse/ Typhonis. Plaustrum intelligit. Nam ursa est constellatio recentior a Græcis excogitata. Inventio autem artis equitandi currus et artis equestris adscribitur Neptuno Libyco. Herodotus in Melpomene Quadrijugos equos jungere a Libybus Græci didicere. Maximus Tyrius: Instituta Cyrenaica sunt aurigationes. Ephorus: Athenienses quidem ad nauticam, Thessali ad equestrem, Bœoti ad gymnasticam Cyrenæi autem ad Curulem artem se applicant. Scholiastes in Pindari Ode 4 in Pythijs Pythia Ode 4: Cyrenum equestrem appellat non ex præsenti occasione sed quia Neptunus Libyes docuit equos currui jungere. Præterea Diodorus author est quod Pugna \①/ Diodorus author est quod Pugna Hori cum Typhone commissa sit \fuit ad fluvium [Nilum]/ prope vicum qui Antææ nunc nomen habet ab Antæo quem Hercules Osiridis ætate supplicio affecit. Igitur Hercules cum suis \idem/ eodem in loco et \& cum/ Antæu|o|m et \cum/ Typhon{illeg}e pungnavit {sic} et utrum vicit e ibidem vicit, \et ex circumstantiarum consensu hostis idem agnoscitur./ {Sed} Proinde T S. Antæus non sit Typho, Hercules duo consimilia bella gesserit \quod {fingi} non debet./. Ac Bellum Herculis Herculis cum Typhone est decantata illa Gigantoma{illeg}chia ubi Iupi Gigantes cum Iove Apolline cæteris Iupiter, \Apollo Apollo Hercules dij/ suis cum suis {illeg} auxilium Hercule (id est Cham, {illeg} Horus, Chus &c) Gigantes cœlum & dominium cum \Ægypti quod/ affectantes stravere cœli (id est Ægyptium) affectantes prostraverunt. Confessum est apud omnes inquit Diodorus quod dijs cœlestibus Hercules in bello Gigantum suppetias tulerit. His adde quod bellum Hercules \Certamen {certe} Ægyptis {illeg}/ cum Typhone sit decantata illa Veterum Gigantomachia, {illeg} qua Iupiter Iupiter Dij cœlestes Iupiter Apollo cæteri auxiliante Hercule (id est Cham, & Horus {illeg} \cum socijs/ auxiliante Chus) Gigantes dominium cœli affectantes (id est Ægyptum \regnum/) affectantes prostraverunt quasi fulmine {illeg} \bellico prostrarunt/ Martio prostraverunt belli prostraverunt Martio {belli} prostraverunt. |Turbarum initium ~ ~ ~ Pieri filia apud Ovidium sic describit:| Ovid {illeg} Initium belli sic Ovidius

< insertion from the right margin >

Vranus ex Titæa uxore Titanes [Saturnum, Atlantem, Hyperionem &c] suscepit præter filias P

< text from f 16r resumes >

|At At| Talis fingitur Deorum consternatio, donec {illeg} Hercules eis auxilium tulit, cum copijs {ader}it eis opem tulit adesset adesset in eorum veniret adesset. Nam confessum est apud omnes, inquit Diodorus, quod dijs cœlestibus Hercules in bello Gigantum suppetias tulerit. Subinde vero (ut habet idem Diodo \vero/ (ut habet idem Diodorus) pugna Hori cum Typhone commissa est ad fluvium [Nilum] prope vicum qui Antææ nomen nunc nomen habet ab Antæo quem Hercu Et quemadmodum Typho vel Typhoeus pro Gigante immani habetur Et quemadmodum Poetæ Typhonem vel Typhoeum immensæ magnitudinis Gigantem {illeg} canunt sic Antæum pro Gig immani Gigante celebravit antiquitas Typhæum verò. Et quemadmodum Typho{illeg} vel Typhoeus \fama populari/ pro immani gigante celebratur sic etiam Antæus. Plutarchus in Sertorio de Tingi: Antæum ibi jacere tradunt Libyes, ejus sepulchrum eruit Sertorius non habita barbaris fide ob magnitudinem: Et cum incidisset in corpus LX cub sexaginta cubitorum longitudinis, ut fama est, obstupuit. \Idem habet Strabo l 17./ Famam audis plusquam poeticam, sed quæ docet bellum Herculis cum Antæo \celebre/ Gigantomachiam fuisse celebrem illam Gigantomachiam fuisse. Hercules et Antæus erant principes populorum duorum et propterea cum copijs suis dimicaverunt. perinde ac in bello Typhonis. Tali {illeg} bello Ægypti <16v> omnem perturbari necesse esset. Ægyptij autem nullum aliud hujusmodi bellum agnoscebant præterquam cum Typhone. sub mortem Osiridis. His adde quod Æg bellum Ori cum Typhone Ægyptij describebat per certamen Apolli |Nec {illeg} \alius/ erant {sic} hostis quocum Hercules congrederetur præter Canaan Græci de quo posthac dicemus.|

His adde quod bellum Ori cum Typhone \gestum Græci/ Ægyptij non describunt per certamen Apollinis cum Typhone vel Pythone \Typhone vel Pythone/ dracone ingentis magnitudinis dracone describunt.

His adde quod Typho quocum Orus seu Apollo decertavit, dicitur a Græcis Draco magnitudinis ingentis & ab Ægyptijs Bebon qua ob a voce Arabie Hubabon (ut {illeg} qua Dracon (ut notat Bochartus) \qua voce Draconem significari Boch/artus docet. Draco{illeg}nes autem ad quos hic allusum est non alibi reperiuntur a reperiuntur in Canaan nam in Africa sola inveniuntur. non alibi reperiuntur intr{illeg}|a| terras Chami {illeg} quam {illeg} in Africa \proinde Typho is est qui in Africa sedem fixit/. Draco iste dic. promiscuè dicitur Typho et Pytho; et Apollo, a parta victoria, dicitur Pythius \ludi etiam \a {illeg}/ {illeg} in memoriam Pythij in honorem Apollinis instituti/ manifesta allusione ad nomen Pyth vel Phut. Sic etiam Orus (cujus pronunciatio habe Ægyptia habetur in nomine Ori-genis) nomine a parentibus \paganis/ Ægyptijs paganis oriundi) habetur). Græci Ex hoc nomine inverso Græci efformarunt Typhonem Nam Ægyp Typhonis non ex ign Ætyptia \nomen Ægypti ignotum fuit Ægypijs {sic}. Iis/ d Io {Typho} dicitur {illeg} Seth ^a[50] vulgo dicebatur Seth, (ut habet Plutarchus in Iside {illeg} ut Plutarchus in Iside testatur. id est compotator, qua \propterea quod/ fratrem convivio exceptum fraude sustulerat. scilicet quia fratrem convivio exceptum fraude sustulerat \unde Lyca\o/nis fabula/. At nomen Phut Æ Phut \non fuit/ Ægyptijs ignotum non fuit. Dixi Phu Astronomiam Dixi philosophiam in Thebaide maxime floruisse. Ibi Plato collocat Chamum et cum Chamo conjungendæ|i| sunt I Mercurius Isis et Orus. \Summa/ Vrbis antiquitas, \splendor ins/ magnitudo et splendor insignis \& splendor/ et splendor nomen Hammon No Ammon {illeg} No-Ammon testantur sedem regiam ibi collocatam fuisse ab initio. Vrbium enim omnium non solum Ægypti sed etiam orbis \fere/ totius hæc maxima et splendidissima fuisse perhibetur et ante |tamen| ante Imperium Nebuchadnezaris diminui ab Assyrijs occupatam diminui cœpit. Ibi etiam Herodotus^[51] ait: Olim Thebæ Ægyptus vocabatur, Reges ipsi Thebani & populus omnis \regni potentia/ Thebanorum. {illeg} Igitur {illeg} Orus qui patri {illeg} regno successit ibi sedem collo{illeg}|cat| et posteri ejus |Igitur Orus qui \Typhonem repulit et/ una cum Matre sua Typhone pulso rexit Ægyptum subinde rexit Igitur Isis et Orus \et sequentes reges ibi/ ibi {sic} regnarunt.| Iam vero Thebademidem esse {illeg} partem \illam/ Ægypti quæ \in sacris literis/ terra Pathros dicitur Bochartus de probavit. Terra Pathros est Pathros autem est \iste/ filius \quin/ Miz|s|raimi \filius/ qui {illeg} sedem ibi posuit Gen         et popterea {sic} is ipse quem Ægyptij vocant Orum idem cum Oro is ipse quem Ægyptij Orum vocant. hic erit Orus. Dubium enim non est quin Ori filij ibi sedem habuerint ubi {illeg} Orus cum posteris regnarunt. Pathros |{illeg}| septuaginta interpretibus est Φα θουρης Φαθώρης et Φ Παθούρης, Hieronymo \Patures et/ Phatures voce composita ex Phat vel Path et Ores vel Vres, vel secundum (terminationem Hebraicam) {illeg} Oros. Pathros igitur dicitur contracte pro Phath-Oros, vel Path-Oros quod idem nomine composito ex {illeg} nomine victoris Ori et nomine hostis victi nomine Puth vel Phut /vel Phut\ \& nomine victoris nomine Oræ|i|/ et Ægyptijs idem significat quod Græcis et Latinis Apollo Pythius. |Nam Apollo, teste Herodoto, Æypti{illeg}|a|ce Ωρος Orus dicitur. Ejus vestiarium extat in nomine Ori-genis.| Vnde verisimile cum Græci \dicitur {illeg}/ Philosophiam suam ab Ægyptijs et Ægyptiorum discipulis edocti fuerint verisimile quod Vnde verisimile est quod una \cum/ Deo hocce Ægyptio ejus nomen Apollo|i||nis| Pythi|j|um ab Ægyptiu|j|s ad Græcos \& Latin{illeg}|o|s/ manarit. De [Apollinis autem nomen Ægyptium esse Or vel Ori vel Orum \Orum Her{illeg} et Herodotus affirmat/ colligo \tum/ ex nomine Ori-genis \qui/ a parentibus paganis Ægyptijs oriundus \fuit,/ tum ex voce Ath-yris quem]                 interpretatur esse matrem Hori.

Sed quis sit Mercurius nondum dixi. Se Vulgata est sententia quod sit filius Iovis ex Atland|t|ide Maia, Sanchonitho {sic} in loco jam supra citato dicit esse filium Misor seu Osiridis. Conciliari possunt hæ sententiæ dicendo quod sit Nepos Saturni ex mente Chaldeorum {illeg} sit Nepos Saturni seu Chami et ea {illeg} \ratione/ filius Iovis. Suspicor \igitur/ quod sit Anubis, \iste/ filius \quem/ Osirid|s|is et|x| uxore Typhonis vel potius ex ejus filia \Maia virgine genuit/ id ob has rationes. Cur Anubis præ legitimis Osiridis filijs pro Deo coleretur nulla occurrit \{Ori}/ ratio nisi si hic sit Mercurius ipse. Anubis \semper/ pingitur canino capite: \et hæc est effigies Mercurij. Nam/ canis autem (Horo teste Horo Apolline) {illeg} sacrum scribam et vatem significat. Apuleius & Servius ad Vergilij – Latrator Anubis; Mercurium

– Latrator Anubis

Mercurius, inquit, capite canino pingitur qui ideo quia nihil est cane sagacius. Apuleius l 11 \p 384/ Ille superum commeator – attollens canis cervices arduas, læva caduceum gerens. Strabo l 17 p 812: Omnis Ægyptus bovem, canem, felem colunt. Mercurij Mater <17r> [Maia Atlantis filia. Nullus alius jam After erat cujus hæc esset filia præter Phut. Atlantes est חתלא {Antes} Hetelantes, חתל אנתי Hatal-Antes, Falsus est Antes, Perfidus Anteus, et contracte Atlantes, {illeg} Atlas vel Atlas. Antæum verò jam Phut esse \jam/ probavimus et nomen ejus monti Atlanti et mari toti Atlantico \ante hominum memoria/ impositum indicium est hominis olim cele respondetauthori tanto respondet. Mercurius igitur æque ac {illeg} Anubus ex Typhonis filia {illeg} inhoneste genitus fuit. Vter adulterio genitus id {illeg} e \id/ matre Afra & patre Ægyptio.

Ægyptijs Typhon dicebatur Ph P

Ægyptijs Typho dicebatur

Ægyptijs nomina Seth \Typho dicebatur nomen utplurimum Seth nonnunquam/, S|B|ebon & Smy, quibus nominibus inquit //         contrarietas et

Ægyptijs Typho dicebatur utplurimùm Seth \dicebatur Seth/, nonnunquam Bebon & Smy; quibus quæ nomina, inquit Plutarchus, violentam quandam inhibitionem contrarietatem aut inversionem designant: et Seth (a שתה) compotatorem denotat, nempe qui convivas suffocat demersos suffocat, \ut Typho Osiridem/ unde forte Græcorum Ποσειδὼν, παρὰ τὸ πόσιν δοῦναι, Bebon autem Draconem vel est vel Serpens. Nam Ægyptij Elementum aquæ per Serpentes delineant. \Vnde Pytho Græcis est Draco ingentis magnitudinis/ \Vnde ludi Pythici in honorem Apollonis ob cæsum ingentis magnitudinis Draconem Pythonem instituti hono/ Vnde Th Pytho Græcis est serpens Draco ingentis magnitudinis \Vnde Antæus Platoni rem Apollinis instituti./ Dracones autem h et Serpentes ad Africam spectare quis non videt? Sed de Neptuno abunde satis |Nulla regio serpentum feracior est ne alibi Dracones magnæ molis inveniuntur præterquam in India quæ philosophis primis ut opinor ignota. Libycum vero fuisse T|P|ythonem confirmatur etiam ex nomine Apollinis ^g[52] Libystini. Sed de Neptuno abunde satis.| ex eodem patre natos esse, haud dubium est. Græci volunt eos Vtros Fratres esse Apollinem et Mercurium |vulgaris est opinio et Græci ex Iove natos esse dicunt.| Græci volunt esse filios Iovis Fratres fuisse Ex eodem patre {illeg} natos fuisse haud dubium est. Ap {illeg} \Apollo \autem/ Orus est et/ Horus autem erat filius Osiridis et Apollo Apollo autem Orus ess|t|e et Orus erat filius Osiridis. Vnde etiam |At| Herodotus ab Ægyptijs \autem ab Ægyptijs/ edoctus facit \disputat {sed}|con|tra Græcos suos quod &/ Apollo|inem| \facit/ filius|m| Osiridis, Mercurium quo & Sanchoniatho {ut Mercurius in} \quo/ loco citato Mercurium \facit dicit esse/ quo filiumOsiridis {consentunt} \esse Misor. {illeg} est/ Conciliari \Misor qui id {illeg}est Osiridis. {illeg} Conciliari tamen/ possunt hæ sententiæ dicendo quod \vere sunt filij {illeg}|O|siridis & {illeg} at adeo/ ex mente Chaldæorum sunt nepotes Saturni seu Chami et eo nomine \pro/ filijs \pro/ Mis Iovis habiti filijs habiti. Apollinē esse Ho|O|rum ^[53]Herodotus, ^[54]Diodorus Plutarchus                 docent & {Ho}|O|rum esse filium Osiridis et Isidis {et eodem} ^c[55] Herodo{illeg}|t|us, ^d[56] Diodorus, \^e[57] Plutarchus,/ ^f[58] Dicæarchus abunde satis docent. De Me Mercurium {illeg} ex Is Chamo et et {sic} ejus nepote Maia {na}|geni|tum esse {illeg} non est verisimile. M suscepisse filium Anubim docent Id certum est|se| \videtur/, Osiridem ex Typhonis vel uxore vel filia Maia natu maxima Maia filium Anubin \filium/ suscepisse et {illeg} \Anubin æque ac/ Mercurium æque ac Anubim ab Iside educatum fuisse |æque ac Anubim Osiridi et Isidi adhæsisse|: et cur duos {illeg} fingamus ejusmodi nothas \duos fingamus Osiridis et Isidis pupillos/ {illeg} \duos/ vid{et} patri|e| & matre Afra \illegitimè genitos, Osiridi adhæsisse/ nutrice Iside assignemus non video genitos et |a| nutrice Iside educatos non video. \Præsertim cùm cætera quo similes sint./ Pingitur {per} /{illeg}|{d}|e{illeg}|{ni}|\ Anubis canino \semper/ capite et hæc est Mercurij {ipsius} effigies. Nam |dicatur canis & canis| canis {sic} (teste Horo Apolline) sacrum scribam et vatem significat. Servius ad istud Vergilij

– Latrator Anubis

Mercurius, inquit, capite canino pingitur ideo quia nihil est cane sagacius. Apuleius l 11 p 384. Ille superum commeator – attollens canis cervices arduas, læva caduceum gerens. |Et nisi Anub Mercurius sit Anubis non video quorsum nominaretur Mercurium nominarint Hermanubis| Inde Anubis dicitur Hermanubis Et nisi Anubis sit Mercurius non video quorsum tantopere coleretur. Strabo l 17 p 812: Omnis Ægyptus bovem, canem, felem colunt {illeg} Κυνοκεφαλον \Strabo l 17 p 812 Cynocephalum [i.e. Anubim] Hermopolitani colunt –/ Est Nomus Cyn Cynopolites et Canum urbs in qua Anubis colitur & canibus honor et sacer quidam cibus constituitur. in Cynocephalum \[i.e. Anubim]/ Hermopolitani colunt – Bovem canem et felem Ægyptus omnis colit Si M{erc} Anubis non sit Mercurius non video cur tantopere coleretur. Sed nec intelligo cur An Merc nomen Hermanubidis {famosus fer} Mercurio \{illeg}/ tribueretur. Cultus tantus non nisi Mercurio convenit. Cultus \autem tantus |Deo|/ tantus {sic} non nisi Mercurio \haud minori Deo quam Mercurio/ competit. Adde \Sed et/ Mercurij nomen Ηρμάνουβις idem confirmat, et quod Horizontem Anubidis esse dixerunt. Nam {illeg}|Mercurius| \i{illeg} est {illeg} /Planeta\ soli semper vicinus, nunquam videtur nisi in ipsa Horizonte. Cæteri omnes vel in Meridiano cernuntur./

Herculem esse Chus \esse Herculem/ ex superioribus patet, et propterea hic erit \Herculem autem est/ Mars |est.| Witichindus Chron. Saxon l 1. Germani secundum errorem paternum sacra sua propria veneratione venerantur, nimirum Martem, effigie columnarum imitantes Herculem. <17v> Author libri de Mundo qui Aristoteli tribuitur: Stella|m| Martis multi stellam Herculis vocant. Macrobius l. 1 Saturn. c. 12: Salios Herculi – – – – appellant. Achilles Tatius in Isagoge: Stella Martis Ægyptijs est Herculis stella. De Hercule traditur quod Terram purgavit a bestijs. Mars quo Latinu|i|s Synodus \Mars/ dicebatur Sylvius. Mars quo Venator erat. Nam Latinis dicebatur Sylvius. At talem etiam fuisse Chus colligere videor ex conditione regionis Arabum \Nabathæorum/ qu{illeg}|am|{illeg} ut Æ longe Ægypto vicinam et longe feracissimam \terram/ verisimile est Chus incoluisse. Diodorus l 3: Nabatæi multum ad mare \[rubrum]/ multum etiam in meditarraneis locis oblinent. Populosa enim est et supra modum pecorosa regio – Populus Tauros, Ponti accolas, feritate scelerum nefario ausu nefario imitatur. Ob pascuorum vero frequentiam ac bonitatem, non tantum infinita pecorum omnis generis agmina verum Camelos quo agrestes cervos & Dorcadas alunt. q|Q|uorum abundantia ex desertis invitat Leones Lupos et Pardales cum quibus pro tutela armentorum, Pastores dies ac noctes decertare coguntur. Sic regionis felicatas mali causam præbet. Et hac occasione verisimile est Nimrodum se venationi addixisse ferociter se feris captandis exercuisse.

^{[Editorial Note 7]}

Huc spectat etiam quod \Ægyptijs/ Typho erat Neptunus Ægyptiorum et Neptunus erat Deus Ly|i|bi|y|cus. Ægyptij Docet \enim/ Plutarchus^[59] quod Ægyptij Typhonem mare vocabant et Nephthin exremas terræ partes quæ mare attingunt ideo eam ultimam nominabant & Typhonis uxorem dice{illeg}|bant|, et odio {ipsius} \Typhonis/ aversabantur \etiam/ eos qui uterentur mari. Vnde etiam ^b[60] odium signabant per figuram piscis et ^c[61] de piscibus gustare nefas ducebant. {Per} Per extremas terræ partes quæ mare attingunt intellige partes mari {illeg} Oceano adjacentes Igitur Typho est Neptunus. Neptunum vero esse deum Lybicum Herodotus patefecit. Neptuni nomen, ait,

Vt Ægyptij \patrem suum/ Osirim suum, Assyrij \regem suum/ Belum, Latini \patrem {illeg}/ Ianum \Gentis conditorem et Gentes singulæ majores suos/ apprime honorabant sic Afri {peatrem {sic}} suum Neptunum honorando præ ho præ cæteris gentibus \Neptunum/ honorando, hunc sibi patrem vendicabant vendicabant

Afrum fuisse Typhonem \Neptunum/ /Typhonem\ innotescit etiam ex inventione et ^{g}[62] usu equorum et curruum. T Equi enim a Neptuno primum domiti sunt et equestris rei scientia ab eo tradita: unde Hippius, id est equestris nominatur, & ^h[63] Plutarchus ex disciplina Ægyptiorum scribit Vrsam esse constellationem Typhonis.

Equi igitur et Plaustrum ad \sunt/ Neptunia spectant sunt \symbola spectant/ autem ad Afror|s|um

<18r>

Docebant {illeg}|etiam| \tam/ Orpheus cum sectatoribus \quam Pythagorei/ singulas stellas esse mundos in æthere qui terram, aerem, ætherem contineat

Cum Pythagoreis

Orpheus item cum \et/ {illeg} sectatoribus et sectatores dein

Docebant autem {illeg}|Pyth|agorei stellam quamvis stellam esse mundum \Lunam esse terrram habitabilem esse Lunam, st{illeg} et quamvis \etiam/ stellam quo \esse/ mundum est/ in æthere qui terram aerem ætherem contineant {illeg}. pariter et Lunam esse habi Hæc opinio in Orphic etiam in Orphicis perhibetur. Nam et Orphei sectatores singulas stellas esse mundos dicebant. {illeg} Xenophon Similia docuisse videntur Heraclides Xenophanes et Heraclitus et Heraclides Ponticus. Terram igitur et Planetas cum Planetis consocianbantur {illeg} \autem/ de genere stellarum erran Planetarum \esse/ prædicantes \quid ni/ solem ni fallor videntur fixis adjunxissent cum Aristarcho? Orpheus \autem/ {illeg} \ipso/ bello Trojano antiquior, primus omnium studium astrorum in Græciam invexisse dicitur. Vnde et Lyra ^f ejus et expep|d|itio Argonautica ipsius carminibus conficta et celebris reddita cui et ipse interfuit, alia id genus poetica in cœlis visuntur. Nam Iasonis tum magister Chyron tum navis Argo, et Hydræ pervigilis cadaver quod c|C|orvus depascit, Poculum Medeæ cujus veneno bellua interfecta fuit, dein Argonautæ Gemini Castor et Pollux et Taurus \ignivomus/ cornibus deauratis thesauri custos & ultimò Aries Ph{oquis} Chrysomallus historiam Argonauticam ad vivum exhibent. Hercules qui interfuit expeditione et {Wempus} labores Orpheus scripsit aliquibus est serpentarius et Engonasis Hercules Nam |Asterismi autem cum sint Hesiodo antiquiores \antiquiores &/ vetustiores, conficti videntur quo tempore Sola Orphei philosophia florebat in Græcia.| [Engonasis cujus qui {illeg} jam \nomen/ Herculis dicitur {illeg} cujus \autem/ nomen \obtinuit/ Arati temporibus ignotum \otiose aliquibus est Orpheus Hercule in Serpentarium ablegato/, erat aliquib rect rectius alicui quibusdam \rectius dici videtur/ dicitur Orpheus {illeg} dicitur. {illeg} \Convenit tum/ Lyra juxta posita \tum constellationis/ genuflexio et manusu {illeg} ambarum elevatio super humeru|i|s rectus \ambabus/ non pugnacem sed supplicem denotant|s| Talis an erat Orpheus Nam Orpheus tam vivens quam (ut in fabula Argonautarum) quam moriens exhibetur \occurrit exhibetur/ supplex. Ex Ægypto autem prodijt \in/ Græciam introducta \invecta/ est astronomia. Et Orpeus {sic} p{ermissindo} Græci autem et Ægypto Astronomiam suam derivarunt Asterismi autem Græci autem ex Ægypto Astro\no/miam primitus derivarunt. \acceperunt./ Ibi Orpheus et Pythagoras {illeg} Theologiam et Pythagoras Scientias|m| et mythologiam didicerunt. theologiam & Mythologiam qua {illeg} qua Græcia tam et Pythagoras symbola figurarum et numerorū \ad occultandam philosophiam didicere./ didicere Primo philosophia [Græciam totam inf fabulis \Philosophia prioris Orphei philosoph. philosophicis/ infecit et sola {illeg} regnasse videtur \ante/ us ad \us/ tempora Thaletis. Vnde cum Asterismi, cùm sint Hesiodo antiquiores \vetustiores/, ex Orphei et ante tempora Thaletis videtur sola regnasse \floruisse/. Asterismi sunt Hesiodo antiquiores adeo \cum {illeg} sint etiam mythologica/ ad Scholam Orphicam referendi {illeg} videntur. Ejusd Ex {illeg} Tenuit etiam Numa rationem Ægyptiensem philosophandi \per figuras/. Nam {illeg} \Etenim Nam/ philosophia \ejus Pythagoricæ/ Pythagoricæ \perhibetur/ similis perhibetur \Pythagoricæ/ hoc est mystica. Et symbolum \Et exemplum habemus in Symbo Sic enim/ {illeg} Templi quod erexit Vestæ et agnus quem forum Cum \Et eo philosophandi generet perinde Cum Et eodem spectat quod/ in symbolum orbis rotundi et ignis solaris in centro templum erexit Vestæ forma rotunda et ignem solarem perpetuum in medio asservandum sanxit. Sed et Philosophia ejus confertur cum \perhibetur similis/ Pythagoricæ adeo erat mystici generis hoc est mystica.

Docebat etiam tam Orpheus cum sectatoribus \suis/ quam Pythagorei \& alij nonnuli/ singulas stellas esse mundos in æthere qui terram et aerem & ætherem contineant. {illeg} Terram autem hoc modo de genere Planetarum esse prædicantes, quid ni solem fixis adjunxerint cū Aristarcho? Orpheus autem primus omnium Astronomiam in Græcia docuisse perhibetur et {illeg}|ej|us \rei/ indices extant Asterismi \mythologice hieropglyphice/ secundum Orphicam philosophiam delineati. Nam Astronomia primitus ex Ægypto {illeg}|in| Græciam navigasse perhibetur. Et |ibi| Orpheus una cum <18v> philosophiam \suam/ et Theologia sua artem didicit \et artem illam/ ob sermonis mystici qua Græciam omnem fabulis infecit. Sic et Pythagoras in Ægyptum profectus \artem/ reportavit loquendi allegoricè per figuras et numeros. Vnde cum Ægyptij \Planetas/ numerarent Planetas {sic} hoc ordine ♄ ♃ ♂ ♀ ☿ ☉ ☾ {illeg} his \planetas eorum ordine designavit eodem ordine per tonos musicos &/ is in irri{illeg}|s|ionem vulgi {docuit} assignavit distantias \eorum a terra assignavit eodem mensuravit/ {illeg} ordine {illeg} \et eodem ordine/ per {illeg} proportiones harmonicas et musicam sphærarum lepides \tonorū et semiton{illeg}|orum| et lepide musicam sphærarum/ adjunxit, at inter discipulos suos, quibus exposito allegoriarum sensu, astronomiam Coperniceam propagavit: |Per hujusmodi sermones ænigmaticos factum esse suspicor quod A ut \Plutarchus putaret/ Anaximandrum Thaletis discipulum < insertion from f 19r > aliquibus \Plutarcho/ videretur Terram in medio universi collocasse quis tamen teste \antiquiore/ Eudemo {apud} {illeg} antiquiorum quem Eudemus antiquior testatus est qui \tamen/ teste antiquiore Eudemo Terram in sublimi pendere \docuit/ & moveri circa mundi medium. < text from f 18v resumes > \Vt cù/m symbolum orbis rotundi et ignis solaris in centro is templum erexit Vestæ et ignem solarem perpetuum in medio assignandū sanxit designam. Vt cum designavit ignem solarem in medio {illeg}|uni|versi erigendo Vestæ templum rotundum {illeg} \templum erexit Vestæ forma rotunda/ et ignem perpetuum in medio asservandum sanxit {illeg}.| Similiter et Numa sub allegorijs more Ægyptiense philosophatus est. Nam hujus philosophia Pythagoricæ similis perhibetur. id est {alligat} mystica et exemplum ejus habemus in templo et perinde in symbolum orbium Et exemplum habemus in {templo} Vestæ templo rotundo \quod Vestæ extruxit Vestæ/ et igne perpetuo quem sanxit in medio asservandum. \Nam/ Tali \enim/ hieroglyphico designavit solem in medio mundi \fertur/ ignem solarem in medio |universi designasse| orbis {illeg} designasse designasse. \Sed et Sed Philosophia ejus more pythagorico philosophatus esse dicitur hoc est Ægyptiensi philosophatus esse dicitur, hoc est Ægyptiensi. Nam/ Porro Ex mysticis docendi g |Ægyptij enim \per/ symbola {illeg} tam figurarum et numerorum quam personarum et actionum mystica locuti sunt. Iam vero ex mysticis| sermonibus noscuntur veriores Ægyptiorum discipuli & et docti {illeg} ex hor|is|um dogmate intelligetur dogma magistrorum \philoso addisc{illeg}|itur| et Ægyptiaca Philosophia. {illeg} \{illeg} non par/ < insertion from f 19r > Plures in Ægyptum navigarunt et \subinde/ pholosophati {sic} sunt, at quæ/ Quæ Ægyptij \{illeg}/ velanda putabant, communicata non sunt nisi \{illeg}/ cum sermonibus ænigmaticis quibus /velarentur\ velarentur. Adsunt et alia d{illeg} dogmatis Ægyptiorum \non levia/ indicia. Docebant < text from f 18v resumes > Docebant {sic} enim Ægyptij \Philosophati sunt ænigmatice de mundis pluribus et speciatim de septem. Docebant/ Venerem et Mercurium circa Solem revolvi, < insertion from f 19r > et orbes planetarum qu quin ♄ ♃ ♂ ♀ ☿ pingebant \per circulos/ concenticos {sic}. Orbem vero Lunæ pingebant seorsim cum quatuor Elementis inclusi circum {illeg} Elementorū quibus char cum elementorum charactere in centro per Ell|e|menta terram intelligentes. Planetas principales numerabant a terra ad Saturnum|o| ad Solem, dein Lunam addebant & quatuor elel nomina {illeg} Ignem, aerem, aquam, terram addebant. loco terræ \loco terræ unius/ nominantes quatuor elementa ut Solem in medio universorum ex significarent solem tan solem in centro quam terram in circumferentia {sed} \centro rerum omnium medio/ versari significarent. alludentes ut opinor ad systema Planetarum In Astrologia verò missis \quatuor/ elementis, perhibentur \derivabant/ nomina dierum septimanæ a planetis hoc ordine dispositis exhibuisse derivasse {s}|d|ispositis hoc ordine, ♄, ♃, ♂, ☉, ♀, ☿, ☾, sole se per \{illeg}/ Solem semper collocabant|ntes| in medio. Sic et Pythagoras, \ubi/ designa{illeg}|re| {illeg} septem \voluit/ p|P|lanetas per tonos se{illeg}ptem \tonos/ in Musica usus est eodem ordine, \solem collocavit in medio, deinde in/ {illeg} irrisionem vulgi mensuribus est {illeg} Eorum \mensuravit cond{illeg}avit exhi Planetarum \designavit// intervalla \Planetarum/ per intervalla tonorū {illeg} lepide a et musicam sphærarum lepide addidit. silentium interea discipulis suis {illeg} injungens \Et/ ne sensus verus \verus/ allegoriarum \sensus {illeg}/ prodiret in vulgus, {illeg} Hujusmodi Sermoni {illeg} Tandem {illeg} injunxit silentium discipulis. Talibus igitur igitur allegoreis perperā intellectio Imperantibus Tandem sub imperio Persarum Astronomia in Ægypto florere desijt, & postmodum a Græcis imperium obtinentibus restituta est. In Græcia verò qui in scholis mysticorum philosophorum eruditi non erant, \{illeg}/ ex ænigmati{bus}|cis| philosophorum sermonibus \sermonibus/ perperam expo intellectis {sive} excogitant opiniones inciderunt in opiniones innumeras {illeg} varias, ut de {illeg} ordine Planetarum revolventium circa terram, de sphæris solidis, de musica sphærarum, de g{illeg} quatuor elementis, de el sphæra ignis sub concavo Lunæ, de quatuor elementis. Doc{illeg}|ebant| Ægyptiorum discipuli tum \tam/ Chaldæi tum \quam {illeg}/ Pythagorei {illeg} alij \præter/ /alij\ \alias/ non pauci {illeg} \Cometas esse genus Planetarum. Ejusdem sententiæ erant/ Hyppocratee|s| Chium|s| cum discipulis suis Æschino cæteris, Diogenes Anaxagoram|s| Democritum|s|, Diogenem|s|, Apollonium|s| Mundium|s|, Artemidorum|s|, \Seneca/ [Cometas esse genus Planetarum \\Hist {illeg}tibus {illeg}/ {Cade hac sequentis} necessario conjuncta erat fluiditas cœlorum Ad hos motus requiritur fl. cœ./ Orbibus solidis ab Eudoxo, Calippo, Aristotele introductis {illeg} \necessario/ detrusi sunt Cometæ in regiones subluna infra Lunam. < text from f 18v resumes > [et Planetas recto \continuo/ ordine numerarunt \continuo/ a Saturno ad Solem \numerabant/ addentes Lunam ultimo (Planetam secundarium) loco ultimo. Imperantibus Persis studium astrorum in Ægypto desijt & a Græcis Æyptiensibus ope observationum Chaldaic At a|A|strog|l|ogicè \tamen et mystice planetas/ et hieroglyphice videntur hoc ordine ♄ ♃ ♂ ☉ ♀ ☿ ☾ planetas disposuisse \videntur/ solem \{illeg}/ \solem pingentes in centro./ in centro pingentes. Nam nomina dierum septimanæ (commentum \plane/ astrologitum {sic}) ab hoc a P{illeg}|l|anetis hoc ordine dispositis derivasse perhibentur.] Imperantibus Persis desijt studiū astrorum in Ægypto et a Græcis Ægyptiensibus ope P{illeg} Suspicor etiam Ægyptios Cometas pro genere Planetarum habuisse Sic enim {illeg} senserunt Pythagoras eorum discipuli tam Chaldæi quam Pythagorei. Nam Chaldæi scientiam astrorū ab Ægyptijs didicisse perhibentur et anni Nabonassari forma Ægyptiensis id indicat. Persis imperantibus desijt studium astrorum in Ægypto, [sibi a Græcis imperium obtinentibus ex Observationibus Chaldaicis et proprijs {rustitimum} est \Ægypto observationes nullas antiquas suppeditante/ ne Græcia depositis Sapientū allegorijs vulgariter tractari cœpit.] Interea philosophia [Iisdem temporibus philosophia quæ sub apud Græcos quæ hactenus inter sapientes sub larvis {illeg} allegorearum latuerat, v] Per eadem tempora cœpit Græcia proprio marte \& sermonibus apertis/ philosophari [&c traditiones \{illeg}/ ab Ægypto profectæ et allegoriarum traditionibus inter sapientis conservatæ] depositis et Græcia proprio marte philosoph neglectis \paulatim/ traditionibus mysticis quibus {illeg} philosophia Ægyptiaca \hactenus/ inter sapientes propagata \et conservata/ fuerat, \et Græcia/ jam proprio marte et sermonibus popularibus philosophari cœpit, neglectis paulatim traditionibus mysticis quibus philosophia Ægyptiensis hactenus inter \{illeg}/ Sapientes \clam vulgo/ propagata et conservata fuerat. Vnde et ante {tempora} \temporibus temporibus/ Platonis \temporibus ab/ ab Ægyptiarum hypothese systemate astronomiæ vulgariter recessum fuerat ab {sic} Ægyptiorum systemate astronimico, Primum tempo|ribus| Pla{illeg}|ton|is vulgariter recedebatur {erat} \recessum erat/. Primum docebant Anaxagoras Democritus et alij nonnulli terram in centro mundi \universi/ immatam <19r> astra omnia in occasum aliqua celerius alia tardius circa terram immotam revolvi, id in spatijs liberrimis.

<20r>

|1| Philosophiam antiqui duplicem coluere, sacram et vulgarem. Sacram Philosophi per typos et ænigmata discipulis suis tradidere: popularem \vulgarem/ Oratores aperte \{sacram} {illeg} \vulgo/ /et stylo\ populari/ scripsere. Philosophia ergo mystica \sacra/ in Ægypto præsertim flu apprimè floruit et inde ad G in sciend|t|ia siderum fundata fuit. Id ex annua Sa{illeg}cerdotum processione in honorem Philosophiæ hujus instituta manifestum est. Cujus Processionis formula Clemens Alexandrinus ἀυτοπτης sic descripsit.

Ægyptij peculiarem \quandam/ exercent Philosophiam exercent. Illam maximè ostendit Sacra eorum Processio.

In hac Processione \proxime/ post hymnos præfatorios procedit Astronomus cum instrumentis et libris sacris ad scientiam cœlorum \siderum/ spectantibus. {illeg} Hunc sequitur scriba sacrorum qui doc res Astronomicas et philosphicas et sacras qui descriptiones {illeg} Cœli {illeg} Terræ et stellarum et rerum sacrarum intelligit. Dein \Tum Sacrifi/ Sacerdos et Præfectus sacrorum ea \callentes/ quæ ad ritus et disp|c|iplinas sacras sacros & Theologiam spectan{t} Processionem totam claudunt. Conjungendo Astro scientiam stellarum et mundi cum Theologia et Scientiam illam primo loco ponendo, doceb insinuabant Theologiam suam ad astra respicere. Nimirum Dij Ægyptiorum \erant/ astra {illeg} et Tellus cum et Elementa quatuor. Hoc asserunt Diodorus et Laertius. {illeg}e{illeg} (ac Porphyrie relates Vt {illeg} |Testatur Scribit etiam Horus Apollo quod depicta Ægyptijs stella Deum significat.| Chæremon \quo/ et alij (ut Porphyrius apud Eusebium refert) {illeg} Deos nullos hoc mundo \corporeô/ et partibus ejus superiores agnoscebant, sententiam suam \ex/ authoritate Sacerdotum Ægyp \esse disputabant/ ex doctrina \disputabant/ Ægyptiorum quoru{n}dam \dispu/ qui de alijs Dijs præter Planetas et Stellas fixas verba non facuint et nunquam loquuntur, sed fa{b} mysteria et \loquebuntur locuti sunt sed/ fabulas {illeg} \suas omnes/ theologicas de astris \solis/ et Planetis et fluvio Nilo \omninò/ interpretaban{illeg}tur{illeg} \et ab horum influentijs res humanas pendere crederunt/. Vnde concludit Eusebius quod arcana {illeg} Ægyptiorum Theologia ad astra et Planetas tanquam Deos solummodo spectabant {sic}. Id vel ex \Deorum/ nominibus Deorum colligere licet, quæ cum Stellis et Elementis communia {sutitur}. {illeg} T Talia {illeg} sunt Saturnu|o|s Iupiter, Mars, Venus, Mercurius, Sol, Luna, Vulcanus Iove, Marte, Venere, Mercurio, Sole \Apolline,/ Luna, Diana, Vulcano, Neptuno, T{illeg} \Rhea, {illeg}/ Vesta, Plutone, \Cerere vel {illeg}/ Iside ({illeg} quæ stellam canem \{illeg}/ {decuplatis)} Osiride (qui Sol est) Bel {illeg} et Oro {illeg} \et Cerere quæ {imo sub} Tellurem at vel Te{illeg}|rram| vel stellam Canis majoris significant, Osiride et Belo/ qui solem {erant} denotant,) et Oro \Belo qui Martem {illeg}/ & similibus. Hi ab Ægypto per gentes \antiquitus/ propagati sunt et nihil aliud \significant/ quam stellas et Elementa. significant. Sic enim Herodotus \ait/: Omnia fere Deorum nomina ex Ægypto, \inquit,/ in Græciam pervenerunt. Id ego ex Barbaris sciscitatus ita rem habere comperio, ac reor ex Ægypto præcipuè venisse.^[64] et paulo ante: Dicunt, inquit, Ægyptios duodecim Deorum cognomina primos in usu habuisse, & Græcos ab ijs fuisse mutuatos: illos etiam aras et simulachra & Delubra Dijs primos statuisse. |Dij illi duodecim Sic et Dij illi ne erant omnium primi & semper cœlestes habiti {illeg} alij {illeg} \sunt/ Dij selecti, ex conventas et| {illeg} Deos Primi ordinis erant Dij illi duodecim Tullius lib 2 de legibus \antiquis/ Deos triplices esse statuetur cœlestes \commemmorat/                 Cœleste et eos qui cœlestes semper habiti sunt et illos quos in cœlum merita vocaverint (Herculem, Liberum, Æsculapium &c) et virtutes morales quibus templa consecrabantur. |majorum Gentium \a Latinis/ {dicti}: cùm cæteri qui ab {erit steritur e} ex hominibus ob merita consecrati sint in cœlum evecti sint, Semidei, Indigetes, Semones, Minores, et Minorum Gentium dicerentur. nominarentur.| Duplices autem erant Dij erant; alij Semidei Indigetes, Semones, Minores, et minorum gentium \dicebantur, alij vero/ aliqui vel selel|c|ti, cœlestes {illeg} cœlestes et Majorum gentium. Priores ex Illi ex hominibus \(ut ex Legibus antiquis conservat Tullius)/ in cœlum ob merita evecti sunt hi sane cœlestes semper habiti sunt, Et primitus erant Dij duodecim c|C|onsentes quos {illeg} Ennius his versibus commemorat.

Ægyptij autem Planetas \autem et elementa Ægyptij/ nominabant hoc ordine, Saturnum, Iupiter \Iovem/, Mars|t||em| Venus|erem|, Mercurius|m|, Solē, Lunam, Ignem Aerem Aquam, Terram {illeg} Tellus quæ per Elementa quatuor \hinc/ significatur |Dea Ægyptia Neith, quam Latini Minervam appellmus|nt| quæ sapientiam philosophicam denotat. Tellus quæ per Elementa quatuor adumbratur| numerum duodenarium complet. His duodecim {illeg} comprehenditur Philosophia tota, dum Stellæ Astronomiam, et Elementa \quatuor/ Physiologiam reliquam adumbrent et Minerva Philosophū Minerva {illeg} \h{anc} omnē scientiam/ adumbrant.

<20v>

|2.| Pro Dijs autem habiti sunt {illeg} duodecim quod a{b} ijs humana omnia regi credebatur {sic}. {illeg} Nam Philastrius Brixiensis expresse asserit testatur affirmat Hermem definivisse secundum septem stellas hominum generationem consistere. Vnde Et Clemens Alexandrinus Ægyptios primos astrologiam inter homines intulisse; similiter et Chaldæos.^[65] Et Herodotus. ab Ægyptijs excogitatum esse, quis mensis, diesve, cujus sit Deorum (id est Planetarum) et quo quis die genitus, qualia sortietur & quam mortem obibit et qualis vixerit. |Per| Deos Ægyptios Herodotus hic vocat \intelligit/ Planetas. Nam dies Deorum sunt dies Septimanæ in gencellica Ægyptiorum arte \in/ a VII Planetis denominati Ijs {illeg} \His/ Planetæ in genethliaca Ægyptiorum arte tanquam Dij \quidam præficiebantur./ præficiebantur ex ordine succes huma Vnde Dio Cassius: Quod vero Dies assignantur septem stellis quæ Planetæ vocantur id certè inventum est Ægyptiorum. \#/ < insertion from f 21r > # Sic et < text from f 20v resumes > Et quemadmodum \septem Planetis septem dies \sunt dies Planetarum/ totidem totidem/ < insertion from f 21r > tribuuntur, sic etiam annum inter Deos duodecim pari mensium numero divisum esse \fuisse/ docent assignatos fuisse dicatos fuisse docent docent verba \verba/ Herodoti verba patefaciunt. ‡ < insertion from higher up f 21r > ‡ Et par est ratio signorum \Zodiaci/ et domuum cœlestium quibus menses respondent. < text from f 21r resumes > Ad eundem modum \Sic etiam/ Chaldæi quoque (ut Diodorus \lib. 2/ affirmat) Deos Principes numerabant duodecim & singulis mensem & de duodecim Zodiaci signis unum attribuebant. < text from f 20v resumes > docens septem sol etiam mensems \esse Deorum duodecim/ duodecim {illeg} Dijs suos tribuere proprijs \{imperas}/ {habuisse} docent Verba Herodoti. < insertion from f 21r > Nam et Domibus vel signis duodecim quibus menses respondent, Astrologi {illeg} \Deos suos/ us hodie præfigunt. < text from f 20v resumes > \docent verba Herodoti/ Vnde verisimile est \distributionem anni in Menses duodecimum/ numerum mensium in anno a numero Deorum duodecim numerum mensium in anno \Ægyptiensi/ a numero Deorum duodecim originem habuisse \perinde at numerum dierum in septimana \Ægyptiensi/ a numero Planetarū/. Certe |Dicit| scripsit \enim/ Herodotus Ægyptios primos omnium hominum invenisse Annum ei duodecim tempora distribuisse at hæc ex Astris comperisse. Mens{illeg}|es|{illeg} autem respondent distributioni cœli in du \domibus {illeg} vel/ signis {illeg} duodecim quibus us hodie dominos suos præfigunt Astrologi Sed et domibus Mensibus autem respondent domus et signa duodecim quibus Dij Astrologici us hodie præfiguntur\ciuntur./ #

< insertion from f 21r >

|#| 2|3|. Horum \Primorum \Horum/ Deorum \Eundem// Numerum \Deorum duodecim numerum duodenarum/ Latini etiam tenuere, et Deos Consentes nominarunt, quasi Iupiter abs eorum consensu nihil ageret. Dij etiam selecti et majorum Gentium dicti sunt et semper cœlestes appellati sunt: cùm cæteri qui ex hominibus ob merita in cœlum evecti sunt Semidei, Indigetes, Semones, Minores, et Minorum Gentium nominarentur. Deos Consentes Ennius recenset hoc disticho

{lantentior} \{illeg} autem \Præterea// \Alij/ Solem, Lunam, Saturnum, Tellurem, Plutonem, Liberum, Genium et Ianum inter \sed/ Dijs semper cœlestibus {illeg} \Latini/ adjung{illeg} est {illeg} Deorum cœlestium\unt, at ita \Deos/ viginti selectos & semper cœlestes constituunt:/ Vnde manifestū est quod vulgus Lat{illeg}|ino|rum rationem Deorum cœlestium minimè tenuit. Nam cum Deus idem diversis in locis sub nominbus {sic} et fabulis diversis celebratis|u|s sit, Latini pro varietate Dei nominum Deos {illeg} \cœlestes/ multiplicarunt. Idem {illeg} Nam sol cum & \Idem enim sunt sol \& {Satrus et}/ cum/ |^a[66] Liber \cum/| Apoll{illeg}\ine/, Luna cum \cum &/ Diana, et Pluto {illeg} Liber Iuno et Ceres, Pluto et {illeg} \Pluto {illeg} cum Cerere/ \&/ Vesta |cum| et vel Terra \et Cerere/ ut aliqui volunt, vel \potius cum/ Sole aut Vulcano. Vnde factam est \esse puto/ quod Ennius Saturnum Deorum {illeg} numerum duodenarium abs Saturno complere{illeg}. ‡ potuit. \potuit./ Sufficit igitur quod qua in Dijs Latinis majorum gentium reperiantur duodecim Ægyptij Saturnus, Iupiter, Mars, Venus, Mercurius, Sol, Luna, Vulcanus Minerva \Iuno/, Neptunus, Ceres, Tellus \Minerva/; quod cæteri partem \vel/ cum his coincident ut ut Apollo \|et| Liber et Vesta et Vesta/ cum Sole, Diana cum Luna, Vesta seu Pluto et Iuno est \Vesta cum Vulcano,/ Pluto (seu Terra) cum Cerere; & Liber cum Osiride qui Solem signifi vel ad Philosophiam {illeg} nil spectant, uti Ianus quem primitus Semideum fuisse suspicor, et Genius qui nihilo aliud quam hominis vel urbis vel regionis cujuscun spiritum custodem significat.

4 Cæterum ut vulgus hujusmodi Deos lubentius colerent, finxerunt Sacerdotes Ægyptij Solem et Stellas esse animatos et humana omnia intelligere, de ijsdem tanquam liberè agentibus historias varias sub personis hominum composuere, Et hinc orta est Theologia gentilis; {illeg} \de qua/ Aristoteles finxere Deos duodecim in Ægypto primos omnium regnasse, deinde \{illeg}/ Semideos. et tam deor Præterea \Ægyptij/ Deos \suos pro varijs{illeg} \eorum/ proprietatibus/ per varia pingebant Animalia, ut \Vulcanum per Scarabæum/ Solem per Scarabeum vel|t| Accipitrem, Lunam per Felem, Mercurium per Canem {illeg} & Cynocephalum et Ibin avem, Iovem per Arietem, \Minervam per Vulturem, {Tellurem Lunam} Martem et Venerem per Cornices duos marem et fæminam,/ Terra /Terram\ per bovem, Aquam per serpentem. Et hinc \tandem/ ortus est Theologia Gentilis et cultus bestiarum et Imaginum. {illeg} {illeg}|D|e quibus \omnibus/ Aristoles {sic}: Traditum est, inquit, a temporibus pervetustis quod Dij Stellæ Dij {illeg} etiam Dij sunt quod numen universa continet: Cætera verò omnia fabulosè adjecta sunt ad persuadendam plebem & leges stabiliendas et ad usum vitæ: veluti cum humanam speciem induere \Dij illi/ dicuntur aut alijs animalibus esse similes, cætera adjunguntur quæ sunt hisce consentanea.

< text from f 20v resumes >

Porrò

Cæterum ut vulgus hujusmodi Deos lubentius colerent, finxerunt {illeg} Plan Stellas {illeg} \A{illeg} Sacerdotes Ægyptij/ Solem et Stellas {esse} \esse/ animatos esse et animarum virtute {vel} actiones humanas intelligere humana omnia intelligere, ijs \de ijsdem/ tanquam liberè agentibus sub personis hominum actiones varias tribuere \historias varias/ sub personis hominum tribuere. Nam et mythologicam historiam \fabulas varias de ijsdem composuere Et mythologicam chronologiam/ compingentes finxere deos {illeg} duodecim in Ægypto \in Ægypto/ prim{illeg}|os| regnasse \omniū regnasse/, deinde Semideos \et sub{illeg} {mortales} \{illeg}// regnasse. /in serie regum collocant.\ Ita \Manetho apud/ Eusebius|m| in Chronic{illeg}|o|{illeg} \Canonis \parte/ prima – /{illeg} {πρ}{illeg}\/ Verum Eusebius Nominat tantum Deos septem Vulcanum, Solem, Agathodæmonem, Saturnum, Osiridem et Isidem \/. {illeg} Ennius autem {illeg} Ennius \autem/ duodecim Deos recenset hoc disticho \Horum numerū Latini etiam tenuere numerum Deorum principalium duodecim. Eos Ennius recenset hoc disticho/

Omittit Ennius Saturnum \{illeg} Planetam,/ qui Deum qui {illeg} et pro Dijs duobus \Igne et/ Sole et Igne ponit tria nomina Vestam Vulcanum et Apollinem. Vestam \{6 omnibus verò} Vestam \{illeg}/ Herodotus inter/ {illeg} \{illeg}/ inter \Vestam autem Herodotus inter/ Deos Ægyptios frustra quæsivit: qui tamen Deorū duodecim duodecim nomina ab illis illis inventa fuisse scribit \affirmat/. Vnde verisimile \est igitur/ Latinos vulgare numerum Deorum cœlestium {recepiss} tenuisse sed Philosophiam non recte calluisse. |Suspicor etiam tam Iunonem quam Cererem eandem esse Deam cum Iside.| Sed et Dijs cœlestibus \majorum Gentium/ ab Ennnio hic recensitis Latini {illeg} addidere Saturnum, Solem, Lunam, Terram Tellurem, Plutonem \Liberum Genium |&| Ianum et Liberum/: e quibus Sol coincidit cum Apollinem, Luna cum Diana, \Liber seu {illeg} Osiris cum Sole vel Terra & Tellus vel terra/ et Tellus {illeg} Plutone cum Cererem Pluto cum {illeg} {Cererem} Tellum |Terra| {illeg} et Cerere. \Genius autem et Ianus cum Libere haud recte inter Deos primitus ab Ægypto a{illeg}|dvec|{illeg}tos numerantur./ Vnde manifestum quod Latinorum vulgus, cum Philosophiam non rectè callerent, recep{illeg}|{i}|t quidem numerum duodecim deorum \{illeg}/ sed Deos illos ob nomina multiplicia non rectè ab invicem distinx{illeg}|it|e. Sufficit quod in Dijs \Latinis/ majorū Gentium reperiantur duodecim Ægyptij, Saturnus, Iupiter, Mars, Venus, Mercurius Sol, Luna, Vulcanus, Minerva, Neptunus \Pluto /Ceres\/ Tellus: quod cæteri vel cum his coincidant ut Apollo cum Sole, Diana cum Luna, Vesta \seu ignis/ cum Vulcano, Iuno \& Pluto seu terra/ cum Cerere, Pluto cum Cerere \& Liber cum Osiride qui vel Solem vel Terram significat/, vel ad Philosophiam Æ haud spectant uti Ianus et Liber quem esse Semideos primitus semideum fuisse suspicor, vel et Genius qui \nihil aliud quam ho/ spiritum quemvis custodem \significat {illeg}/ qui hominis vel urbis vel regionis \{lat}/ cu{illeg}\ius/cun tutelæ præficitur præfectum quam ho nihil aliud quam hominis vel urbis vel regionis cujuscun spiritum custodem significat.

<21v>

Ægyptij Deos suos per varia pingebant animalia ut Solem per Scarabeum et Accipetrem, \Lunam per {illeg} Felem/ Mercurium per \canem et/ Cynocephalum {illeg} & Ibin, Iovem per \Arietem. Minervam per vulturem,/ Terram per boves, Aquam per serpentes. Et inde sub \tandem/ Animalium et imaginum cultus. At primò culti sunt Dij in Ægypto abs imaginibus simulachris Antiquitus verò etiam apud Ægyptios templa fu{illeg}|isset| |Sed| Ægyptij se ex sine statuis ut Author est Lucianus docet.^[67]

Scientiam siderum et Theologiam suam Ægyptij ad {Heretem} \referebant ad Mercurium/ primum seu \ab ijs dictum/ Theuth, \vel Thoth seu Apollo/ referebant Vnde et eorum mensis primus ab eo Thoth cognominatus. {sic} est. Hun Hunc Menis {sic} primi Ægyptiorum Regis filium fuisse commemorat Eusebius^[68]

At antiquior {illeg} At cultum primum et principalem stellis exhibitum fuisse non levia extant indicia. Nam Iobus vir antiquissimus: Si vidi, inquit, solem cum fulgeret & Lunam incedentem clare: et lætatum est in asbcondito {sic} cor meum & osculatus sum manum meam ore meo: etiam hoc \mihi/ iniquitas \judicandum/ {illeg} maxima \{imputetur}/ esset {illeg} quia mentitus esse \negaverim/ Deo contra Deum altissimum a Iudice, puni vindicanda \sit,/ quia abnegatio est Dei altissimi. Iob 31.26. Moses autem {illeg} ubi Deus in Monte Sina legem tulerat Nequis Deos colat a se diversos et nequis Idola vel colat vel fingit: hæc duo Decalogi mandata repi Moses De populum Israe Decalogum commemors|a|ns, mar e docet mandatum secundum effo\r/mationem imagines et sculptas similitudines & imagines avium in cœlo, & bestiarum \animalium/ in terra et piscium in Mari Mandato secundo \illic/ prohiberi, et nequis forte elevatis oculos suos ad cœlos & videat solem et Lunam et Stellas & omnia astra cœli et errore deceptus adorat {illeg} Deus ex quæ D eadem adoret. Verba priora \expositio sunt {caritas}/ omnino respiciunt ad insanam illam Ægyptiorum superstitionem \idololatriam/ quæ in cultū {illeg} avium et bestiarum & piscium constitit; Posteriora \{illeg}/ ad eorum Deos falsos in principio \Decalogi apprimè interdictos referenda sunt./

5 {Et} hinc est quod cultus \cultus/ astrorum \cultus/ idololatria omni reliqua et antiquior fuerit et universalior fuerit et antiquior. T Vniversalitatem testatur Plato. Solis, inquit In Solem, inquit, et Lunam tum orientem tum occidentem p|P|rostrationes \inquit/ et adorationes tam Græcorum quam Barbarorum omnium (id in rebus omnibus et set|c|undis et adversis) exhibita coram Soli et Lunæ tum orientibus tum occidentibus exhibita, eosdem esse Deos pro Dijs \certissime/ habitos esse declarant. Et in Cratylo: scribit quod prime et omnium antiquissime Græciæ incolæ, ut videbantur; perinde at cæteri per ea tempora barbari, visi \sibi/ sunt |Qui Græciam, \inquit,/ primi incoluere, ij videntur mihi illos solos (ut nunc etiam barbari multi)| alios nullos agnoscerent \agnovisse/ Deos præter visibiles vel sensibiles illos D solem, Lunam, Terram, Stellas et Cœlum. Quos, cùm perpetuo revolviantur a in circulos orbem currere adverterent, appellarent Θεοὺς a θέω quod currere significat. Deinde cum Dij {illeg} \alij/ invisibiles introducerentur, his etiam nomen receptum imposuerunt imponerent. Ita ille. At {illeg} At verisi Et veri e Cederem o Nam in Et Verisimile est autem quod stellæ errantes mobiles ac fixis priùs discretæsunt \fuerant a fixis/ et nomine \των θεων/ a motu sumpto distinctæ, quam coli {illeg}erant \inciderent/: postea verò cum nomen illud ad religionem traduceretur, alio nomine \Planetarum,/ (a motu etam {sic} desumpto sed minus {illeg} idoneo) Planetum \ab Astronomis/ appellatæ{illeg}. Solus igitur Deorum naturali \naturalium et/ visibilum cultus ad Gentes pleras ante tempora Platonis manaverat. {illeg} Persæ venerati sunt Solem, Lunam Venerem Ignem Terram Aerem. Statuas autem in Templis non collocant nec nec {sic} Deos \ullos/ censent ex hominibus ortos. Albani teste Strabone colebant \Iovem,/ Solem, Lunam & nefas Putabant mortuorum curam gerere aut mentionem facere. Germani \inquit {rex est}/ teste C Cæsare, Deorum numero eos solos ducebunt\cebuntant/ quos viderent \vident/, Solem Vulcanum et Lunam: reliquos (id est invisibiles \Semideos/) ne fama quidem acceperunt. \Galli Deum maxime Mercurium colebant deinde Apollinem Martem, Iovem, Minervam./ Afri (ut memorat Herodotus) sacrificabant solis Soli et Lunæ. Templa Latinorū regnant Numa statuis carebant. Tempore autem Iovi ne Gentes quidem Cananæis et B Chaldæis finitimæ deos nec statuas nec Semideos recepisse videntur. Nam cum Iobus se de omni peccatorum genere se purgare vellet et ad Cultus autem Porrò antiquissimos esse hujusmodi Deos colligimus ex libris Iobi et Mosis. Iobus enim ait Si vidi sese a Deorum falsorum cultu sic purgat: Si vidi, inquit, Solem cum fulgaret et Lunam incedentem clarè, & lætatum est in abscondito cor meum et osculatus sum manum meam ore meo; etiam hoc {illeg}iniquitas judicanda, quia abnegatio est Dei altissimi. Moses autem Decalogum commemorans

<22r>

Æsculapius filius Leucippes filiæ Arsinoes filiæ Leucippi filij Perieres \& Gorgophones/. Pausan. p. 277 /283\

Reges Arcadiæ

13 Æpo|y|tus, 14 Cypselus, ¹⁵Olæas, ¹⁶Bucolion, ¹⁷Phialus, ¹⁸Simus, ¹⁹Pompus, ²⁰Ægineta, ²¹Pompus, ²²Polymnestor 21 Polymnestor Æchnius

Briacas, ²²Æchnius, ²³Aristocrates, ²⁴Hicetas, ²⁵Aristocrates. Sub Æchnide bellum {illeg} secundū \primus {sic}/ Messeniacum. Sub Polymnestor Charillo synchronus. Cypseli soror \filia/ Cresphonti nupta. Olæas Æpytum sororis filium Messenem reduxit. Æpyto{illeg} \in/ Arcadia regnante Orestes Agamenonis {sic} filius Mycenis in Arcadiam demigravit. Agapenor ad Trojam militavit. Echenus Hyllum occidit. Ancæus Cha Argonauta ab Apro Chalidonio occisus. Auge cum Hercule concubuit Lycaon Cecropi synchronus. Pelasgus primus {illeg} qui \in/ Arcadia memoratur, docuit Tiguria ædificare, vestes ex corijs suillis facere & pro herbis & radicibus glandes adhibuit. Pausan p 599 600, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9 {sic}, 9. Cypselo regnante Heraclidæ in Peloponnesum redeunt. ib. p. 608.

Quinquertium cœpit Olympiade decima octava. Discus ad Quinquertium pertinebat Pausan p 394, 498

His regnantibus Dorienses exercitum duce Alete Hippotæ filio contra Corinthum duxere

Hercules, Antiochus, Phylas, H{e}|i|ppotas, Aletes qui Doridantem & Hyanthidem regno Corinthi privarunt. Aletes, Ixion, Agelaus, Prymnis, Bacchis, Agelaus II, Eudemus Aristodemus, Agemon, Alexander, Telestus Aristodemi filius, Automenes ann. 1, Annui Prytanis an 124, Cypselus, Periander.

^{[Editorial Note 8]} <24r>

Pherecydes Historicus dictus et Lerius quod ab \ex/ insula Lero ortus esset & Atheniensis quod Athenis vitam degeret & Genealogus quod Genealogias Atheniensium Archæologias & Geneologias perquam am{ple} & fu{se}icem aut duodecim libris pertactarit|ver|it {sic}, Pherecyde Syro aliquanto junior & Hecatæo Milesio Historico ferme æqualis, historiam deduxit ad Miltiadem illum qui Victoria Marathonia inclaruit. [Scripsit igitur tempore Darij Hystaspis & Xerxis.] Prideaux. Annot ad Marm. Ar. p. 11

Tempore Amphy|i|ctyonis filij Deucalionis quidam aiunt Dionysium advenientem in terram Atticam hospitio acceptum esse a Semacho ejus filiam pelle caprina donasse. Prideaux. Annot. p. 24 And the Daughters of Semachus became Priests to Bacchus ib. p. 24|5|.

Hercules, Hyllus, Cleodæus, Aristomachus, Cresphontes | Temenus | Aristodemus Heraclides in Peloponnesum redeuntes regna ibi condunt. Aristodemi filij Euristhenes & Procles sive Patrocles regno Lacedemonio potiuntur. Prid. p. 52, 149.

Temenus Cisus, Althæmenes | Phalces, Rhegnidas (qui regnante Codro Dores in Atticam duxit)  Melta, Phidon decimus ab Hercule, sextus a Temeno nummum argenteum primus Græcorum cudit Phidonis frater erat Caranus qui ex Argis educto exercitu Macedoniam occupavit. Prid. p 150

Cresphontes Messeniæ rex, Æpitus fi. Glaucus fi. Istmius fi. Dotadas fi. Sibotas fi. Phintas fi. Antiochus & Androch{illeg}|e|s fi. Euphaes filius Antiochi success regnum adijt an. 2 Olymp. 9. quo anno incepit primum bellum Messenicum cum Lacedemonijs. Prid p. 151.

Circa Cecropis tempora Bacchum Athenis cultum & vites ibi plantatas fuisse Servius in antiquis suis ad Virgilium Scholijs testatur?

Amphy|i|ctyon Atheniensium Rex Athenis primus festa Baccho celebravit et illi aram ut Deo posuit. Prid p 103

Mars et|x| Agraulo Cecropis filia genuit Alcippem. Ejus pudicitiam Hallirrhothius Neptuni ex Euryta filium|s| tentabat et propterea a Marte occisus fuit. Mars autem a Neptuno coram Dijs duodecim in judicium vocatus fuit & pari suffragiorum numero absolutus – Post hoc de Marte judicium, Cephalus regnante Erectheo ob occisam uxorem Procridem & Dædalus &c regnante Ægeo ob cædem Tali in Areopago condemnati memorantur. Regnante Demophoonte Orestes absolutus est. Prid p 114, 17

Cana{illeg}us qui Cecropi successit \habuit filiam Atthidem (a qua Attica) & præterea/ ex uxore Pediade filia Menetis Lacedæmonij filium Rharum qui Triptolemi aut pater aut avius {sic} fuerat, Eleusine regnans campo Rhario nomen dedit) & duas filias Cranaem et C\h/ranecmen quarum unam cùm Amphy|i|ctyoni Deucalionis filio in uxorem dedisset ab illo regno pellitur cum annos regnasset novem. Prid. p. 115, 116, 183.

Melampodis filius & successor erat Anti{illeg}|p|hates, Antiphatis Oïcles, Oïclis Amphiaraus qui contra Thebas militavit Prid p 144

Triptolemus fruges ab Erectheo acceptas in campo Rhario seruit productū in illo campo fructum quæstus gratia ad Græciæ urbes in longa navi apportavit {illeg} ut apud Eusebium \(in Chron.)/ narrat Philochorus antiquus rerum Atticarum scriptor. Prope Eleusinem erat campus Rharius a Rharo filio Cranæi & patre Celei a quo natus est Triptolemus, sic dictus in quo Triptolemum fruges primum seruisse testatur Pausanias. Prid. p. 183, 89.

Erectheus filiam Proserpinam, dictante Oraculo, Diti immolavit. Prid. p. 183.

Lustratio \primum/ instituta est regnante Athenis Pandione Cecropis filio. Fieri autem solebat sexto die mensis Thargelionis, mactatis victimis et quidem humani generis duabus, mari et fæmina pro utro sexu ex Helladio apud Photium numero 279 alijs annotat Seldenus. Prid. p 30. Sed et sacris Lycæis sive Lupercalibus solitum litari humano sanguine, Theophrasto authore asserit Porphyrius lib. 2 de Abstinentia ab Animalibus. Prid. p. 30, 31.

Xuthus Hellenis filius tertius Erectheo Atticæ regi contra Chalcidenses Eubææ incolas belligeranti auxilia tulit et ob partam victoriam ejus filiam Creusam duxit & ex ea genuit <24v> {Ionem} & Achæum. Ione Erectheus in omnibus bellis duce utebatur, præsertim in eo contra Eumolpum & ejus filium Immaradum. Eleusinios in quo Eumolpus cecidit. Deinde cum Erectheus in bello contra Immaradum Eumolpi filium occubuisset, Ion in regno successit et ab Erecthei filijs Attica exactus cum patre Xutho et fratre Achæo in Peloponnesum commigravit. Achæi autem filij Archander et Architeles ab Æolides iterum pulsi Danai filias duxere ut tradit Pausanias. Prid. p. 153, 154.

Duo erant Amphy|i|ctyonis synchroni: unus Deucalionis filius qui regnavit Thermopylis & Amphyctionicum concilium congregavit, alter qui ejecit Cranaum Athenis. Prid p 24, 25

Osiridis membra a Typhone dilaniata Isis cribro superposuit. Nam idem est Liber pater, quem Orpheus a gigantibus dixit esse discerptum. Servius in Georg. I

Cum Liber pater Ariadnem Minois regis Cretæ filiam uxorem duceret Vulcanus ei coronam obtulit quam ille ad uxoris insigne inter sidera collocavit. Servius in Georg. I.

Icarius Atheniensis pater Erigones quum acceptum a Libero patre vinum mortalibus indicaret occisus est a rusticis, qui cum plus æquo potassent, inebriati venenum se accepisse crediderant. Hujus canis est reversus ad Erigonen filiam, quæ cum ejus comitata vestigia pervenisset ad patris cadaver laqueo vitam finivit. Hæc deorum voluntate inter astra relata est quam vocant virginem. Servius in Geor. II.

^{[Editorial Note 9]} <26r>

Inachus Argivorum rex antiquissimus tempore Davidis.

Io Inachi filia a Nauclero Phœnicio stuprata fugit cum eo & in Ægyptum defertur. Herod. Lib{illeg}. 1 Phœ Diodor l. 1

Phoroneus Inachi filius & Melissæ filius & pater Ni\o/bes, primus primus leges judicia Argivis constituit & a ferina agresti vita ad cultiorem revocavit, & aram Iunoni primus fecit Clemens Protrept. Tatian. Euseb. Ejus filiam Niobem Iupiter primùm mortalium dicitur compressisse, postremum verò Alcmenem. Diodor lib. 4

Cretenses raptum Ius Inachi filiæ ulciscuntur rapiendo Europam Agenoris filiam e Phœnicia in navi Tauro. Agenor filios mittit Phœnicem et Cadmum ad sororem quærendam. Phœnix in Asiam trajecit & Bithyniam urbibus instruit, Cadmus literas Phœnicias in Græcam importat ac desperata sororis inventione, in Bœotia cum comitibus sedem figit in qua urbem Thebanam condit Diodor. Ovid. {illeg} Herod. l. 1. Diodor. Ovid. Euseb. Facta sunt hæc quo tempore Solomon cum Hiromo rege Tyri fœdus inijt et Templum condidit, uti testantur Theodotus Hypsicrates et Mochus Historici tres Phœnices antiquissimi a Tatiano apud Eusebium citat, (Præp. Evang. l. 10. {illeg} c. 11) citati: qui omnes {illeg} suis in Historijs sub uno aliquo rege simul et Europæ raptum et Menelai profectionem in Phœniciam & Irami fœdus & amicitia co ac societatem contigisse tradunt, cum is Solomoni Iudæorum Regi filiam matrimonio conjunxit & vim omnis lignorum generis ad maximam ad Templum ædificandum sponte donavit, quarum rerum Mænander Pergameneus suis memoriam scriptis consignavit. Idem fecit Lætus in Phœnicijs.

Anno quinto Rehoboami Sesach vel Sesostris Syriam invadit & \omnem & Asiam minorem invadit dein/ partem exercitus relinquit in C{illeg}olchos contra Scythas. Græci vero {illeg}|in| Argo navi ad Colchos profecti rapiunt Medeam regis Ætæ filiam, fæminam Ægyptiam, & intere in itinere Laomedontem Priami patrem Regem Tojæ {sic} occidunt. Dein Priamus mittit filium Alexandrum qui fraude Græcis noceat. Alexander verò Helenam Menelai uxorem \cum bonis/ rapit & tem/pestate\ correptus delatus errat per oras Phœniciæ & in Ægyptum defertur ubi Helenā relinquit. Menelaus verò uxorem quærens in Phœniciam venit proficiscitur ut supra dictum est. Et sic ortum est Bellum Trojanum.

Danaus \seu Armais/ a fratre Sesostre \seu Ægypto/ pulsus Argis regnat (Manetho {in} \apud/ Ioseph. 1. cont. Ap.) regionē aridam erutis fontibus aquis abundare fecit filiarum ministerio.

Asterius \(vel Xanthus)/ Rex Cretæ ducit Europam Agenoris filiam ex qua filios suscipit Minoa et Rhadamanthum.

Ianus filius Creusæ filiæ Ericthei Atheniensium regis fili fratris Cecropis \Ægyptij/, ideo Ægeo conte Thesei patri contemporaneus.

Bacchus the son of Semele the daughter of Cadmus \& Harmonia./ He slew Lycurgus king of Thrace & gave y^e kingdom to Tharops the father of Oeagrus the father of Orpheus, tho some doubt this story. Diodor l 3. c 4 p 119|8|.

Hercules the scholar of Linus & son of Alcmena daughter of Electrio & Euridice. Electrio son of Perseus & Andromeda daughter of Cepheus & Cassiopea. Euridice daughter of Pelops son of Tantalus. Euristheus king of Agos {sic} \son of Alcmena &/ elder brother of Hercules by the same birth. Diodor l 4. c 1.

Thespis \an Athenean {illeg}/ son of Erictheus & Prince of a territory in Attica was desirous that Hercules then a young man his 50 daughters should have issue by Hercules then a young man, who got them all w^th child. Diodor

Hercules slew Laomedon father of Priamus. He restored Tyndarus the father of Castor Pollux & Hellena to y^e kingdom of Sparta Diodor

Hercules assisted the Doreans in a war with the Lapithæ whose king was Coronus then son of Phoroneus. Diodor l 4. c. 2. p 146.

Medea after y^e death of Iason having liberty to go whether she pleased went to Phœnicia She was & her mother & sister &c very very skilful in y^e vertues of hearbs for curing wounds & diseases & poisoning & accounted sorcerers or witches for their skill & therefore were Egyptians. Diodor p. 150, 153, 154, 156.

Minos Rhadamanthus & Sarpedon sons of Europa & Asterius king of Crete son of Teutamus son of Dorus son of Hellen son of Deucalion. Diodor

Æsculapius had two sons Machaon & Podalius \who were/ skilfull in their fathers art & went with Agamemnon to the Trojan war.

Dædalus the son of Hymetion or Metionon the son of Eupalamus the son of Erectheus.

<26v>

Rha Dardanus Iasion & Harmonia children of Electra the daughter of Atlas. Dardanus sailed into Asia maried \Batea/ the daughter of Teucer & founded the kingdom of |y^e| Trojans. His son Ericthonius was Father of Tros y^e founder of Troy & father of Ilus (the father of Laomedon) Assaracus & Ganimedes. Harmonia was y^e wife of Cadmus & Iasion married Cybele & of her begat Corybas of whom were named the Corybantes. Diodor. l 5 p. 197, 198 & L. 4 p. 167, 168.

Cecrops & his brother Peteos Aegyptians Diodor p 13

Bacchus instructed Aristæus in y^e sacra. Aristæus was father of Actæon by Autonoe the daughter of Cadmus. Bacchus was contemporary to Ariadne the daughter of Minos Diodor p 199, 172.

The daughters of Danaus brought out of Egypt the solemnity of Ceres & taught w^ch the Greeks call Thesmophoria & taught it to the Pelagian weomen. Herod. in Euterpe.

Circe et Pasiphae e Perseide Solis filia natæ. Cic. lib. 3 de Nat. deor.

Iupiter Belus cujus templum Babylone fuit extructum inventor fuit sideralis scientiæ. Pliny l. 6. c 25.

Ægyptiorum bellis attrita est Ethiopia vicissim imperitando serviendo, clara et potens etiam us ad Trojana bella Memnone regnante: & Syriæ imperitasse eam nostro littore ætate regis Cephei patet Andromadæ fabulis. Diodor \Plin/ l 6. 29.

Tegulas invenit Ciny\r/a Agriopæ filius & metalla æris, utrum in insula Cypro item forcipem, marculum, vectem, incudem. Plin. l. 7. c. 56.

Cyrus devicta Asia pondo 34000

Midas & Crœsus [aurum] in infinitum possederant. Iam Cyrus devicta Asia pondo 34000 millia invenerat præter vasa aurea, aurum factum, et in eo folia ac platanam vitem. Qua victoria argenti quinquaginta millia talentorum reportavit et {illeg} {illeg} craterem Semiramidis cujus pondus quindecim talenta colligebat. Talentum autem Ægyptium pondo 80 capere Varro tradit. Plin l. 33. c. 3

Iam regnaverat in Colchis Salauces & Esubopes qui terram virginem nactus plurimum argenti auri eruisse dicitur in Suanorum gente & alioquin velleribus aureis inclyto regno. victo Sesostre Ægypti rege tam superbo ut prodatur annis quibus Sed et illius aureæ cameræ et argenteæ trabes narrantur et columnæ at parastatæ, victo Sesostre Ægypti rege tam superbo ut prodatur annis quibus forte reges singulos e subjectis jungere ad currum solitus, sei triumphare. Plin l. 33. c. 3

Litteras in Latium attulerunt Pelasgi. Plin l 7. c 56.

Cyniras Cypriorum rex vixit annos 160 Plin l 7. c 48.

Antiquitus Cypri urbes suis singulæ paruerunt tyrannis. Strabo Geog. l. 14. p. 684

Æam Æetes condidit. Stephanus in Æa.

נחל Nahal, torrens, flumen: unde Nilus.

That part of Libya that borders upon Nile is the most pleasant & richest for all manner of provision & therefore the Ethiopians & Africans quarrel & are at continual war for the possession of y^e place. Diodor l. 3. c 1. p 89

^{[Editorial Note 10]} <27v>

Anno Templi 1. Rapta Io Inachi filia Phoronei soror in Ægyptum a Phœnicibus defertur.

An. 7|6| Rapta a Cretensibus Europa Agenoris filia. Phœnix in Asiam & Cadmus in Europam Græciam sororem quærentes trajiciunt. Asterius Rex Cretæ Europam ducit & ex ea suscipit liberos Minoa et Rhadamanthum

An {illeg}|48| Theseus Dædalus Labyrinthum in Creta condit, vela navibus excogitat. Athenienses a An 36 Cretensibus victi coguntur filios Minotauro devorandos mittere. Minos classe compara mare liberat a prædonibus.

An 35 59 Theseus Minotaurum vincit ex Labyrintho redit, patri Ægeo in regno succedit. populum in agris dispersum in urbem colligit & civilis societatis vinculo conjunxit.

An 7|8|0 Expeditio Argonautica. \Florent Linus Hercules \Musæus/ Orpheus/ {illeg} Græci occidunt Priami patrem & Medeam rapiunt

An {illeg}|86| Priamus per Antenorem expostulan|t| cum Græcis de bello ab Argonautis illato, sed frustra

An 8{6}|9| Alexander a patre Priamo missus injuriam ulciscitur rapiendo Hellenam {sic} Menelai \Spartanorum regis/ uxorē una cum ejus bonis. \84/ Theseus quinquagenarius Helenam rapit. \89/ Tempestate orta defertur Alexand per \oras/ Phœnicem in Ægyptum et ibi Helenam relinquit.

An 160 Agamemnon cum fatre {sic} Menelao et reliquis Græcis {illeg}, Tojanis {sic} bellum inferunt

|An 109 Theseus moritur & Demophon filius in regno succedit.|

An 17|1|0 Troja capitur & incenditur anno primo Demophontis Clem Strom 1 p 321

An 6 Phoroneus Inachi et Melissæ filius, frater Ius & pater Niobes in regno Argivorum succedit leges judicia Argivis constituit & a ferina agresti vita ad cultiorem revocat aram Iunoni primus fecit.

An 52 Danaus a fratre Ægypto seu Sesostre pulsus Argis regnat

An 4|5|0 Evander cum in Italiam venit. Ejus mater Carmenta (alias Themis dicta) literarum usum Abod|r|igenes docuit.

An 20 Ianus in Italiam venit.

An 126 Dido anno 7 Pigmaleonis Tyriorū regis in Libyam profugit

An 143 Carthago condita

An 112 Æneas in Italiam venit, condit Lavinium.

An 266 Roma condita.

An 1{illeg}|0|8 Latinus Laviniæ ex Hercule filius Rex Aboriginum

An 1{illeg}|11| Ægisthus adulter Clytemnestræ Agamemnonem reducem obtruncat

An 177|18| Orestes filius Agamemnonis ulciscitur cædem patris in Ægistheo et matre & primus causam dicit in Areopago Athenis jam constituto.

An 150 Heraclidæ \redeuntes/ ejectis Orestæ posteris Peloponnesum recuperant, et Spartæ deinceps regnant et Corintho.

    130 Bœotij a Thessalis ex Ana ejecti occupant Bœotiam olim Cadmeiam dictam

    140 Dores Peloponnesum occupant.

    210 Ionica migratio \annis 140 post Trojā captam Clem. ex Eratosthene/. Homerus natus. Arist. 3 Poet.

24|3|0 Homerus

230 Homerus viz^t Olymp. 23 ut Theopompus &c Clem. Alex.